Đằng sau con số 20 triệu lượt khách: Việt Nam cần làm du lịch bằng chiều sâu, không chỉ bằng số lượng

Du lịch Việt Nam: 20 triệu lượt khách - "con sóng lớn", cần vững tay chèo!

Năm 2025 đánh dấu cột mốc lịch sử đầy tự hào khi ngành du lịch Việt Nam chính thức đón lượt khách quốc tế thứ 20 triệu, một con số chưa từng có trong suốt hơn sáu thập kỷ phát triển mở ra một chương mới rực rỡ cho nền kinh tế xanh của đất nước. Sự bùng nổ này đến từ nỗ lực không ngừng trong việc cải thiện chính sách visa linh hoạt, mở rộng thị trường tiềm năng như Ấn Độ… và nâng cấp hạ tầng giao thông kết nối các vùng di sản trọng điểm.

Tuy nhiên đằng sau hào quang của những con số thống kê ấn tượng, các chuyên gia cảnh báo du lịch Việt Nam đang đứng trước bài toán nan giải giữa tăng trưởng lượng khách và giá trị doanh thu thực tế, giữa việc làm du lịch chiều sâu, không chỉ bằng số lượng mà cần chất lượng, khách đến để nhớ và quay lại nhiều lần.

Chia sẻ với Dân Việt nhà báo Vũ Mạnh Cường cho hay: “Ngành du lịch công bố Việt Nam lần đầu tiên cán mốc đón 20 triệu du khách trong một năm, điều mà nhiều người từng nghĩ là rất xa. Xem Tiktok, Youtube… thấy người nước ngoài chia sẻ cảm nhận tích cực về Việt Nam tôi rất mừng.

Có người đứng lặng giữa phố cổ Hội An khi đèn lồng vừa lên, nói khẽ: “Tôi chưa từng thấy nơi nào bình yên mà ấm áp đến thế.”

Có người thức dậy lúc 5 giờ sáng ở Sa Pa, ngỡ ngàng trước biển mây cuộn dưới chân ruộng bậc thang, rồi thốt lên: “Việt Nam đẹp hơn những bức ảnh tôi xem cả trăm lần.”

Có gia đình châu Âu ngồi trên chiếc ghế nhựa ven đường Hà Nội, ăn bát phở nóng và cười rất lâu: “Đây không phải du lịch, đây là đời sống.”

“20 triệu lượt khách – là 20 triệu cảm xúc, 20 triệu câu chuyện mang Việt Nam đi khắp thế giới. Chúng ta có quyền tự hào và nên tự hào. Nhưng niềm vui ấy cũng giống một con sóng lớn, nếu không vững tay chèo, sóng sẽ qua rất nhanh.

Bởi cùng lúc đó, vẫn có du khách thở dài vì chen chúc, vì rác thải, vì giá cả “mỗi người một kiểu”, vì những trải nghiệm na ná nhau ở nhiều điểm đến.

Tôi nghĩ rằng, du lịch Việt Nam đang đứng trước một câu hỏi lớn: chúng ta muốn nhiều người đến, hay muốn nhiều người nhớ?”.

Phân tích sâu hơn, nhà báo Vũ Mạnh Cường cho hay, bền vững không phải là khẩu hiệu. Bền vững là khi bãi biển còn xanh sau mùa cao điểm. Là khi người dân địa phương sống được bằng du lịch mà không phải đánh đổi văn hóa. Là khi du khách rời đi với cảm giác được tôn trọng, được chạm vào “Việt Nam thật”, chứ không chỉ đi qua những điểm check-in giống nhau.

Việt Nam cần làm du lịch bằng chiều sâu, không chỉ bằng số lượng. Cần coi môi trường là tài sản, văn hóa là linh hồn, con người là trung tâm. Đồng thời hãy kể câu chuyện Việt Nam hay hơn trên không gian số, nhưng quan trọng hơn là sống đúng với câu chuyện đó ngoài đời thực.

20 triệu khách là một cột mốc. Nhưng điều quyết định tương lai là: 20 triệu người ấy sẽ kể gì về Việt Nam khi họ trở về nhà?

Nếu mỗi du khách mang theo một ký ức đẹp, một sự tử tế nhỏ, một mong muốn quay lại thì lúc đó, du lịch Việt Nam không chỉ “tăng trưởng”, mà thực sự trưởng thành.

Du lịch Việt Nam: Du lịch có chiều sâu là lời giải cho bài toán phát triển bền vững

Chuyên gia du lịch Ngọc Tấn – Giám đốc Gonatour cho hay, Việt Nam đón vị khách quốc tế thứ 20 triệu thực sự là một "cú hích" tinh thần cực lớn cho những nhà làm du lịch.

20 triệu lượt khách là một con số "biết nói", khẳng định vị thế mới của Việt Nam trên bản đồ du lịch toàn cầu. Dưới góc độ một người làm nghề, tôi đánh giá con số này qua 3 "lăng kính" chính, đó là kỷ lục lịch sử, “trái ngọt” từ chính sách, cái nhìn thực tế và thách thức.

Trong đó con số 20 triệu không tự nhiên mà có, nó là kết quả của những thay đổi thực chất. "Chìa khóa" Visa - Chính sách nới lỏng thị thực, tăng thời hạn lưu trú lên 45 ngày và mở rộng e-visa đã giúp chúng ta cạnh tranh sòng phẳng hơn với các đối thủ trong khu vực như Thái Lan hay Singapore.

Sự bùng nổ của các thị trường mới: Bên cạnh các thị trường truyền thống, chúng ta đã khai thác rất tốt thị trường Ấn Độ, Trung Đông và Đông Âu (như vị khách thứ 20 triệu vừa rồi là người Ba Lan).

