Bị cáo buộc nhận hối lộ hơn 2 triệu USD, cựu Bộ trưởng Bộ Y tế đối mặt án tử hình?

Cựu Bộ trưởng Bộ Y tế bị cáo buộc nhận hối lộ 2,25 triệu USD

Ngày 17/8, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) đề nghị truy tố 38 bị can sau gần 18 tháng điều tra vụ án Việt Á.

Trong số này, 6 người bị cáo buộc tội Nhận hối lộ là: ông Nguyễn Thanh Long, cựu Bộ trưởng Bộ Y tế; Nguyễn Huỳnh, cựu thư ký của ông Long; Phạm Duy Tuyến, cựu Giám đốc CDC Hải Dương; Trịnh Thanh Hùng, cựu Vụ phó Khoa học và Công nghệ, Bộ Khoa học và Công nghệ; Nguyễn Minh Tuấn, cựu Vụ trưởng Trang thiết bị và Công trình y tế, Bộ Y tế; Nguyễn Nam Liên, cựu Vụ trưởng Kế hoạch tài chính, Bộ Y tế.

Phan Quốc Việt, Tổng giám đốc Việt Á và cấp phó Vũ Đình Hiệp bị đề nghị truy tố về tội vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng và đưa hối lộ. Phan Tôn Noel Thảo và Hồ Thị Thanh Thảo, trợ lý tài chính và thủ quỹ của Công ty Việt Á, bị đề nghị về tội đưa hối lộ.

Đáng chú ý, trong vụ án này, 6 tháng từ khi bị bắt, cựu Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long bị đổi tội danh từ lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ sang nhận hối lộ.

C03 cáo buộc, ông Long cùng thư ký Nguyễn Huỳnh đã can thiệp, tác động giúp Việt Á được Bộ Y tế cấp số đăng ký lưu hành kit xét nghiệm; hiệp thương giá và kiểm tra giá hiệp thương trái quy định. Ông Long và Huỳnh sau đó "gợi ý, đề nghị Việt đưa tiền".

Theo C03, bị can Việt đã đưa cho ông Long 2,25 triệu USD (hơn 51 tỷ đồng), trong đó 2,2 triệu USD thông qua Huỳnh. Việt đưa riêng ông Huỳnh 4 tỷ đồng.

Cựu Bộ trưởng Bộ Y tế đối mặt khung phạt 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình

Dưới góc độ pháp lý, trao đổi với PV Dân Việt, luật sư Nguyễn Thị Quỳnh Thơ (Văn phòng luật sư Interla) cho biết: Điều 156 Bộ luật Tố tụng hình sự quy định, trong giai đoạn khởi tố vụ án hình sự, cơ quan điều tra hoặc viện kiểm sát đều có quyền thay đổi quyết định khởi tố vụ án hình sự khi có căn cứ xác định tội phạm đã khởi tố không đúng với hành vi phạm tội xảy ra.

Như vậy, việc C03 thay đổi tội danh cựu Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long từ lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ sang nhận hối lộ là đúng căn cứ pháp luật.

Theo luật sư Thơ, tội lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ và tội nhận hối lộ là những tội danh rất gần nhau. Cả hai tội này đều xác định bị can là người có chức vụ quyền hạn, vì vụ lợi mà thực hiện sai công vụ.

Tuy nhiên, hành vi cấu thành tội phạm đối với tội lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ là vì vụ lợi hoặc vì động cơ cá nhân mà làm trái công vụ, gây thiệt hại đến tài sản của nhà nước từ 10 triệu đồng trở lên. Mức hình phạt của tội danh này cao nhất là 15 năm tù.

Như vậy, theo tội danh này, số tiền làm căn cứ để xác định định tội và định khung hình phạt là tiền gây thiệt hại đến tài sản của nhà nước, của tổ chức, cá nhân chứ không phải là số tiền hưởng lợi.

Còn trường hợp người nào, lợi dụng chức vụ quyền hạn mà nhận tiền hoặc lợi ích vật chất khác, kể cả lợi ích phi vật chất trực tiếp hoặc qua trung gian để thực hiện công việc theo yêu cầu của người đưa tiền, đưa lợi ích, đó là hành vi nhận hối lộ.

Hành vi nhận hối lộ nguy hiểm hơn hành vi lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ ở chỗ là cán bộ đã bị mua chuộc, đã phải thực hiện công việc theo yêu yêu cầu, thỏa thuận của người đưa ra lợi ích.

Bởi vậy hình phạt đối với tội danh này nghiêm khắc hơn rất nhiều, mức hình phạt cao nhất là tử hình nếu số tiền nhận hối lộ từ 1 tỷ đồng trở lên.

Cụ thể, khoản 4 Điều 354 Bộ luật hình sư (tội nhận hối lộ) quy định, người nào lợi dụng chức vụ, quyền hạn trực tiếp hoặc qua trung gian nhận của hối lộ là tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất khác trị giá 1 tỷ đồng trở lên; Gây thiệt hại về tài sản 5 tỷ đồng trở lên sẽ bị phạt tù 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình.

Từ phân tích trên, nữ luật sư cho rằng, C03 cáo buộc cựu Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long nhận hối lộ hơn 2 triệu USD, vì thế nếu bị truy tố và bị chứng minh có tội, ông Long sẽ đối mặt với khung hình phạt có mức án cao nhất là tử hình.

Tuy nhiên, mức án cuối cùng sẽ được tòa đưa ra sau khi xem xét trên nhiều yếu tố như bị cáo thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, chủ động khắc phục hậu quả, có thành tích trong công tác…