Bình luận
0
Chúng tôi về xóm Sơn Đừng, xã Vạn Thạnh, huyện Vạn Ninh (Khánh Hòa) vào một này nắng đẹp, biển êm.
Vừa đặt chân đến xóm Sơn Đừng, qua quan sát của chúng tôi nơi đây cảnh vật như một bức tranh tuyệt đẹp vừa hoang sơ nhưng lại lãng mạn.
Tộc người Đàng Hạ còn bí ẩn về nguồn gốc, chưa được định danh với những căn nhà ở xóm Sơn Đừng được đặt vào không gian vừa lãng mạn cuốn hút, vừa hoang sơ khiến nhiều người tò mò.
Có một sự thật là quá khứ của tộc người Đàng Hạ ở xóm Sơn Đừng, xã Vạn Thạnh, huyện Vạn Ninh (Khánh Hòa) cho đến giờ vẫn còn "Tù mù' nếu biết về nguồn gốc bộ tộc được xem khác nhất của Việt Nam không hề đơn giản. Chỉ biết rằng, họ khác biệt rõ nhất so với người Kinh từ giọng nói, dáng đi, khuôn mặt.
![Chuyện "bí ẩn" về xóm biển Sơn Đừng ở Khánh Hòa - Ảnh 1.](https://danviet.ex-cdn.com/files/f1/296231569849192448/2021/11/20/son-dung-2-1637396591035168935477-16373975817001174636653.jpeg "Chuyện "bí ẩn" về xóm biển Sơn Đừng ở Khánh Hòa - Ảnh 1.")
Ông Đinh Văn Trớt, tộc người Đàng Hạ ở xóm Sơn Đừng, xã Vạn Thạnh (huyện Vạn Ninh, tỉnh Khánh Hòa) đang lấy nước ngọt trên mặt cát. Điều kỳ lạ là dòng nước ngọt chảy quanh năm trên mặt cát ở xóm Sơn Đừng, mặc dù nơi đây không có sông và suối. Ảnh: C.T
Cho đến thời điểm hiện nay, có nhiều giả thuyết cho rằng, gốc người Đàng Hạ xưa kia là những ngư dân Indonesia trên đường hành nghề đánh bắt hải sản trên biển, gặp cơn bão giữa khơi xa xô đẩy, trôi dạt vào những đảo nhỏ ở Vạn Thạnh.
Sau nhiều ngày lang thang, họ đã tìm thấy nước ngọt ở xóm Sơn Đừng nên dựng chòi, hái rau quả và sinh cơ lập nghiệp ở đó cho tới ngày nay.
Lại có truyền thuyết nói rằng người Đàng Hạ vốn là một nhóm người dân tộc thiểu số nào đó ở miền núi tỉnh Bình Định. Do chiến tranh loạn lạc đã khiến họ phiêu bạt về xóm Sơn Đừng-mảnh đất ngay sát biển của huyện Vạn Ninh, tỉnh Khánh Hòa.
Các bậc cao niên trong xóm Sơn Đừng thì nói, đến giờ này người Đàng Hạ từ đâu tới, là dân tộc gì, có liên quan đến ai vẫn còn là một ẩn số.
Duy nhất chỉ một điều có thể biết khá chắc chắn là người Đàng Hạ đặt chân đến xóm Sơn Đừng cách đây khoảng trên dưới 300 năm. Trải qua hàng trăm năm cư trú ở Sơn Đừng, truyền đời nhiều thế hệ, nên nhìn thoáng qua người Đàng Hạ cũng giống như người Kinh. Trong giấy chứng minh thư, sổ hộ khẩu, thẻ cử tri…đều xác định họ là dân tộc Kinh.
Theo nhà nghiên cứu dân tộc học Trần Việt Kỉnh ở tỉnh Khánh Hòa, cho đến nay chưa có một công trình nghiên cứu dân tộc học, xã hội học nào chứng minh và khẳng định người Đàng Hạ từ đâu đến Sơn Đừng và họ đã cư trú ở đây từ khi nào.
