Chuẩn bị chương trình giáo dục mới: TP.HCM thiếu cả phòng học và giáo viên

"Chân trời sáng tạo" chiếm tỷ lệ áp đảo

Ông Nguyễn Thành Trung, Chánh văn phòng Sở GD-ĐT TP.HCM cho biết, mặc dù có nhiều khó khăn vì giãn cách xã hội do dịch Covid-19, nhưng các cơ sở giáo dục phổ thông (có cấp tiểu học) trên địa bàn thành phố đã tiến hành lựa chọn SGK lớp 1 năm học 2020 – 2021 một cách công khai, minh bạch, đúng quy trình.

Tất cả các bộ SGK được Bộ GD-ĐT phê duyệt đều được chọn tùy theo môn, đa số các đơn vị chọn sách theo bộ để đảm bảo tính xuyên môn, liên môn khi triển khai chương trình. Tuy nhiên, vẫn có một số đơn vị chọn theo môn học.

Kết quả cho thấy, bộ sách "Chân trời sáng tạo" được lựa chọn chiếm tỷ lệ khoảng 80%, tỷ lệ này không đều ở các môn, môn tiếng Anh có khoảng hơn 60%. Theo ông Trung, kết quả chọn lựa này hoàn toàn bình thường vì bộ sách "Chân trời sáng tạo" là bộ sách đầu tiên và duy nhất có sự tham gia của các tác giả miền Nam (TP.HCM).

Theo TS Thái Văn Tài, Vụ trưởng Vụ giáo dục tiểu học (Bộ GD-ĐT), khi các nhóm tác giả ở miền Nam tham gia biên soạn SGK, có thể nhận thấy nhiều phương ngữ, dữ liệu đưa vào SGK mang tính đặc trưng vùng miền, gần gũi với lứa tuổi học sinh tiểu học khu vực này như dùng từ "ba má", "ghe thuyền"…

Tỷ lệ chọn sách theo môn học cụ thể như sau: Bộ sách "Chân trời sáng tạo" do NXB Giáo dục Việt Nam xuất bản dẫn đầu số lượng đăng ký với 121.195 bản ở môn Tiếng Việt, 118.161 bản đối với môn Toán, 119.919 bản đối với môn Tự nhiên và Xã hội…

Kế đến là bộ sách "Cánh diều" do NXB Đại học Sư phạm TP.HCM xuất bản với 20.881 bản ở môn Tiếng Việt, 23.079 bản ở môn Toán, 18.990 bản ở môn Tự nhiên và Xã hội.

Các bộ sách "Vì sự bình đẳng và dân chủ trong giáo dục", bộ "Kết nối tri thức và cuộc sống" và bộ "Cùng học để phát triển năng lực" (đều do NXB Giáo dục Việt Nam xuất bản) được lựa chọn với số lượng ít hơn.

Riêng ở môn tiếng Anh, sách "Family and friends" (thuộc bộ "Chân trời sáng tạo") được nhiều cơ sở giáo dục lựa chọn nhất với 86.942 bản, kế đến là hai sách "I-learn Smart start" và "Explore our world" (thuộc bộ "Cánh diều") với số lượng lựa chọn lần lượt là 40.308 và 3.135 bản.

Chỉ 70% học sinh lớp 1 được học 2 buổi/ngày

Ông Nguyễn Văn Hiếu, Phó Giám đốc Sở GD-ĐT TP.HCM cho biết, bộ SGK hiện hành do Bộ GD-ĐT phát hành, được Nhà nước trợ giá nên giá thành rất rẻ. Tuy nhiên, theo chương trình giáo dục phổ thông mới, hiện nay có 5 bộ sách, 6 loại sách tiếng Anh, giá do các nhà xuất bản quy định nên cao gấp 3-4 lần SGK hiện hành. TP luôn có khoản kinh phí dành cho các trường học mua các bộ SGK dùng chung để cho các em học sinh không có điều kiện có thể mượn một vài cuốn hoặc mượn cả bộ tại thư viện.

Cơ sở vật chất, phòng học luôn là vấn đề nan giải, tỷ lệ 300 phòng học/10.000 dân số là mong muốn, chỉ tiêu phấn đấu của ngành giáo dục nhiều năm nay, nhưng do áp lực tăng dân số cơ học nên không thực hiện được. Tỷ lệ học sinh học 2 buổi/ngày của thành phố chỉ đạt khoảng 70%, một số quận huyện chỉ đạt được khoảng 20% (Tân Phú 23%). 

Sở đã tìm các giải pháp như: Ưu tiên học 2 buổi/ngày cho học sinh lớp 1 tối đa ở mức có thể; nếu trường nào không thể thực hiện 2 buổi/ngày thì tận dụng các ngày thứ 7, các buổi khác để triển khai các hoạt động tập trung.

Ông Hiếu cho biết: "Với những trường chưa học được 2 buổi/ngày thì dạy chương trình như thế nào, đến nay Bộ chưa có hướng dẫn. Sở có dự kiến: trường dạy 6 buổi/tuần là chỉ đủ dạy kiến thức, không có hoạt động nên dùng ngày thứ 7 hoặc các phòng chức năng để tổ chức các hoạt động cho học sinh đỡ thiệt thòi".

Trước câu hỏi bộ SGK năm nay có tái sử dụng cho các năm học sau hay không, ông Hiếu cho biết, năm học 2021 – 2022, chủ tịch UBND các tỉnh thành sẽ được quyền quyết định một hoặc một vài bộ SGK xuyên suốt dùng chung lâu dài tại địa phương, vì thế sẽ còn phải cân nhắc.

Ông Hiếu thông tin thêm, ngoài phòng học, TP.HCM hiện đang rất thiếu giáo viên bộ môn: Nhạc, họa, thể dục, ngoại ngữ, như quận 11 thiếu 31 giáo viên tiếng Anh, chỉ tuyển được 1 nhưng sau giáo viên này cũng nghỉ, vì thế việc tuyển dụng giáo viên hiện nay đang rất khó khăn.