Tuy nhiên ở góc độ làm nghề chuyên sâu, chuyên gia du lịch Ngọc Tân cho biết, con số 20 triệu vừa là niềm vui nhưng cũng là một "bài kiểm tra" áp lực.

Áp lực từ việc đón được khách đã khó nhưng làm sao để họ chi tiêu nhiều hơn và quay lại lần 2, lần 3 còn khó hơn nữa.

“Hiện tại, theo nghiên cứu của tôi, chi tiêu bình quân của khách tại Việt Nam vẫn còn khiêm tốn so với một số nước láng giềng.

Bên cạnh đó, hạ tầng và dịch vụ chưa đồng bộ vì thế mà khi lượng khách tăng kỷ lục đặt áp lực lên hệ thống sân bay, cơ sở lưu trú. Đặc biệt nguồn nhân lực du lịch thiếu hụt, chưa có chuyên môn, đào tạo bài bản còn quá ít. Thực sự đây vẫn đang là bài toán đau đầu cho cơ quan quản lý Nhà nước, các địa phương và với các doanh nghiệp du lịch trong việc xây dựng tour, sản phẩm du lịch”, chuyên gia du lịch Ngọc Tấn nói.

Nói đến giải pháp, ông Ngọc Tấn đưa ra những giải pháp căn cơ, trong đó cần nâng cao sản phẩm cao cấp & Bespoke.

“Trong kỷ nguyên du lịch hiện đại, khách hàng không còn mua "tour" mà họ đang mua "câu chuyện và cảm xúc". Để xây dựng chiến lược sản phẩm du lịch cá nhân hóa (Personalized Tourism) tại Việt Nam, bạn cần chuyển dịch từ mô hình "đồ may sẵn" (Mass Tourism) sang "đồ may đo" (Bespoke Travel).

Phát triển các dòng du lịch nghỉ dưỡng kết hợp chăm sóc sức khỏe, du lịch golf, du lịch hội nghị (MICE). Những dòng khách này có ý thức bảo vệ môi trường cao hơn và chi trả tốt hơn. Bên cạnh đó là kéo dài mùa vụ, "xanh hóa" từ hạ tầng đến hành vi…

Đặc biệt, chúng ta lấy Văn hóa bản địa làm "mỏ neo" bền vững, tức là để người dân địa phương làm chủ du lịch. Khi người dân sống được bằng nghề và tự hào về di sản của họ, họ chính là những người bảo vệ môi trường và văn hóa tốt nhất.

Để cá nhân hóa trải nghiệm văn hóa Việt Nam một cách sâu sắc, chúng ta cần thoát khỏi những "mẫu số chung" như mặc áo dài chụp ảnh hay xem múa rối nước đại trà. Chiến lược ở đây là biến du khách từ "người quan sát" trở thành "người thực hành văn hóa" dựa trên đúng sở thích riêng biệt của họ”, ông Ngọc Tấn cho hay.

Đồng quan điểm với chuyên gia du lịch Ngọc Tấn, ông Cao Trí Dũng – Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Đà Nẵng cho rằng, Việt Nam cần đồng bộ từ cơ chế chính sách đến cơ sở hạ tầng, nhân lực… sản phẩm du lịch cũng được khai thác theo hướng bền vững, du lịch xanh.

Nhiều doanh nghiệp du lịch cũng chỉ ra những hạn chế của du lịch Việt, trong đó đâu đó vẫn còn tư duy “ngắn hạn”, chạy theo số lượt, giá rẻ, tour đại trà; Khai thác tối đa tài nguyên, đôi khi bào mòn văn hóa – môi trường; Điểm đến dần trở nên giống nhau, mất bản sắc mà quên đi việc chú trọng trải nghiệm, câu chuyện, cảm xúc, giữ gìn bản sắc địa phương, thiên nhiên, con người.

Để hiện thực hóa chiến lược du lịch có chiều sâu Việt Nam cần tập trung vào ba trụ cột cốt lõi là bảo tồn di sản, du lịch xanh bền vững và ứng dụng công nghệ để nâng tầm giá trị dịch vụ. Nên đầu tư vào những mô hình nghỉ dưỡng sinh thái kết hợp chăm sóc sức khỏe, nơi khách hàng sẵn lòng chi trả mức phí cao hơn để đổi lấy sự yên bình và những giá trị nhân văn cao đẹp.

Việc phát triển du lịch có chiều sâu còn gắn liền với mục tiêu Net Zero khi các tour du lịch không rác thải và các khu nghỉ dưỡng sử dụng năng lượng tái tạo trở thành thỏi nam châm thu hút dòng khách văn minh từ châu Âu và Bắc Mỹ.

Bên cạnh đó việc đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao là yếu tố then chốt giúp ngành du lịch thoát khỏi cái bóng của một điểm đến giá rẻ. Mỗi người làm du lịch có chiều sâu không chỉ là người phục vụ mà phải là một "đại sứ văn hóa" có khả năng truyền tải câu chuyện của dân tộc đến với bạn bè quốc tế một cách tinh tế và chuyên nghiệp, khi chất lượng phục vụ được nâng tầm và mỗi sản phẩm du lịch đều mang trong mình một linh hồn riêng biệt thì tỷ lệ khách quay lại sẽ tự động gia tăng mà không cần phụ thuộc quá nhiều vào các chiến dịch quảng bá tốn kém.

Du lịch có chiều sâu chính là lời giải cho bài toán phát triển bền vững để 20 triệu lượt khách hôm nay không phải là đỉnh cao nhất thời mà là khởi đầu cho một hành trình khẳng định vị thế của một Việt Nam đẳng cấp, sâu sắc và đáng đến nhất trên bản đồ du lịch thế giới.

×