Bình luận
0
Rượu cần được bà con đồng bào dân tộc thiểu số tại Tây Nguyên làm quanh năm. Vào dịp cuối năm, bà con sẽ làm nhiều hơn so với ngày thường.
Bởi thời điểm này sẽ diễn ra nhiều lễ như: Cúng nhà, cúng đất, tiệc mừng thọ người lớn tuổi, cúng lúa mới…
Những ngày cuối năm, bà con đồng bào Jrai đang mệt mài làm rượu ghè, đón xuân.
Vào những ngày này, nhiều gia đình ở thôn Plei Chrung (xã Ia Piar, huyện Phú Thiện, tỉnh Gia Lai) rộn ràng lên núi hái nhiều lá, vỏ, rễ cây để làm men rượu. Đây được coi là "hồn" của ghè rượu ở nơi đây.
Vụ thu hoạch lúa vừa kết thúc, cả gia đình bà Nay H' Lơm (50 tuổi, xã Ia Piar) đang chuẩn bị các nguyên liệu để ủ rượu cần, làm sạch các ghè lớn, ghè bé đựng rượu, kiểm tra men, trấu, lá chuối…
Trong dịp Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022, nhà bà Lơm sẽ ủ hơn 10 ghè rượu để phục vụ trong các lễ cúng, sự kiện trọng đại của gia đình.
Nguyên liệu làm nên men rượu gồm những vỏ, lá cây rừng và các vật liệu có sẵn ở nhà.
"Với rượu cần, men rượu làm nên hương vị đặc trưng nhất. Nó là một trong những vật liệu quyết định sự thành công hay thất bại của ghè rượu. Việc làm men rượu cần truyền thống của người Jrai mình công phu lắm, nhất là công đoạn đi tìm nguyên liệu để tạo nên men đúng chuẩn nhất".
Rượu cần ngon hay không là do men rượu làm ra, men ngọt hay cay cũng tùy cách chế biến của từng người, của từng dân tộc. Để làm men rượu cần, những phụ nữ Jrai có kinh nghiệm trong nhà phải lên rừng tìm rễ, vỏ của hơn 10 loại cây rừng như: hiam, pơnoc, oach, hang, jũ,...
"Ngày trước, nguyên liệu làm men rượu rất dễ tìm, chỉ cần men theo bìa rừng là có đủ các loại cây mang về, ngay nay thì hơi khó", bà Nay H' Lơm chia sẻ.
Bà Nay H' Lơm với kinh nghiệm hơn 30 năm trong nghề làm rượu cần của gia đình. Bà đang truyền lại những giá trị truyền thống tốt đẹp này đến các đời con, cháu.
Ngoài các loại cây rừng, trong men còn có các nguyên liệu như: Than lửa, ớt, lá, củ riềng, mía và đặc biệt là gạo.
Khi có đủ các thành phần, tất cả sẽ được rửa sạch, băm nhỏ và đem xay thành bột. Sau đó trộn với nước để vo thành từng viên bỏ vào trấu và ủ trong 3 ngày. Công đoạn ủ xong, thì tiếp tục lấy viên men đó phơi khô trong 10 ngày là có thể sử dụng.
Theo bà H' Lơm, khi đã có men, tiếp theo là công đoạn ủ rượu cần. Nguyên liệu làm rượu cần tốt nhất là gạo, hạt kê, bắp. Rượu cần nấu từ các nguyên liệu này có nồng độ cao, uống không đau đầu.
Đa số nấu rượu cần là người phụ nữ, đây được coi là nét văn hóa độc đáo có từ xưa của dân tộc Jrai.
Công đoạn làm rượu, nguyên liệu phải được nấu chín sau đó hong ra để nguội rồi rắc men lên, đem ủ kín trong một ngày để lên men hoặc ngửi thấy mùi thơm, nồng của rượu thì trộn với trấu.
Tiếp theo là chọn ghè để cho nguyên liệu vào, sau đó bịt kín ghè cất trên dưới một tháng là có thể uống được. Đối với rượu cần, để càng lâu rượu càng ngon, hương vị càng đậm đà.
Khi rượu cần đã đủ thời gian được sử dụng, người Jrai thường đắp trên men rượu các loại lá rừng hoặc lá chuối, lấy 3-4 thanh nứa vót mỏng rồi đan đè lên để ngăn nguyên liệu nổi khi rót nước vào ghè.
