Bộ Công Thương hé lộ chiến lược bảo đảm an ninh năng lượng, giá điện hợp lý

Đây được xem là trọng tâm để Việt Nam đạt mục tiêu năng lượng tái tạo chiếm 25-30% tổng nguồn cung điện vào năm 2030, đồng thời thực hiện cam kết giảm phát thải.

Trong phiên đối thoại chiều 26/11 tại Diễn đàn ở TP.HCM, TS. Trần Du Lịch đặt câu hỏi đối với Bộ Công Thương về các giải pháp cụ thể để đẩy nhanh phát triển năng lượng tái tạo nhưng vẫn giữ được giá điện ổn định và bảo đảm khả thi về kỹ thuật.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Phan Thị Thắng trình bày các giải pháp cho ngành điện và năng lượng tại Diễn đàn Kinh tế mùa thu 2025 ngày 26/11 ở TP.HCM. Ảnh: M. Thanh

Trả lời TS. Trần Du Lịch, Thứ trưởng Thắng cho biết chuyển dịch năng lượng là xu thế tất yếu, với Quy hoạch điện VIII điều chỉnh đã nâng tổng công suất năng lượng tái tạo (điện gió, điện mặt trời) lên mức cao, khoảng 78.000 MW đến gần 120.000 MW. Thách thức lớn nhất hiện nay là hài hòa tốc độ phát triển nguồn điện không ổn định với an toàn vận hành hệ thống và giữ ổn định giá điện.

Để giải quyết, Bộ Công Thương đã và đang triển khai đồng bộ các chính sách, đặc biệt là theo Nghị quyết số 70-NQ/TW mới ban hành về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia. Bộ xác định việc hoàn thiện thể chế và đẩy mạnh thực hiện sáu nhóm giải pháp cụ thể.

Bộ Công Thương nỗ lực hoàn thiện khung pháp lý

Về mặt thể chế, Thứ trưởng Thắng thông tin Chính phủ đã trình Quốc hội thông qua Luật Điện lực sửa đổi với những quy định đột phá về năng lượng tái tạo.

Cùng với đó, Bộ đã khẩn trương ban hành 5 khung giá phát điện cho hầu hết các loại hình năng lượng tái tạo làm cơ sở cho nhà đầu tư đàm phán hợp đồng mua bán điện. Chi phí mua năng lượng tái tạo được tính toán đầy đủ trong giá bán lẻ điện bình quân, việc điều chỉnh giá sẽ được xem xét tổng thể các khâu trong ngành điện và phù hợp với điều kiện kinh tế, theo Thứ trưởng Thắng.

Những giải pháp trọng tâm được Bộ Công Thương triển khai

Bà Thắng cũng nêu rõ các giải pháp cụ thể được Bộ Công Thương tập trung thực hiện. Thứ nhất, hoàn thiện khung pháp lý và cơ chế thị trường điện; ban hành đầy đủ khung giá cho từng loại hình nguồn điện; triển khai xây dựng và sớm đưa vào vận hành thị trường bán buôn điện cạnh tranh, chuẩn bị cho thị trường bán lẻ điện; xây dựng và ban hành cơ chế vượt trội để phát triển điện gió ngoài khơi; hoàn chỉnh cơ chế hợp đồng mua bán điện trực tiếp (DPPA).

Thứ hai là tháo gỡ các nút thắt về giải phóng mặt bằng và đất đai. Các nội dung cụ thể gồm rà soát và phê duyệt nhanh quy hoạch không gian biển cho điện gió ngoài khơi; ban hành cơ chế sử dụng đất kết hợp (ví dụ: làm nông nghiệp + điện mặt trời); và chuẩn hóa trình tự chấp thuận đầu tư để giảm thời gian triển khai dự án.

Nhóm giải pháp thứ ba chú trọng tăng tốc đầu tư lưới điện truyền tải và phân phối. Trong đó, sẽ ưu tiên các dự án lưới điện giải tỏa công suất cho khu vực có tiềm năng lớn, áp dụng thủ tục rút gọn đối với các dự án lưới điện, triển khai cơ chế cho tư nhân đầu tư lưới điện theo mô hình BOT hoặc BT kết hợp bàn giao.

Thứ tư chính là phát triển hạ tầng lưu trữ năng lượng. Theo đó, sẽ phát triển đồng thời năng lượng tái tạo, hệ thống lưu trữ và lưới điện thông minh; xây dựng lộ trình bắt buộc tỷ lệ lưu trữ; khuyến khích phát triển hệ thống pin lưu trữ (BESS) và phát triển thủy điện tích năng.

Thứ năm là phát triển công nghiệp hỗ trợ năng lượng tái tạo, gồm khuyến khích doanh nghiệp trong nước tham gia chuỗi cung ứng các thiết bị chính (cột turbine gió, móng jacket, inverter, pin), và sẽ phát triển các khu công nghiệp chuyên ngành năng lượng tái tạo.

Thứ sáu, sẽ đặc biệt chú trọng vào cơ chế đặc thù cho lưới và điện gió ngoài khơi, theo Thứ trưởng Phan Thị Thắng.

Ngoài ra, bà khẳng định Bộ Công Thương sẽ tiếp tục đồng hành cùng doanh nghiệp, địa phương và các tổ chức quốc tế để thúc đẩy chuyển dịch năng lượng tại Việt Nam theo hướng xanh, bền vững, hiệu quả; từ đó, góp phần thực hiện các mục tiêu phát triển quốc gia trong kỷ nguyên kinh tế xanh.

×