80 năm ngành Ngoại giao: Cán bộ lãnh sự đã không quản hiểm nguy, khó khăn để bảo hộ công dân Việt Nam ở nước ngoài

Trong dòng chảy 80 năm của ngành Ngoại giao, công tác lãnh sự, bảo hộ công dân luôn là một trong những nhiệm vụ rất quan trọng được Đảng, Nhà nước quan tâm, chỉ đạo sát sao.

Chia sẻ với báo chí về những dấu ấn, đóng góp của công tác lãnh sự, bảo hộ công dân đối với ngành Ngoại giao, Thứ trưởng Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng nhắc lại lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh, vị Bộ trưởng Ngoại giao đầu tiên của Việt Nam: Đảng ta “không có lợi ích nào khác ngoài lợi ích của nhân dân và Tổ quốc”. Đó cũng là kim chỉ nam đối vơi ngành ngoại giao Việt Nam suốt 80 năm qua - luôn tận tuỵ phục vụ Tổ quốc, phục vụ nhân dân.

Từ những cơ quan lãnh sự đầu tiên được mở ở Ấn Độ, Myanmar, Indonesia, với sứ mệnh ban đầu là vận động kiều bào hướng về quê hương, đặt nền móng cho việc thiết lập các cơ quan đại diện ngoại giao sau này và cũng là những bước đi đầu tiên trong công tác lãnh sự và bảo hộ công dân, trên chặng đường 80 năm xây dựng và trưởng thành, công tác lãnh sự, bảo hộ công dân luôn được triển khai quyết liệt, khẩn trương với tinh thần chủ động, trách nhiệm cao nhất, đặt an toàn tính mạng của công dân lên trên hết, trước hết.

Thế giới luôn biến động phức tạp từ xung đột vũ trang, khủng bố, tội phạm… đến thiên tai, thời tiết cực đoan trong khi Việt Nam ngày càng mở cửa và hội nhập. Điều này đặt ra cho công tác lãnh sự và bảo hộ công dân ngày càng nhiều thách thức và yêu cầu mới.

Bộ Ngoại giao đã phối hợp với các bộ ngành liên quan đã tiến hành các  chiến dịch sơ tán công dân ở quy mô lớn tại các khu vực có xung đột vũ trang, bất ổn chính trị, thiên tai, dịch bệnh như chiến dịch sơ tán công dân khỏi Iraq năm 1991, Lybia năm 2011, 2014, Ukraine 2022, Myanmar năm 2023 và gần đây nhất xung đột Israel – Iran, bảo đảm an toàn, chưa để xảy ra thương vong nào cho công dân ta.

Cán bộ lãnh sự đã không quản hiểm nguy khi cần giải cứu con tin bị cướp biển bắt giữ hay sẵn sàng đến những khu vưc vừa trải qua động đất sóng thần, khi những đợt rung động địa chấn vẫn chưa ngừng. Bảo hộ công dân an toàn góp phần củng cố hình ảnh, uy tín của Bộ Ngoại giao và lòng tin của nhân dân đối với chủ trương, quyết sách đúng đắn, thấu tình đạt lý của Đảng và Nhà nước.

Thứ trưởng Lê Thị Thu Hằng nhấn mạnh: Với nguyên tắc lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm, công tác lãnh sự ở trong và ngoài nước ngày càng được kiện toàn theo hướng công khai, minh bạch, đóng góp vào việc xây dựng nền hành chính phục vụ, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả.

Đơn giản hóa thủ tục hành chính gắn với chuyển đổi số được đẩy mạnh triển khai nhằm tiết kiệm thời gian và chi phí tuân thủ cho người dân và doanh nghiệp, lấy sự hài lòng của người dân làm thước đo kết quả.

Các giải pháp chính sách mang tính đột phá về xuất nhập cảnh, miễn thị thực, quốc tịch, di cư… được tham mưu, đề xuất kịp thời. Nổi bật là việc xây dựng, sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật trong công tác lãnh sự, tổ chức giải quyết công tác lãnh sự; từng bước thí điểm dịch vụ trực tuyến toàn trình đối với thủ tục lãnh sự đủ điều kiện; triển khai ứng dụng đặt lịch hẹn trực tuyến thông qua xác thực VneID, thanh toán trực tuyến; phân cấp, phân quyền cho địa phương giải quyết một số thủ tục lãnh sự….

Hợp tác quốc tế về lãnh sự, di cư ngày càng được mở rộng và đi vào chiều sâu thông qua việc thiết lập và duy trì cơ chế tư vấn lãnh sự với các đối tác quan trọng. Ở góc độ song phương, các vấn đề lãnh sự phức tạp trong hợp tác với các nước đã được giải quyết ổn thỏa, góp phần củng cố quan hệ đối ngoại của Việt Nam với các nước, đáp ứng được nhu cầu, nguyện vọng và lợi ích của người dân.

 Trên bình diện đa phương, Việt Nam đã tích cực tham gia, chủ động đóng góp sáng kiến tại các cơ chế, tiến trình, diễn đàn quốc tế, khu vực về di cư, nổi bật là việc tham gia xây dựng, đàm phán và thông qua Thỏa thuận toàn cầu về Di cư hợp pháp, an toàn và trật tự của Liên Hợp quốc (Thỏa thuận GCM), phù hợp với quan tâm và lợi ích của Việt Nam về vấn đề di cư và phát triển.

Những thành tựu đó đã góp phần tạo ra một vị thế mới, tâm thế mới của Việt Nam khi bước vào một “sân chơi” bình đẳng trên tinh thần “là bạn, là đối tác tin cậy và là thành viên có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế”, “cùng tham gia, cùng giải quyết các thách thức chung toàn cầu” để bảo vệ tối đa các quyền và lợi ích hợp pháp của công dân Việt Nam ở nước ngoài.

Trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực tiếp tục diễn biến nhanh và phức tạp, hoạt động di cư của công dân Việt Nam ngày càng gia tăng, Thứ trưởng Lê Thị Thu Hằng cho biết, ngành ngoại giao sẽ có nhiều phương hướng đột phá để thực sự nâng tầm công tác lãnh sự, bảo hộ công dân, góp phần thực hiện khát vọng phát triển đất nước trong giai đoạn mới.

Ngành ngoại giao sẽ chủ động nghiên cứu, đề xuất xây dựng, hoàn thiện chính sách, pháp luật liên quan đến công tác lãnh sự như xuất nhập cảnh, di cư, quốc tịch, hộ tịch; chuẩn hóa quy trình giải quyết công tác lãnh sự, bảo hộ công dân, tăng cường cơ chế phối hợp liên ngành về bảo hộ công dân trong tình huống khủng hoảng, khẩn cấp; nâng cao hiệu quả quản lý cơ quan lãnh sự nước ngoài tại Việt Nam theo địa giới hành chính mới; mở rộng mạng lưới, nâng cao hiệu quả hoạt động của Lãnh sự danh dự Việt Nam ở nước ngoài.

Bộ Ngoại giao cũng sẽ quyết liệt chuyển đổi số, đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ, cải tiến mạnh mẽ phương thức làm việc nhằm hiện đại hóa công tác lãnh sự, bảo hộ công dân.

Bộ ngoại giao sẽ tiếp tục chủ động đề xuất sáng kiến và đóng góp thực chất tại các cơ chế, tiến trình quốc tế và khu vực về di cư, khẳng định vai trò tích cực và trách nhiệm của Việt Nam trong nỗ lực chung về quản trị di cư toàn cầu, góp phần định hình luật chơi chung trong khu vực và trên thế giới.

×