Giá vàng xô đổ mọi kỷ lục: Cuộc chạy đua tích trữ của ông lớn và hé lộ quốc gia "mua vàng như không có ngày mai"

Giá vàng hôm nay tăng sốc: Điểm mặt đại gia "găm giữ" nhiều vàng nhất

Vàng là một thành phần quan trọng trong dự trữ của ngân hàng trung ương nhờ các đặc tính an toàn, thanh khoản và lợi nhuận - ba mục tiêu đầu tư chính của các ngân hàng trung ương. Do đó, họ là những người nắm giữ vàng đáng kể, chiếm khoảng một phần năm tổng lượng vàng đã được khai thác trong suốt lịch sử.

Hội đồng vàng thế giới đã công bố dữ liệu dự trữ vàng - được tổng hợp bằng cách sử dụng số liệu thống kê IFS của IMF - theo dõi các giao dịch mua và bán được báo cáo của các ngân hàng trung ương (và các tổ chức chính thức khác, nếu có) cùng với vàng theo tỷ lệ phần trăm dự trữ quốc tế của họ.

Theo dữ liệu, Mỹ là quốc gia có lượng dự trữ vàng lớn nhất thế giới với hơn 8.133 tấn vàng, tương ứng chiếm gần 25% tổng dự trữ vàng toàn cầu. Giới phân tích cho rằng, điều này củng cố sức mạnh của đồng USD và bảo vệ nền kinh kinh tế Mỹ khỏi sự biến động của thị trường tài chính quốc tế.

Con số trên gần bằng số lượng vàng của ba quốc gia Đức, Italy và Pháp cộng lại. Hầu hết số vàng này được cho là cất giữ trong các kho lưu trữ trên khắp nước Mỹ, chẳng hạn kho lưu trữ vàng thỏi, thường được gọi là Fort Knox.

Đức là nước đứng thứ hai trong bảng xếp hạng "găm giữ" với khoảng 3.350 tấn vàng. Là nền kinh tế lớn mạnh ở châu Âu, Đức duy trì một lượng vàng khổng lồ để bảo vệ tài sản quốc gia trong các tình huống khủng hoảng tài chính. Một phần lớn vàng của Đức được lưu trữ tại các ngân hàng trung ương, bao gồm Ngân hàng Trung ương Đức (Bundesbank) và một số kho vàng quốc tế.

Thứ tự tiếp theo trong bảng xếp hạng là Quỹ tiền tệ IMF với 2.814 tấn vàng, tiếp đến là nước Italia với là 2.451,8 tấn vàng và thứ 5 là nước Pháp với 2.437 tấn vàng,...

Trong số các quốc gia trên thế giới, Italy có cơ chế dự trữ vàng rất khác biệt. Theo đơn vị môi giới tín dụng tiêu dùng của Anh - LoveMoney, hầu hết các nước có kho dự trữ kim loại quý thuộc sở hữu Nhà nước và được quản lý bởi ngân hàng trung ương của họ.

Tuy nhiên, vàng của Italy thuộc sở hữu của Banca d'Italia (Bank of Italy) và được giữ trong các kho tiền ở Rome cũng như tại Ngân hàng Quốc gia Thụy Sĩ, Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York và Ngân hàng Trung ương Anh. Banca d'Italia là ngân hàng trung ương nước này nhưng hoạt động theo mô hình phi chính phủ, được bảo vệ bởi các hiệp ước châu Âu, thuộc sở hữu hơn 60% của các ngân hàng và công ty bảo hiểm trong nước.

Bất ngờ nhất là Trung Quốc khi chỉ sở hữu có hơn 2.302 tấn vàng trong kho dự trữ, tăng khoảng 223 tấn kể từ quý cuối cùng của năm 2022. Đây cũng là nhà sản xuất vàng lớn nhất thế giới, chiếm khoảng 10% sản lượng toàn cầu.