Cũng theo ông Trần Viết Kỉnh, đến khoảng cuối năm 1990, ở Sơn Đừng chỉ có 36 nhân khẩu người Đàng Hạ, sống trong 7 nóc nhà. Gọi là nhà, kỳ thực ấy là những túp lều trên cát, được dựng bằng hai mảng lá cây lơ thơ ghép lại.
Người Đàng Hạ ở xóm Sơn Đừng kể một câu chuyện kỳ lạ, gần biển không có con sông, không có con suối nào mà mặt cát vẫn có nước ngọt chảy. Chỉ cần thủy triều xuống, chỉ cần đào trên cát một hố nhỏ là lập tức có nước ngọt, một thứ nước ngọt tinh khiết chảy ra.
Và nước ngọt ở xóm Sơn Đừng lại gắn liền với một chuyện “nghe kể” khác. Chuyện rằng, một năm nọ, thời những người Đàng Hạ chưa có họ. Vua Gia Long (lúc đó còn chưa lên ngôi) trên đường bị quân Tây Sơn truy đuổi đã dạt vào bán đảo Sơn Đừng.
Trong lúc quẫn bách, vua Gia Long cầu khấn thần linh xin được giúp đỡ thức ăn, nước uống. Tức thì, ngoài khơi có một luồng cá lớn chạy vào. Còn trên bãi cát, cách mép nước biển chừng vài gang tay, binh sĩ đào xuống một hố nhỏ, nước ngọt trào ra lênh láng, tha hồ ăn uống, tắm giặt.
Ông Đinh Văn Trớt, cư dân Đàng Hạ cho biết: "Bà con nơi đây trước kia cuộc sống rất khó khăn nên chủ yếu dùng tay moi cát lấy nước ngọt. Cứ đào sâu khoảng 10 – 20cm là thấy nước ngọt. Đào hố rồi để ít phút chờ nước trong rồi lấy nước cho vào can nhựa và mang đi rẫy để uống. Nhưng trãi qua thời gian, nhiều hộ gia đình đã đào giếng và mua nước ngọt về sử dụng nên mạch nước này dần dần bị lãng quên".
Người Đàng Hạ đi chợ bằng gùi, đội nón mo cau
Được người dân chỉ dẫn chúng tôi tiếp tục đến nhà ông Đinh Văn Trớt (60 tuổi, người Đàng Hạ, xóm Sơn Đừng).
Ông Trớt cho biết: "Ở đây người dân vẫn gọi tôi là chủ làng, bởi những người lớn tuổi như tôi và hiểu chuyện chỉ tính trên đầu ngón tay. Tôi sống từ nhỏ ở đây, các bậc tiền bối kể rằng tộc người Đàng Hạ có từ hàng trăm năm trước. Nhưng thật chất, nguồn gốc đến bây giờ vẫn chưa xác định được từ đâu...".
![Chuyện "bí ẩn" về xóm biển Sơn Đừng ở Khánh Hòa - Ảnh 2.](https://danviet.ex-cdn.com/files/f1/296231569849192448/2021/11/20/son-dung-1-1637396992392489828710-16373975817791767786181.jpeg "Chuyện "bí ẩn" về xóm biển Sơn Đừng ở Khánh Hòa - Ảnh 2.")
Bà Nguyễn Thị Như (xóm Sơn Đừng, xã Vạn Thạnh, huyện Vạn Ninh) đang kể về cuộc sống của người Đàng Hạ mới ngày đầu bà con lập nghiệp. Ảnh: C.T
Ông Trớt kể: "Người dân xóm Sơn Đừng, ở thôn Đầm Môn vẫn nhớ câu hát về Sơn Đừng cùi, dân Sơn Đừng đi chợ bằng gùi, đội nón mo cau. Dân nơi này từ khi lập xóm mặc dù ở gần biển nhưng hầu như không ai biết đi biển đánh bắt cá mà chỉ đi lên núi chặt củi, hầm than và trồng củi khoai, củ sắn để sinh sống qua ngày. Khi có được những bó củi khô hoặc nông sản trên rừng thì mang đi đổi lấy gạo về ăn và chiếc nón mo cau luôn luôn gắn bó với người dân mỗi khi đi làm".
