"Gọi tên" những đối tượng phải báo cáo Ngân hàng Nhà nước theo Luật Phòng, chống rửa tiền

Sáng nay (16/10), Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) tổ chức Hội thảo trực tiếp và trực tuyến phổ biến Thông tư số 27/2025/TT-NHNN ngày 15/9/2025 hướng dẫn thực hiện một số điều của Luật Phòng, chống rửa tiền và Phổ biến nội dung phòng, chống rửa tiền tại Nghị quyết số 05/2025/NQ-CP về thí điểm thị trường tài sản mã hóa; cập nhật kết quả đánh giá rủi ro quốc gia về rửa tiền, tài trợ khủng bố dành cho các cán bộ ngành và đối tượng báo cáo trong các lĩnh vực theo quy định của pháp luật về phòng, chống rửa tiền ngoài lĩnh vực quản lý của NHNN.

Chia sẻ tại hội thảo, Phó Thống đốc Nguyễn Ngọc Cảnh nhấn mạnh, hội thảo diễn ra trong bối cảnh Chính phủ Việt Nam tiếp tục đẩy mạnh các nỗ lực trong lĩnh vực phòng, chống rửa tiền, tài trợ khủng bố, tài trợ phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt.

Theo Phó Thống đốc, trong bối cảnh địa chính trị và các thị trường tài chính quốc tế có nhiều biến động và nền kinh tế Việt Nam có độ mở ngày càng cao, yêu cầu đẩy mạnh nhận diện và xử lý các rủi ro về phòng, chống rửa tiền, tài trợ khủng bố, tài trợ phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt ngày càng trở nên cấp thiết.

Bên cạnh đó, hoàn thiện khuôn khổ pháp lý về phòng, chống rửa tiền, tài trợ khủng bố, tài trợ phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt sẽ góp phần tích cực cho việc thực hiện Kế hoạch Hành động Quốc gia về phòng, chống rửa tiền, tài trợ khủng bố, tài trợ phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt mà Chính phủ đã cam kết với Lực lượng Đặc nhiệm Tài chính (FATF).

Phó Thống đốc cho biết, tại cuộc họp của Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng, chống rửa tiền, tài trợ khủng bố, tài trợ phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt vừa diễn ra ngày hôm qua (15/10), Phó Thủ tướng Chỉnh phủ Hồ Đức Phớc, Trưởng ban Chỉ đạo đã yêu cầu NHNN, với tư cách cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo, tăng cường phối hợp với các bộ ngành liên quan thực hiện ba nhóm hành động chiến lược, trong đó hoàn thiện khuôn khổ pháp lý là một trụ cột.

Phó Thủ tướng cũng yêu cầu các cơ quan báo chí tăng cường thông tin, tuyên truyền về các rủi ro phòng, chống rửa tiền, tài trợ khủng bố, tài trợ phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt và khuôn khổ pháp lý trong lĩnh vực này để các doanh nghiệp và người dân hiểu, nắm rõ và thực hiện đúng, đủ các nghĩa vụ trong nhận biết và phòng ngừa các rủi ro về phòng, chống rửa tiền, tài trợ khủng bố, tài trợ phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt.

Yêu cầu các tổ chức phải cập nhật, đánh giá định kỳ rủi ro rửa tiền

Trước đó, ngày 15/9/2025, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước đã ban hành Thông tư số 27/2025/TT-NHNN thay thế Thông tư số 09/2023/TT-NHNN, có hiệu lực từ ngày 01/11/2025 và kèm giai đoạn chuyển tiếp đến hết ngày 31/12/2025 để các tổ chức chủ động hoàn thiện quy trình nội bộ, cập nhật hệ thống công nghệ và cơ chế kiểm soát tuân thủ.

Việc ban hành Thông tư số 27/2025/TT-NHNN cũng là một bước quan trọng trong thực hiện Hành động số 5 của Kế hoạch hành động quốc gia mà Việt Nam đã cam kết với Lực lượng đặc nhiệm tài chính (FATF).

Hội thảo là hoạt động triển khai Hành động số 1 và Hành động số 7 trong Kế hoạch hành động quốc gia, chứng minh rằng các cơ quan có thẩm quyền đã nâng cao hiểu biết về rủi ro rửa tiền/tài trợ khủng bố và đang thực hiện các hành động để giảm thiểu rủi ro thông qua các chiến lược, chính sách phòng chống rửa tiền/tài trợ khủng bố và hướng dẫn khu vực tư nhân trong nhận diện rủi ro, tuân thủ nghĩa vụ phòng, chống rửa tiền, tài trợ khủng bố và tài trợ phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt.

Tại Hội thảo, Bà Nguyễn Thị Minh Thơ – Phó Cục trưởng Cục Phòng, chống rửa tiền, NHNN đã trình bày nội dung sửa đổi tại Thông tư số 27/2025/TT-NHNN với mục tiêu hướng dẫn và tháo gỡ một số khó khăn, vướng mắc chính của đối tượng báo cáo trong quá trình triển khai.