Nhu cầu găm giữ vàng của quốc gia này đang tăng lên bởi sự giàu có của tầng lớp trung lưu ngày càng tăng. Bắc Kinh được cho là đã tăng cường nhập khẩu vàng từ Nga, bổ sung thêm gần 122 tấn vào kho dự trữ trong 6 tháng cuối năm 2023, mức tăng lớn nhất toàn cầu vào thời điểm đó.

The New York Times từng nhấn mạnh, Trung Quốc "mua vàng như không có ngày mai". Khi lĩnh vực bất động sản tiếp tục gặp khó khăn, nhiều người coi kim loại quý là một khoản đầu tư an toàn. Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng chính phủ nước này dự trữ vàng để đối phó với cuộc chiến thương mại thời gian tới.

Trong khi đó, nếu xét về dự trữ ngoại hối, vàng chiếm hơn 90% dự trữ vàng của Venezuela, 80,1% dự trữ của Uzbekistan, 79,8% dự trữ của Bồ Đào Nha, 75,4% dự trữ của Đức,...

Giá vàng hôm nay hướng đến mốc 5.000 USD/ounce, dự báo xu hướng găm giữ vàng trong các năm tiếp theo

Giá vàng luôn nhích lên mỗi khi xuất hiện cuộc xung đột trên toàn cầu, lệnh trừng phạt quốc tế và sự bất ổn kinh tế. Điều này kích thích nhà đầu tư tìm nơi trú ẩn an toàn, ngay cả ngân hàng trung ương các quốc gia cũng không ngoại lệ. Nhiều nước nắm giữ lượng vàng dự trữ lớn như một phần tài sản của ngân hàng trung ương (NHTW), cung cấp cho họ "bảo hiểm" chống lại biến động tiền tệ, tỷ giá hối đoái và thay đổi kinh tế.

Kết quả khảo sát của Hội đồng vàng Thế giới cho thấy xu hướng dự trữ vàng được ghi nhận trong những năm vẫn tiếp diễn trong thời gian tới khi các ngân hàng trung ương ngày càng coi vàng là một phần quan trọng hơn trong danh mục dự trữ của họ.

Cụ thể, 76% người được khảo sát tin rằng tỷ trọng vàng trong tổng dự trữ (bao gồm cả ngoại hối và vàng) sẽ tăng lên ở mức vừa phải hoặc tăng mạnh trong vòng 5 năm tới (tính từ năm 2025), tăng so với con số 69% của năm ngoái.

Trong vòng 12 tháng tới, theo báo cáo, 95% đại diện các NHTW được khảo sát cho biết, quốc gia của họ sẽ tiếp tục tăng dự trữ vàng trong 12 tháng tới — đây là tỷ lệ cao kỷ lục kể từ khi bắt đầu tiến hành khảo sát tương tự vào năm 2018.

Đề cập đến các yếu tố liên quan đến quyết định nắm giữ vàng, 85% NHTW tham gia khảo sát cho biết hiệu suất của vàng trong thời kỳ khủng hoảng là yếu tố có “liên quan cao” hoặc “khá liên quan” đối với tổ chức của họ.

Bên cạnh đó, 81% NHTW được khảo sát cũng cho rằng đặc tính đa dạng hóa danh mục đầu tư hiệu quả của vàng là yếu tố có liên quan; và 80% nhấn mạnh vai trò của vàng như một kênh lưu giữ giá trị.

Những phản hồi này một lần nữa củng cố sức hấp dẫn của vàng như một tài sản dự trữ chiến lược trong môi trường toàn cầu đầy biến động.

Các chuyên gia nhấn mạnh rằng nguyên nhân chính khiến nhu cầu vàng của các định chế tài chính nhà nước vẫn duy trì ở mức cao là do những rủi ro địa chính trị, lo ngại về khả năng bị áp đặt các biện pháp trừng phạt mới, cũng như sự nghi ngờ về tương lai của USD với tư cách là đồng tiền dự trữ chính của thế giới.