Đặc biệt, sau khi đổ nước ngập bề mặt lá đã đắp, cần phải ngâm rượu khoảng 1-2 giờ đồng hồ. Bởi làm như vậy, rượu cần sẽ ngấm và ngon hơn.
Rượu cần của người Jrai ở nơi đây có đầy đủ vị chua, ngọt, cay, đắng. Từ đó, tạo nên ghè rượu cần đặc trưng của bản sắc dân tộc Jrai ở huyện Phú Thiện.
Người Jrai khi uống rượu cần thường ngồi thành vòng tròn vừa uống, vừa kể về những câu chuyện tốt đẹp trong năm và dành cho nhau những câu chúc xuân ý nghĩa...
Người Jrai nói riêng và các dân tộc Tây Nguyên nói chung luôn có quan niệm rượu cần là nước uống của Yàng (thần linh)... mang lại niềm vui, sự tốt lành, nên trong các dịp lễ tết, các sự kiện trọng đại của buôn làng, gia đình không thể thiếu rượu cần.
Uống rượu cần là một nét văn hóa đẹp trong đời sống của các dân tộc Jrai từ ngàn xưa. Bà Lơm cho biết: "Trong các lễ cúng của gia đình không thể thiếu và cần số lượng ghè rượu rất nhiều. Trong đó, lễ cúng nhà, đất có 8 ghè rượu được xếp từ lớn tới nhỏ bằng một cọc cây cắm thẳng lên trần nhà để cố định các ghè".
Cũng theo bà Lơm, theo phong tục từ xưa, luôn tồn tại "luật" uống rượu cần. Uống rượu cần sẽ ngồi vòng quanh ghè rượu, không ai khui rượu cần để uống một mình.
Mỗi cuộc rượu bao giờ cũng có không khí tập thể. Đã uống rượu không ai phân biệt kẻ sang người hèn, người có chức quyền hay tôi tớ và không phân biệt nam nữ, thế hệ trước hay sau...
Rượu cần của người Jrai mang nét đặc trưng của núi rừng Tây Nguyên
Khi đã được mời uống, người cầm cần rượu phải uống hết một căn (cây tre bẻ dọc xuống, có độ dài 3cm để đo lượng nước) hoặc một ly nước đổ vô ghè thì mới hoàn thành "phép uống". Uống rượu cần không đơn thuần là một tiệc rượu mà là một nét văn hóa bản địa.
Ngoài nghĩa vụ với các thần linh, rượu cần còn biểu hiện đầy đủ tính tập thể của cộng đồng, lòng mến khách của gia chủ. Vào những ngày đầu năm, bà con Jrai cùng ngồi thành vòng tròn, say sưa bên những ghè rượu và cùng dành cho nhau những lời chúc bình an, đậm đà bản sắc dân tộc.
Người lớn không phải toàn năng.
Chia sẻ
Nguyễn Huệ muốn tôn lập Lê Duy Cận làm vua. Tuy vậy, do áp lực của tôn thất nhà Lê đối với công chúa Lê Ngọc Hân, Nguyễn Huệ đành thu xếp cho Lê Duy Kỳ lên ngôi vua, đó là vua Lê Chiêu Thống.
Chia sẻ
Kim Thế Tông được đánh giá là vị minh quân nhà Kim, nhà chính trị kiệt xuất trong lịch sử phong kiến Trung Quốc. Ông đã nghiên cứu và đúc kết kinh nghiệm cai trị từ nhiều vị vua đời trước làm bài học cho mình.
Chia sẻ
Bình luận về chiến lược an ninh quốc gia mới của Mỹ, ngày 8/12, Thư ký báo chí của Tổng thống Nga, ông Dmitry Peskov cho rằng chiến lược này nhấn mạnh sự cần thiết của đối thoại, và điều này hấp dẫn Nga.
Chia sẻ
ĐT nữ Việt Nam đã thất bại 0-1 rất đáng tiếc trước ĐT nữ Philippines và HLV Mai Đức Chung đã có những chia sẻ thẳng thắn xung quanh kết quả không như mong đợi này.
