Bố mất không để lại di chúc, chia thừa kế thế nào?

Bạn đọc Nguyễn Văn Quỳnh, ở Hà Nội hỏi về cách chia thừa kế khi bố mất không để lại di chúc:

Mẹ tôi mất cách đây 5 năm, bố tôi cũng vừa qua đời được 5 tháng do bệnh tật. Khi mất bố mẹ tôi không để lại di chúc. Toàn bộ tài sản của bố mẹ tôi là 1 căn nhà rộng 300m2 và 1000m2 đất thổ cư. Nhà tôi có 3 anh chị em, xin hỏi chia tài sản thừa kế sẽ như thế nào?

Trả lời:

Theo luật gia Trần Quốc Tuấn (Chi hội Luật gia, Đoàn Luật sư TP. Hà Nội), khi cha mẹ chết mà không có để lại di chúc thì tài sản ba mẹ để lại sẽ chia thừa kế theo pháp luật. Những người thừa kế theo pháp luật được xác định theo Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về người thừa kế theo pháp luật.

Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau:

Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

Theo đó, trước tiên sẽ tiến hành xác định những người thừa kế theo pháp luật theo hàng thừa kế thứ nhất, nếu như không còn ai ở hàng thừa kế thứ nhất do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản thì người thuộc hàng thừa kế thứ hai sẽ được hưởng, tương tự xác định khi không còn ai hưởng ở hàng thừa kế thứ hai thì sẽ tính hưởng đối với người thuộc hàng thừa kế thứ ba.

Trường hợp bố mẹ bạn không để lại di chúc, tài sản nói trên sẽ được chia đều cho 3 anh chị em. Những người thừa kế đến UBND xã hoặc văn phòng công chứng để thực hiện thỏa thuận phân chia di sản. Sau khi có văn bản thỏa thuận phân chia di sản/hoặc văn bản khai nhận di sản thì anh mang giấy tờ này đi làm thủ tục đăng ký biến động đất đai.