làm báo cáo ĐTM nếu thuê cơ quan phê duyệt thì thông qua nhanh

Một việc được giao nhiều cơ quan thực hiện sẽ gây chồng chéo

Sáng nay (4/9), tại Nhà Quốc hội diễn ra Hội nghị đại biểu Quốc hội (ĐBQH) hoạt động chuyên trách để cho ý kiến dự án Luật Báo vệ môi trường (sửa đổi).

Một trong những vấn đề được nhiều ĐBQH quan tâm là việc tích hợp 7 loại giấy tờ thủ tục hành chính trong một giấy phép về môi trường chung do Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) cấp, trong đó bao gồm cả giấy phép xả nước thải vào công trình thủy lợi do Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT) cấp.

Trình bày báo cáo một số nội dung lớn giải trình tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường của Quốc hội Phan Xuân Dũng cho biết, đây là vấn đề còn ý kiến khác nhau nên Ủy ban Thường vụ Quốc hội trình 2 phương án để xin ý kiến ĐBQH.

Theo đó, phương án 1 là tích hợp vào 1 loại giấy phép môi trường, gồm cả nội dung cấp phép xả nước thải vào công trình thủy lợi, thay thế cho 7 loại giấy tờ thủ tục hành chính cấp phép về môi trường.

Phương án 2 là vẫn có giấy phép "Xả nước thải vào công trình thủy lợi" như đã được quy định trong luật Thủy lợi thông qua tại Kỳ họp thứ 3 (năm 2017) và đang được triển khai thực hiện.

Theo ông Phan Xuân Dũng, báo cáo của Bộ TN&MT cho rằng, tích hợp theo phương án 1 sẽ giải quyết được nhiều vấn đề vì các giấy phép này đều được cấp dựa trên báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM), nội dung quản lý nước thải trong các giấy phép này cơ bản giống nhau.

Bên cạnh đó, việc phân cấp cấp Giấy phép xả nước thải vào công trình thủy lợi theo quy định của ngành NN&PTNT đang dựa trên phân cấp quản lý công trình, không theo quy mô xả thải của doanh nghiệp.

"Công trình thủy lợi là một bộ phận cấu thành của mạng lưới tài nguyên nước. Việc quy định nhiều cơ quan cấp phép xả thải như hiện nay không bảo đảm nguyên tắc quản lý tổng hợp, một việc được giao nhiều cơ quan thực hiện sẽ gây chồng chéo, khi xảy ra ô nhiễm thì khó phân định rạch ròi trách nhiệm", ông Dũng cho biết.

Tích hợp để giảm thủ tục hành chính

Trong khi đó, ý kiến ủng hộ phương án 2 thì cho rằng, cơ quan quản lý nhà nước về công trình thủy lợi (Bộ NN&PTNT) sẽ bảo đảm việc kiểm tra, giám sát thường xuyên, phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời việc xả nước thải vào công trình thủy lợi.

Ngoài ra, nội dung này đã được Bộ NN&PTNT báo cáo xin ý kiến của Thủ tướng Chính phủ và nhận được sự đồng ý của Thủ tướng Chính phủ khi xây dựng luật Thủy lợi vào năm 2017. 

Phát biểu góp ý, ĐB Nguyễn Thị Lệ Thuỷ (Bến Tre) nêu quan điểm ủng hộ phương án 1. "Việc tích hợp các giấy phép xả thải vào môi trường là điểm mới, tiến bộ và khả thi", ĐBThuỷ nói.

Vẫn theo ĐB Thủy, quản lý nước thải trong các giấy phép về bản chất giống nhau. Nhưng trên thực tế đang xảy ra trường hợp các giấy phép có yêu cầu khác nhau gây khó khăn cho doanh nghiệp.

"Khi đã cấp giấy phép thì đi kèm với đó là kiểm tra, thanh tra. Như vậy có nhiều ngành kiểm tra, thanh tra kết luận nhiều nội dung giống nhau", ĐBQH Nguyễn Thị Lệ Thủy cho hay.

ĐB Thuỷ cũng lưu ý, việc phân cấp cấp giấy phép nước thải vào công trình thuỷ lợi không theo quy mô xả thải của doanh nghiệp dẫn đến có khi cơ sở xả nước thải quy mô không lớn thuộc thẩm quyền quản lý hồ sơ về môi trường của cấp huyện, nhưng phải xin cấp phép xả nước thải ở cấp tỉnh hoặc cấp bộ.

"Các nguồn nước xả thải vào công trình thuỷ lợi chỉ chiếm một phần rất nhỏ trong tổng số các nguồn xả thải ra môi trường nói chung. Tôi ủng hộ tích hợp để giảm thủ tục hành chính", ĐB Thủy nói.

Cũng ủng hộ việc tích hợp, theo ĐB Nguyễn Sỹ Cương (Ninh Thuận) cho rằng, một giấy phép về môi trường góp phần giảm thủ tục hành chính và phiền hà cho doanh nghiệp. Đồng thời, đảm bảo tính thống nhất, rõ trách nhiệm quản lý, tuân thủ nguyên tắc 1 cơ quan chịu trách nhiệm chính.

Nhắc lại báo cáo của Chính phủ, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đều khẳng định tất cả giấy phép xả thải vào nguồn nước, kể cả vào công trình thủy lợi đều dựa trên ĐTM, ĐB Cương cho rằng, đây là vấn đề cần làm thế nào để đảm bảo tính minh bạch.

"Doanh nghiệp kháo nhau, làm báo cáo ĐTM nếu thuê chính cơ quan phê duyệt thì thông qua rất nhanh. Làm thế nào để chống tiêu cực trong việc này vì tất cả giấy phép đều dựa trên ĐTM", ĐB Nguyễn Sỹ Cương nói và đề nghị, Chính phủ quan tâm. Trong nghị định hướng dẫn sau này phải làm rõ hơn, nhất là chức năng của các bộ khác nhau, liên quan đến các luật trước.

Ở góc độ khác, ĐB Thạch Phước Bình (Trà Vinh) cho rằng, Luật Thủy lợi quy định Bộ NN&PTNT là cơ quan chịu trách nhiệm chất lượng nguồn nước trong các công trình thủy lợi, do đó, Bộ NN&PTNT phải là cơ quan cấp giấy phép này.

ĐB Bình bày tỏ quan điểm đồng tình với phương án 2, theo ông nên tách riêng giấy phép xả thải vào công trình thủy lợi ra khỏi giấy phép về môi trường để Bộ NN&PTNT quản lý, cấp phép.