Các nội dung thay đổi bao gồm gồm Tiêu chí, phương pháp đánh giá rủi ro về rửa tiền của đối tượng báo cáo; Quy trình quản lý rủi ro về rửa tiền và phân loại khách hàng theo mức độ rủi ro về rửa tiền; Quy định nội bộ về phòng, chống rửa tiền; Chế độ báo cáo giao dịch có giá trị lớn phải báo cáo; Chế độ báo cáo giao dịch đáng ngờ; Giao dịch chuyển tiền điện tử;...

Thông tư 27 cũng nhấn mạnh nguyên tắc quản lý dựa trên rủi ro, yêu cầu các tổ chức phải cập nhật, đánh giá định kỳ rủi ro rửa tiền, xây dựng quy trình nhận biết và xác minh khách hàng, bao gồm cả trường hợp khách hàng không có tài khoản hoặc ít giao dịch.

Các đối tượng báo cáo phải thường xuyên giám sát mối quan hệ kinh doanh, bảo đảm giao dịch phù hợp với nguồn tiền hợp pháp và hồ sơ nhận biết khách hàng.

Những đối tượng phải báo cáo theo Luật Phòng, chống rửa tiền

Bên cạnh Thông tư số 27/2025/TT-NHNN ngày 15/9/2025 hướng dẫn thực hiện một số điều của Luật Phòng, chống rửa tiền, Hội thảo cũng giới thiệu một số nội dung liên quan tới công tác phòng, chống rửa tiền tại Luật Công nghiệp công nghệ số và Nghị quyết số 05/2025/NQ-CP về thí điểm thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam.

Ngày 09/9/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 05/2025/NQ-CP về thí điểm thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam, tạo hành lang pháp lý cho giai đoạn thử nghiệm.

Trong giai đoạn này, việc tuân thủ nghiêm túc các quy định về phòng, chống rửa tiền là điều kiện tiên quyết để đảm bảo an toàn và phát triển bền vững của hệ thống tài chính – kinh tế quốc gia.

Theo Luật Phòng, chống rửa tiền, đối tượng báo cáo thuộc quản lý của NHNN bao gồm các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, các công ty tài chính, trung gian thanh toán, công ty kiều hối.

Với tính trọng yếu của nhóm đối tượng này trong công tác phòng, chống rửa tiền, bà Nguyễn Thị Minh Thơ cho biết, NHNN đã tổ chức Hội thảo dành riêng cho các tổ chức tài chính thuộc phạm vi quản lý nhà nước của mình với ba nội dung trọng tâm: Phổ biến các quy định chính của Thông tư số 27/2025/TT-NHNN; giới thiệu Nghị quyết số 05/2025/NQ-CP về thí điểm thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam và công tác phòng, chống rửa tiền trong quá trình triển khai; cập nhật kết quả đánh giá rủi ro quốc gia về rửa tiền, tài trợ khủng bố.

Cập nhật kết quả đánh giá rủi ro quốc gia về rửa tiền, tài trợ khủng bố

Cuối cùng, triển khai Điều 7 Luật Phòng, chống rửa tiền năm 2022 và để chuẩn bị cho Đánh giá đa phương của Nhóm Châu Á – Thái Bình Dương về chống rửa tiền (APG) đối với cơ chế phòng, chống rửa tiền, tài trợ khủng bố, tài trợ phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt vào năm 2027-2028, Việt Nam đang trong quá trình thực hiện đánh giá rủi ro quốc gia về rửa tiền, tài trợ khủng bố giai đoạn 2023-2027.

Theo báo cáo của Cục Phòng, chống rửa tiền, kết quả đánh giá rủi ro quốc gia (theo Nghị quyết 71/NQ-CP) cho thấy: rủi ro rửa tiền trong lĩnh vực tài sản ảo, dịch vụ tài sản ảo được xếp hạng trung bình cao đến cao.

Trong khi đó, Hành động 6 trong kế hoạch FATF về “xây dựng khung pháp lý điều chỉnh đối với tài sản ảo và tổ chức cung ứng dịch vụ tài sản ảo” đến nay chưa có tiến triển đáng kể.

Vì vậy, NHNN cùng Bộ Tài chính, Bộ Công an và các cơ quan liên quan sẽ giám sát chặt chẽ các tổ chức cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa (VASPs); yêu cầu các tổ chức này xây dựng quy trình phòng, chống rửa tiền, lưu trữ dữ liệu giao dịch tối thiểu 10 năm, và báo cáo giao dịch đáng ngờ, giao dịch lớn theo quy định.

Ngoài ra, Việt Nam đang tích cực thực hiện Kế hoạch hành động quốc gia (Quyết định 194/QĐ-TTg ngày 23/2/2024), trong đó NHNN đóng vai trò đầu mối thu thập, phân tích, cung cấp thông tin tài chính phục vụ công tác phòng, chống rửa tiền và tài trợ khủng bố. Cục Phòng, chống rửa tiền cho biết, việc ban hành và triển khai Thông tư 27/2025/TT-NHNN là bước đi quan trọng nhằm nâng cao năng lực tuân thủ của hệ thống tổ chức tài chính, tăng tính minh bạch và khẳng định nỗ lực của Việt Nam trong việc thực hiện đầy đủ các khuyến nghị của FATF, hướng tới loại bỏ Việt Nam khỏi Danh sách xám trong thời gian tới.

×