![Chuyện "bí ẩn" về xóm biển Sơn Đừng ở Khánh Hòa - Ảnh 4.](https://danviet.ex-cdn.com/files/f1/296231569849192448/2021/11/20/son-dung-3-16373975145631877431442-16373975818051974675057.jpeg "Chuyện "bí ẩn" về xóm biển Sơn Đừng ở Khánh Hòa - Ảnh 4.")
Các thanh niên trong xóm Sơn Đừng, xã Vạn Thạnh (huyện Vạn Ninh, tỉnh Khánh Hòa) giờ đã biết đi biển đánh bắt hải sản. Ảnh: C.T
Bà Nguyễn Thị Như (69 tuổi, người Đàng Hạ xóm Sơn Đừng) cho hay, ngày xưa cuộc sống ở đây khổ lắm. Dân không có nghề gì làm đâu, quanh năm chỉ biết đi hầm than kiếm sống. Dần dần hết cây và nhà nước không cho hầm than nên một số người mới tập tành đi làm nghề biển, tập đánh bắt hải sản. Gia đình con cái lại đông, kinh tế gặp nhiều khó khăn, việc đi học chỉ đi bộ rất vất vả nên hầu hết các gia đình đều cho con nghỉ học sớm.
Theo bà Như, người Đàng Hạ xóm Sơn Đừng rất dễ dàng nhận biết với các đặc điểm, nước da ngăm đen, tóc xoăn, mũi tẹt, môi dày, cặp mày rậm rạp và bàn chân to bè khác người. Đặc biệt cặp mắt của người nào ở xóm Sơn Đừng cũng có màu đồng.
Khoảng 20 năm trước, nếu ai muốn đến xóm Sơn Đừng này để thăm người thân thì chỉ có thể đi lại bằng hai cách. Một là lội bộ với quảng đường dài khoảng 7km vượt qua các đồi cán mịn. Hai là dùng ghe đò dong theo bờ biển mà đến Tuy nhiên, ghe đò ngày xưa rất hiếm, lâu lâu mới có một chuyến nên việc đi lại ở xóm Sơn Đừng vẫn chủ yếu là lội bộ qua các triền cát...
"Xóm này không có con sông, không có suối, không có chợ mà hàng trăm năm qua người dân vẫn tồn tại và duy trì qua nhiều thế hệ. Bây giờ cuộc sống cũng có phần tạm ổn hơn trước nên người dân Đàng Hạ như chúng tôi ai cũng mừng" – bà Nguyễn Thị Như chia sẻ.
(Còn nữa)
Chiều 3/11, tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tiếp ông Nishimura Teiichi, Chủ tịch Hội Hữu nghị Nhật-Việt khu vực Kansai và các thành viên trong Đoàn của Hội Hữu nghị đang thăm, làm việc tại Việt Nam.
Chia sẻ
Đêm yên ắng đến nghẹt thở bị xé toạc bởi những tiếng nổ bất ngờ, lực lượng đặc nhiệm “Alpha” thuộc Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) đã tiến hành một chiến dịch tập kích chính xác vào các vị trí của Nga trên vùng lãnh thổ bị Moscow tạm chiếm.
Chia sẻ
Nguyễn Văn Việt là thủ môn đang khoác áo Thể Công Viettel theo dạng cho mượn từ SLNA.
Chia sẻ
Tin bão mới nhất từ Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, bão KALMAEGI vẫn di chuyển nhanh với tốc độ khoảng 25km/h. Bản tin mới nhất về bão KALMAEGI cũng cảnh báo cơn "cuồng phong" này có thể gây rủi ro thiên tai cấp độ 4 trên biển Đông và vùng biển từ Đà Nẵng đến Khánh Hoà.
Chia sẻ
Chính quyền phường Bồng Sơn (Gia Lai) phải di dời khẩn cấp 4 hộ dân với 11 nhân khẩu ra khỏi khu vực nguy cơ sạt lở tại khu phố Lại Khánh Tây. Trước khi bão Kalmaegi - bão số 13 đổ bộ, mưa lớn đã làm khối đất khoảng 5m³ sạt xuống, khiến tường nhà bếp của gia đình bà Nguyễn Thị Luyện bị nứt toác hoàn toàn, gây nguy hiểm đến tính mạng người dân.
