Chuyện ít biết về cây đa Bác Hồ trồng trên đảo dừa ở Hà Nội

Giữa Thủ đô Hà Nội có một cây đa vô cùng đặc biệt. Đây không chỉ là một thắng cảnh tươi mát để người dân nghỉ ngơi khi ghé thăm công viên Thống Nhất mà nó còn mang trong mình một giá trị lịch sử vô cùng ý nghĩa. Đó là cây đa Bác Hồ, một kỷ vật thiêng liêng trong lòng người dân Hà Thành.

Cây đa Bác Hồ nằm trên bán đảo Dừa ở phía Nam Công viên Thống Nhất. Mới chỉ trải qua "tuổi đời" hơn nửa thế kỷ nhưng những cành cây đã vươn xa, bao trùm cả một vùng công viên. 

Cây đa cao khoảng 20m, có một thân chính và rất nhiều thân phụ hướng ra nhiều phía. Xung quanh cây được xây tròn bằng nhiều lát gạch và bên trong được dải một lớp sỏi để đảm bảo cảnh quan cũng như hạn chế rác thải, dị vật chui vào lòng đất, gây ảnh hưởng cho cây.

Tuy phải trải qua đợt nhiễm bệnh rệp muỗi nghiêm trọng vào năm 2014 và hứng chịu những đợt giông bão của tháng năm nhưng đến nay, cây đa vẫn phát triển xanh tốt, toả bóng xum xuê.

Cây đa Bác Hồ được chính tay Chủ tịch Hồ Chí Minh trồng vào năm Canh Tý 1960. Năm ấy, Bác kêu gọi cả nước tham gia hưởng ứng phong trào "Tết trồng cây", mở đầu cho mùa xuân ấm no, hạnh phúc. 

Trong không khí người dân cả nước hân hoan thực hiện "chiến dịch", Bác đã tiên phong cầm xẻng để vun trồng mầm cây đầu tiên tại Công viên Thống Nhất.

Nhắc về khoảng thời gian ngày đó, ông Bình (67 tuổi) người dân sống lâu năm tại khu vực công viên Thống Nhất bồi hồi nhớ lại: "Ngày vẫn còn chiến tranh, máy bay Mỹ thỉnh thoảng lại đánh bom oanh tạc Hà Nội, người dân thành phố chạy đi sơ tán hết không còn mấy ai ở lại. Sau đó, vào tháng 1 năm 1960, Chủ tịch Hồ Chí Minh về đây trồng cây. 

Lúc đó có phong trào trồng cây gây rừng tỏa bóng mát. Cụ Hồ về đây trồng cây không chỉ để phát động phong trào "Tết trồng cây" mà còn để mỗi lần mọi người đi vào công viên đều nhớ đến những bài học Cụ đã dạy".

Ngày ấy ông Bình mới chỉ là một đứa trẻ, nhiều ký ức đã phai dần theo tháng năm nhưng hình ảnh về ngày "Tết trồng cây" lịch sử của dân tộc vẫn luôn in đậm trong tâm trí ông. 

Cũng như nhiều người dân xung quanh, ông Bình rất yêu thích khoảng không gian xung quanh cây đa Bác Hồ: "Suốt quãng thời gian từ 1960 đến nay cái cây cứ như vậy mà lớn dần, tán cây cũng ngày càng xum xuê".

Tuy nhiên, không phải ai cũng như ông Bình, biết đến những giá trị lịch sử to lớn ấy. Anh Trần Văn Thắng (33 tuổi), công nhân môi trường tại công viên chia sẻ: "Không phải ai cũng có ý thức, một vài người quen hay tập thể dục ở đây thì họ sẽ chăm chút, cẩn thận và có ý thức giữ gìn vệ sinh. Nhưng phần đông số người đi qua đây vẫn rất hay xả rác bừa bãi, gây ảnh hưởng tới môi trường xung quanh cây".

Cây đa được coi là một di vật lịch sử vô cùng trân quý mà Bác Hồ để lại, vì vậy việc dọn vệ sinh xung quanh được anh tiến hành hàng ngày. Hầu như khu vực này lúc nào cũng được dọn dẹp sạch sẽ và thoáng mát.

Dừng chân tại hàng ghế đá đặt bên cây, nhìn về phía hồ Bảy Mẫu ở phía trước sẽ dễ dàng bắt gặp hình ảnh của hàng dừa xanh ngát.  

Cây được đặt ở phía Nam công viên, phía trước lại hướng về hàng dừa nên có lẽ đó chính là "ánh nhìn" tràn đầy thương yêu của Chủ tịch Hồ Chí Minh tới miền Nam tổ Quốc. Bác luôn mang tâm niệm khắc khoải về một "Miền Nam trong trái tim tôi".

×