Chuyện chưa kể về cửa tiệm cắt tóc từng được coi là xa hoa bậc nhất Thủ đô

Tiệm hớt tóc nức tiếng Hà Thành

Ngày nay, ít ai còn nhớ công trình này được xây dựng chính xác vào năm bao nhiêu. Tuy nhiên, dựa vào những dòng chữ được đắp nổi trên biển hiệu, có thể cửa tiệm được xây dựng từ trước năm 1954 bởi đây là lối thiết kế trang trí phổ biến thời Pháp thuộc.

Theo lời của một người dân sinh sống ở gần nhà cổ, căn nhà này thuộc quyền sở hữu của ông Phạm Ngọc Phúc. 

Ông Phạm Ngọc Phúc trở nên giàu có từ những năm Pháp thuộc, có thể coi là một trong những nhà tư sản đầu tiên của Hà Nội - cùng thời với doanh nhân Bạch Thái Bưởi. 

Ông có công với cách mạng và từng sở hữu nhiều bất động sản trên phố Hội Vũ, phố Hàng Đào.

Ông Phúc làm giàu từ nghề cắt tóc, Tiệm hớt tóc và Nhà tắm Phạm Ngọc Phúc chính là nơi áp dụng mô hình cắt tóc kết hợp tắm hơi công cộng đầu tiên của Việt Nam và đã nhanh chóng trở thành một thương hiệu cắt tóc nổi tiếng. 

Đến nay, phía bên trong nhà vẫn còn lưu giữ hình dạng của các ô tắm thường thấy trong những nhà tắm công cộng xưa.

Lý giải cho sự phát triển lớn mạnh của tiệm, theo người dân ở nơi đây, ngày trước việc sinh hoạt vệ sinh của người dân vốn không được thuận tiện như hiện tại nên hầu như chỉ có những nhà giàu, khá giả mới sở hữu nhà tắm riêng biệt. 

Loại hình dịch vụ nhà tắm công cộng được bắt nguồn từ châu Âu và còn khá mới mẻ đối với đa phần người dân Việt Nam thời điểm ấy. 

Vậy nên khi Tiệm hớt tóc và Nhà tắm Phạm Ngọc Phúc được đưa vào hoạt động đã nhanh chóng gây ra tiếng vang, gặt hái được nhiều thành công.

Vì là một trong những tiệm cắt tóc nức tiếng Hà Thành, cửa tiệm của ông Phúc đã từng chào đón rất nhiều nhân vật quan trọng.

Hơn nửa thế kỷ hoạt động, Tiệm hớt tóc và Nhà tắm Phạm Ngọc Phúc đã phục vụ những vị khách thuộc đủ mọi tầng lớp, độ tuổi, giới tính, nghề nghiệp. Có những khách hàng ghé thăm vì được bạn bè giới thiệu và cũng có những vị khách sẵn sàng lặn lội đường xa chỉ vì muốn trải nghiệm mô hình dịch vụ nức tiếng nơi đây. 

Thời gian trôi qua, giờ đây mỗi khi đi ngang nhà cổ phố Quán Sứ, hiện hữu trước mắt người dân chỉ còn lại dáng vẻ điêu tàn của một cửa tiệm được cho là xa hoa, sang trọng bậc nhất một thời.

Nhà cổ xuống cấp

Những mảnh tường bong tróc cùng biển hiệu phủ đầy lớp rêu phong khiến căn nhà trở nên lạc lõng trước những công trình hiện đại, khang trang ngày nay. Cánh cửa sắt gỉ sét luôn được khoá trái khiến nơi đây dường như đối lập hoàn toàn với vẻ sôi động, tấp nập hàng ngày nơi phố phường.

Ông Nguyễn Quang Thanh (65 tuổi), người dân ở phố Quán Sứ cho hay, tình trạng của căn nhà hiện rất đáng báo động. Phía bên trong được chống đỡ tạm thời bằng nhiều giàn giáo để đảm bảo ổn định cho phần nền ở tầng hai.

Căn nhà này vốn không phải là nhà đổ bê tông như hiện nay mà được dùng gỗ để lót sàn. Vì vậy theo thời gian, bể chứa nước của nhà vệ sinh bị ngấm vào gỗ khiến chúng bị ẩm mốc gây nên hiện tượng sụt, lún, ảnh hưởng nghiêm trọng tới cấu trúc của ngôi nhà.

Ngoài ra, vào những năm 70 của thế kỷ trước, do hệ thống cung cấp điện còn kém nên bị chập điện dẫn đến hoả hoạn, điều này cũng phần nào làm suy giảm đáng kể chất lượng ngôi nhà. Phần ban công sang trọng ở tầng hai nay đã biến mất cũng không khỏi khiến nhiều người tiếc nuối.

Sau khi Nhà nước ban hành điều lệ về xí nghiệp công tư hợp doanh, căn nhà của ông Phạm Ngọc Phúc theo đó cũng được đưa vào tổ chức theo cơ cấu tương tự, tầng dưới thuộc quyền quản lý của Nhà nước còn tầng hai hoạt động kinh doanh như bình thường. Điều này đã khiến hoạt động cải tạo, tu sửa thời gian gần đây trở nên phức tạp và gặp nhiều trở ngại, khó khăn.