Chia sẻ
Giám đốc Học viện Tổng thống Liên bang Nga Aleksey Komissarov cho biết: Bài phát biểu chính sách của Tổng Bí thư tại Học viện Tổng thống Nga tháng 5/2025 đã để lại những ấn tượng mạnh mẽ và truyền cảm hứng cho tập thể lãnh đạo, đội ngũ giáo sư, giảng viên và học viên của Học viện
Chia sẻ
Từ những trăn trở về đời sống của quân và dân trên đảo sau chuyến thăm Trường Sa và Nhà dàn DK-1 đầu năm nay, Câu lạc bộ Hoàng Sa - Trường Sa tại Ba Lan đã chủ động đề xuất và vận động cộng đồng quyên góp để hỗ trợ cải thiện điều kiện sinh hoạt, tăng cường tự chủ lương thực tại Trường Sa.
Chia sẻ
ĐT Việt Nam đón trung vệ nhập tịch cao 1m96 hiện khoác áo Ninh Bình FC? U22 Thái Lan khủng hoảng lực lượng; Tổng thống Trump khen Ronaldo vĩ đại nhất; Ugarte sắp chia tay M.U?; Hé lộ thu nhập khổng lồ của Salah ở Liverpool.
Chia sẻ
Người đứng đầu Tổng cục Tình báo Quân đội Ukraine (HUR) Kyrylo Budanov khẳng định rằng, cơ quan này có khả năng chặn và nghe lén các cuộc trò chuyện của các quan chức cấp cao trong Điện Kremlin, Euromaidanpress đưa tin hôm 8/12.
Chia sẻ
Theo Transfermarkt, U22 Việt Nam bất ngờ dẫn đầu giá trị đội hình tại SEA Games 33, vượt Indonesia và Thái Lan. Đáng chú ý, Đình Bắc và Văn Khang là hai cầu thủ đắt giá nhất giải đấu.
Chia sẻ
Ở cuộc đọ sức tại lượt trận thứ 2 bảng B môn bóng đá nữ SEA Games 33, ĐT nữ Việt Nam thi đấu lấn lướt trước ĐT nữ Philippines nhưng do dứt điểm kém cùng thoáng sơ hở nơi khâu phòng ngự nên các học trò HLV Mai Đức Chung bất ngờ để thua 0-1.
Chia sẻ
Chiều ngày 8/12, tại tỉnh Tây Ninh, Thủ tướng Phạm Minh Chính làm việc với tỉnh Tây Ninh về tình hình phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh năm 2025, phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp thời gian tới.
Chia sẻ
Trong gần như toàn bộ 62 ngày đóng quân tại tiền tuyến phía đông Pokrovske, 2 binh sĩ Ukraine - Bohdan và Ivan - đều phải ẩn náu – ban đầu trong một cửa hàng bỏ hoang, rồi sau một trận đấu súng chết chóc với lính Nga, họ rút xuống một tầng hầm nhỏ, nơi hai người lính bộ binh của Lữ đoàn 31 phải vật lộn trụ thêm 7 tuần nữa.
Chia sẻ
Theo Trưởng đoàn Thể thao Việt Nam tại SEA Games 33 Nguyễn Hồng Minh, nước chủ nhà Thái Lan đã nỗ lực để hướng tới việc tổ chức một kỳ đại hội thành công.
Chia sẻ
Tối 8/12, hai chiến hạm USS Tripoli và USS Robert Smalls của Hải quân Hoa Kỳ cùng hơn 2.000 sĩ quan, thủy thủ cập cảng Tiên Sa, bắt đầu chuyến thăm hữu nghị thành phố trong 4 ngày.
Chia sẻ
Phút 45+1, từ quả ném biên cực mạnh của đồng đội, Manatao đã ập vào tranh bóng dũng mãnh và đánh đầu ghi bàn thắng duy nhất, giúp U22 Philippines đánh bại U22 Indonesia với tỷ số 1-0.
Chia sẻ
Trước làn sóng tấn công mạng và lừa đảo trực tuyến công nghệ cao đang bùng phát dữ dội, Chi hội An ninh mạng phía Nam chính thức ra mắt thiết lập "phòng tuyến" bảo vệ chủ quyền số, mà tâm điểm là TP.HCM.
Chia sẻ
Theo tử vi ngày mai, 4 con giáp có cơ hội thăng tiến và mức lương tăng đáng kể, khiến công việc trở nên thú vị và không còn căng thẳng vào cuối năm.
Chia sẻ
Viện KSND Tối cao đã ban hành cáo trạng truy tố Lê Trung Khoa về tội Làm, tàng trữ, phát tán, tuyên truyền thông tin, tài liệu nhằm chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, đồng thời kêu gọi bị can ra trình diện để hưởng chính sách khoan hồng.