Những yếu tố này khiến vàng được xem là một tài sản chiến lược có khả năng bảo vệ dự trữ quốc gia khỏi các cú sốc kinh tế từ bên ngoài.

Trong vòng 2 năm qua, giá vàng đã tăng khoảng 94%, phản ánh sự bất ổn tài chính toàn cầu gia tăng, thị trường vốn trở nên biến động mạnh hơn và nhu cầu đối với các tài sản trú ẩn truyền thống như kim loại quý ngày càng tăng.

Các chuyên gia cho rằng vàng vẫn giữ vai trò là tài sản chiến lược của các NHTW nhờ những lợi thế như: khả năng ổn định trong thời kỳ khủng hoảng kinh tế, không có rủi ro vỡ nợ từ phía tổ chức phát hành và năng lực bảo vệ giá trị tài sản trước sự mất giá do lạm phát.

Gần đây nhất, giá vàng đạt mức cao kỷ lục phiên thứ 4 liên tiếp vào ngày 16/10 và vượt mốc 4.300 USD/oz, khi nhà đầu tư đổ xô vào kim loại trú ẩn an toàn do căng thẳng thương mại Mỹ - Trung âm ỉ và việc Chính phủ Mỹ đóng cửa, cùng với các kỳ vọng hạ lãi suất đã thúc đẩy đà tăng giá vàng.

Cũng cần lưu ý rằng, nhu cầu vàng từ các NHTW đã đạt mức kỷ lục: ví dụ, trong các năm 2022 và năm 2023, tổng lượng mua vàng hàng năm vượt hơn 1.000 tấn, con số chưa từng thấy kể từ những năm 1960.

Trung Quốc, Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ và Nga là những nước mua vàng hàng đầu, với mục tiêu giảm sự phụ thuộc của dự trữ ngoại hối vào đồng USD.

Tóm lại, năm nay đánh dấu lần thứ 8 khảo sát thường niên về vàng của các NHTW được thực hiện. Trong suốt thời gian đó, một xu hướng rõ ràng và nhất quán đã nổi lên: các NHTW ngày càng coi vàng là một tài sản chiến lược quan trọng trong danh mục dự trữ của mình.

Giới phân tích cho rằng, những bất ổn kinh tế và địa chính trị kéo dài tiếp tục gây áp lực lên các nhà quản lý dự trữ, điều mà kết quả khảo sát năm nay đã phản ánh rõ.

Những lo ngại về triển vọng lạm phát và nguy cơ xung đột thương mại cho thấy rằng, đa dạng hóa và giảm thiểu rủi ro vẫn là những động lực then chốt trong việc đưa ra quyết định quản lý dự trữ chiến lược.

Ngân hàng HSBC dự báo, thị trường giá lên nhiều khả năng sẽ tiếp tục đẩy giá tăng trong nửa đầu năm 2026, và hoàn toàn có thể chạm mốc 5.000 USD/ounce vào một thời điểm nào đó trong giai đoạn này.

Ngân hàng này cũng nâng dự báo giá vàng bình quân năm 2025 lên 3.455 USD/ounce (từ mức 3.355 USD trước đó), và dự báo giá bình quân năm 2026 lên 4.600 USD/ounce (so với 3.950 USD trong ước tính trước).

Tuy nhiên, HSBC cũng cảnh báo sẽ có biến động mạnh và khả năng điều chỉnh giá trong nửa cuối năm 2026.

“Không giống như các đợt tăng giá trước đây, chúng tôi tin rằng nhiều nhà đầu tư mới lần này sẽ tiếp tục ở lại thị trường vàng – ngay cả sau khi đà tăng kết thúc – không hẳn vì kỳ vọng tăng giá, mà vì giá trị đa dạng hóa và vai trò ‘nơi trú ẩn an toàn’ của vàng,” HSBC nhận định.

Với dự báo này, HSBC gia nhập nhóm các tổ chức tài chính lớn như Bank of America và Société Générale – những bên trước đó cũng dự đoán vàng có thể đạt 5.000 USD/ounce trong năm 2026.

×