Chia sẻ
Lực lượng Nga đã tung ra đội quân "nhím" tấn công khổng lồ - vốn là xe tăng được gắn thêm cấu trúc chống máy bay không người lái bằng lưới dây thép khổng lồ, cùng với thiết bị rà mìn và hệ thống tác chiến điện tử, theo Militarnyi.
Chia sẻ
Lễ hội Ok Om Bok, trình diễn thả đèn nước (Lôiprotip) và ghe Cà Hâu ở TP Cần Thơ năm 2025 đã khai mạc vào tối nay, 3/11.
Chia sẻ
Là mỹ nhân hàng đầu showbiz ở thập niên 1980 nhưng cuộc đời Lam Khiết Anh kết thúc trong cô đơn, bệnh tật.
Chia sẻ
HLV Kim Sang-sik loại 2 cầu thủ Việt kiều khỏi U23 Việt Nam?; PSSI bác bỏ khả năng “tái hôn” với HLV Shin Tae-yong; Ronaldo không quan tâm tới giải thưởng cá nhân; sao trẻ Premier League từng bị đe dọa bằng súng; Carrick lọt vào tầm ngắm của Wolves.
Chia sẻ
Tại cuộc họp trực tuyến với các địa phương về ứng phó bão số 13, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Lê Ngọc Quang cảnh báo, đất đã no nước, nguy cơ sạt lở rất cao và yêu cầu đặc biệt di dời người dân khỏi các khu vực nguy hiểm để bảo đảm an toàn tính mạng.
Chia sẻ
Liên quan đến bài viết “Bất cập trong cấp phép nạo vét lòng hồ thủy lợi để tận thu đất san lấp ở Quảng Trị” do Báo Dân Việt phản ánh, lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Quảng Trị cho biết, sẽ tiến hành rà soát, kiểm tra toàn diện quy trình cấp phép nạo vét các hồ thủy lợi, nhằm đảm bảo vừa đúng quy định pháp luật, vừa phù hợp thực tiễn quản lý tài nguyên nước và khoáng sản.
Chia sẻ
Theo tử vi ngày mai, trước tuổi trung niên, tài sản của 4 con giáp này sẽ tăng đều đặn cùng với sự phát triển sự nghiệp, giúp họ có cuộc sống hạnh phúc.
Chia sẻ
Nửa thế kỷ gắn bó với đồng ruộng, AHLĐ Trần Mạnh Báo cùng ThaiBinh Seed đã trở thành biểu tượng đổi mới giống cây trồng, tạo nền tảng cho nền nông nghiệp Việt Nam hiện đại.
Chia sẻ
Ngày 3/11, một đợt không khí lạnh tăng cường đã khiến nhiệt độ tại các vùng núi cao tỉnh Lào Cai giảm sâu đột ngột, với Sa Pa rét nhất, chạm ngưỡng 12 độ C. Đây là mức giảm nhiệt thấp kỷ lục từ đầu mùa thu đến nay, buộc người dân phải khẩn trương chống rét và di dời gia súc.
Chia sẻ
Trong một cuộc phỏng vấn truyền hình mới đây, Tổng thống Mỹ Donald Trump dứt khoát loại trừ khả năng tìm kiếm một nhiệm kỳ tổng thống thứ ba chưa từng có tiền lệ trong cuộc bầu cử năm 2028.
Chia sẻ
Gia đình ông Lương Văn Tăng ở xóm Đồng Sằng, xã Nghĩa Thọ, tỉnh Nghệ An (trước đây xã Nghĩa Thọ ở huyện Nghĩa Đàn) là điển hình kinh tế giỏi ở địa phương, với mô hình nuôi hươu sao lấy nhung và bán con hươu giống.
Chia sẻ
"Tiểu tam" bất ngờ chuyển đến sống cùng tòa nhà với Mỹ Anh (Phương Oanh) khiến diễn biến phim "Gió qua khoảng trời xanh" trở nên kịch tính.
Chia sẻ
Cựu danh thủ Datuk Jamal Nasir Ismail khuyên các CĐV bóng đá Malaysia đừng nên mơ mộng vào đơn kháng cáo của FAM có thể đảo ngược tình thế vì "FIFA sẽ không thay đổi quyết định".