Chia sẻ
Kế cận bộ đôi “hạ tầng trăm năm” là metro số 4 và tuyến đường sắt tốc độ cao Hà Nội - Hạ Long, Boutique Gate (Vinhomes Global Gate, Hà Nội) giữ vững vị trí tâm điểm sôi động bậc nhất trên thị trường bất động sản miền Bắc. Khi mô hình TOD được kích hoạt, quỹ căn giới hạn này chính là chìa khoá mở cánh cửa thành công cho các nhà đầu tư.
Chia sẻ
Quân đội Mỹ từng đối đầu trực tiếp với lực lượng đánh thuê Nga trên quy mô chưa từng thấy trong nhiều thập kỷ vào tháng 2/2018. Nhiều trong số họ là lính đánh thuê Wagner - chiến đấu cùng quân đội Syria và các đơn vị dân quân - sau này cũng tham chiến ở Ukraine.
Chia sẻ
Cua-rơ Nguyễn Thị Thật là niềm hy vọng vàng của xe đạp Việt Nam tại SEA Games 33, cô đã sẵn sàng để hiện thực giấc mơ 6 lần liên tiếp lên ngôi ở SEA Games.
Chia sẻ
Từ một nhà kho cũ vỏn vẹn 30m2, nhờ ứng dụng mô hình trồng nấm mối đen công nghệ cao tự động hóa, chàng trai 9X Cần Thơ đã tạo ra nguồn thu nhập ổn định hàng triệu đồng mỗi ngày, mở ra hướng đi đầy triển vọng.
Chia sẻ
Đại biểu Nguyễn Anh Trí đề nghị nếu thủy điện nào không khắc phục được thì nên đóng cửa hoạt động. Với thủy điện xả lũ gây thiệt hại cho dân thì phải đền bù xứng đáng; gây tổn hại đến tính mạng người dân thì phải xử lý hình sự.
Chia sẻ
Nhiều tiệm bánh ngọt tại Hà Nội đã tung ra thị trường nhiều phiên bản bánh ngọt đặc biệt dành riêng cho mùa Giáng sinh năm nay.
Chia sẻ
Từng là vùng đất thuần nông bên sông Cầu, xã Điềm Thuỵ (tỉnh Thái Nguyên) nay được biết đến như “thủ phủ trám đen” của tỉnh. Giống cây bản địa quen thuộc này đang tạo thu nhập tốt, bền vững, giúp nhiều hộ dân phát triển kinh tế và xây dựng thương hiệu nông sản địa phương.
Chia sẻ
Trước kỳ họp cuối năm 2025, HĐND tỉnh Đồng Nai soi chiếu toàn diện bức tranh kinh tế - xã hội, chỉ rõ những điểm nghẽn kéo dài về đầu tư công, đất đai, hạ tầng, doanh nghiệp và yêu cầu giải pháp đột phá, làm đến nơi đến chốn.
Chia sẻ
Sáng 8/12, tại phường Hà Giang 2, Liên đoàn Lao động tỉnh Tuyên Quang đã tổ chức Đại hội Công đoàn tỉnh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030. Dự Đại hội có 350 đại biểu chính thức, đại diện cho ý chí và nguyện vọng cho hơn 34.000 đoàn viên, người lao động trong toàn tỉnh.
Chia sẻ
UBND tỉnh Gia Lai đã “bật đèn xanh” cho Công ty CP Hoàng Anh Gia Lai (HAGL) triển khai một dự án bất động sản quy mô lớn tại phường Pleiku, đánh dấu sự trở lại rõ nét của doanh nghiệp này trong lĩnh vực nhà ở - thương mại sau nhiều năm tập trung vào nông nghiệp.
Chia sẻ
Tuổi thơ của tôi đã gắn với chiếc cần câu, con cá rô đồng cùng với đầm, ao, ruộng, mương, máng nơi có những đàn cá bơi lội tung tăng hút hồn con trẻ tự bao giờ tôi cũng không còn nhớ chính xác nữa. Kỷ niệm ấy là cả thời gian đầy ắp niềm vui khôn tả khi câu được những con cá "rô cụ” và sự tiếc nuối có khi ngẩn ngơ cả người khi “sểnh” mất cá...
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Trần Hiền 