Chia sẻ
Tổng công ty Hàng không Việt Nam (ACV) kiến nghị cần lộ trình chuyển giao khai thác rõ ràng giữa sân bay Tân Sơn Nhất và sân bay Long Thành, nhằm tránh rủi ro phân mảnh mạng bay và bảo đảm vai trò trung tâm trung chuyển quốc tế của khu vực phía Nam.
Chia sẻ
Đây là đề xuất của ông Lê Quốc Thanh, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia sau Diễn đàn Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam – Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường lắng nghe nông dân nói năm 2025 với chủ đề: “Đồng hành cùng nông dân bước vào kỷ nguyên mới”. Báo Nông thôn Ngày nay/Điện tử Dân Việt được giao trực tiếp tổ chức Diễn đàn.
Chia sẻ
Ngày 3/11, Cơ quan cảnh sát điều tra, Công an tỉnh Lâm Đồng đang tiếp tục điều tra, làm rõ nguyên nhân vụ người đàn phụ nữ tử vong tư thế treo cổ ở một nhà nghỉ thuộc phường Phan Thiết (TP.Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận cũ).
Chia sẻ
Ngay cả những người đã sống lâu năm ở Đà Lạt (Lâm Đồng), mấy ai biết rằng phía Tây Nam của khu vực này có một quần thể lăng mộ một thời tráng lệ Long Mỹ Quận công Nguyễn Hữu Hào, cha ruột Nam phương Hoàng hậu - Nguyễn Hữu Thị Lan, tức quốc trượng Hoàng đế Bảo Đại...
Chia sẻ
Một bé trai 3 tuổi ở tỉnh Chiết Giang (Trung Quốc) đã tử vong do bị nghẹn bởi hạt trân châu trong cốc trà sữa, dù cha mẹ và các bác sĩ đã nỗ lực cứu chữa. Vụ việc gây xôn xao dư luận và dấy lên tranh cãi gay gắt về trách nhiệm của phụ huynh.
Chia sẻ
Bên cạnh những mặt hàng thủy sản xuất khẩu chủ lực như tôm, cá tra, cá rô phi Việt Nam hiện đang nổi lên là sản phẩm có tiềm năng lớn ngành thủy sản nhờ lợi thế về diện tích nuôi, sản lượng cá và hệ thống nhà máy chế biến cá rô phục vụ sản xuất sản phẩm giá trị gia tăng, xuất khẩu cá rô phi Việt Nam, trong đó có xuất khẩu sang thị trường Mỹ.
Chia sẻ
Tổng thống Mỹ Donald Trump nhấn mạnh, Trung Quốc, Pakistan, Nga và Triều Tiên đang tiến hành thử nghiệm vũ khí hạt nhân bí mật – một tuyên bố gây chấn động dư luận và khiến giới an ninh Ấn Độ đặc biệt lo ngại, khi New Delhi phải cùng lúc đối mặt với hai đối thủ có vũ khí hạt nhân ở hai hướng biên giới.
Chia sẻ
Sau trận mưa lớn kéo dài, Rú Rác tại thôn Nam Thành, xã Cẩm Trung (Hà Tĩnh) bị sạt lở nghiêm trọng khiến một người bị thương, nhiều tài sản của người dân bị vùi lấp, hư hỏng nặng.
Chia sẻ
Chiều 3/11, nhiều khu dân cư tại TP Đà Nẵng tiếp tục chìm sâu trong biển nước do mưa lớn và lũ dâng trở lại, người dân khốn khổ di dời tài sản, chèo ghe đi lại giữa dòng nước ngập cao.
Chia sẻ
Sau hơn 4 tháng vận hành mô hình chính quyền 2 cấp, Đồng Nai đang nhìn rõ cả cơ hội lẫn thách thức. Từ đất đai, quy hoạch, giải phóng mặt bằng đến hạ tầng, các địa phương có những kiến nghị tháo gỡ để khơi thông động lực tăng trưởng mới.
Chia sẻ
Mùa giải này, tiền vệ Việt kiều Ryan Hà đang dần hồi sinh trong màu áo HAGL. Anh đã ra sân cả 8 trận cho đội bóng phố Núi, ghi 1 bàn.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Công Tâm 
