Kiểm tra tiền công đức: Chùa Ba Vàng không báo cáo, "băn khoăn" số thu 3,5 tỷ đồng của Chùa Yên Tử

Kiểm tra tiền công đức: Nêu tên hàng loạt di tích

Bộ Tài chính đã có báo cáo số 119/BC-BTC ngày 21/7/2023 về việc thực hiện thí điểm kiểm tra quản lý tiền công đức tại các di tích lịch sử, văn hóa và đình chùa trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh và đề xuất kế hoạch kiểm tra tổng thể trên phạm vi toàn quốc gửi tới lãnh đạo Chính phủ.

Tại báo cáo, Bộ Tài chính cho biết đã kiểm tra trên tổng số 450 di tích lịch sử văn hoá, trong đó có 5 di tích quốc gia đặc biệt, 47 di tích cấp quốc gia, 70 di tích cấp tỉnh, 328 di tích đưa vào danh mục kiểm kê của địa phương. Thời kỳ kiểm tra là năm 2022 và 4 tháng đầu năm 2023.

Theo đó, tổng số thu chi tiền công đức, tài trợ tại các di tích năm 2022 là 70,8 tỷ đồng (không bao gồm các khoản công đức, tài trợ bằng hiện vật, công trình xây dựng), bằng khoảng 40 - 60% số thu công đức, tài trợ năm 2019 - thời điểm trước khi xảy ra đại dịch COVID-19.

Tổng số chi 54,4 tỷ đồng, trong đó chi quản lý là 13 tỷ đồng, lễ hội 8,1 tỷ đồng, tôn tạo, tu bổ là 12,9 tỷ đồng, từ thiện 2,9 tỷ đồng,...

Bốn tháng đầu năm 2023 tổng số thu 61 tỷ đồng (không bao gồm các khoản công đức, tài trợ bằng hiện vật, công trình xây dựng), gần bằng số thu cả năm 2022. Tổng số chi 29,4 tỷ đồng.

Về các khoản thu chi, theo Bộ Tài chính, các khu di tích khác như đền Cửa Ông - Cặp Tiên có số thu hơn 19,8 tỷ đồng; Khu di tích lịch sử và danh thắng cảnh Yên Tử gần 7,2 tỷ đồng (riêng tại chùa Đồng 4,3 tỷ đồng); Đền Thánh Mẫu ở Trà Cổ, Móng Cái 5,3 tỷ đồng; Khu di tích lịch sử Bạch Đằng, Hạ Long 3,2 tỷ đồng; Chùa Hưng Học ở Nam Hòa, Quảng Yên 2,7 tỷ đồng...

Băn khoăn về số thu 3,5 tỷ của Chùa Yên Tử năm 2022

Theo Bộ Tài chính, trong 5 khu di tích quốc gia đặc biệt trên địa bàn tỉnh, Khu di tích lịch sử và danh thắng cảnh Yên Tử là điểm du lịch sinh thái tâm linh nổi tiếng, mỗi năm đón trên 2 triệu lượt du khách.

"Đoàn kiểm tra nhận thấy công tác giám sát tiếp nhận, kiểm đếm tiền trong hòm công đức tuy có sự phối hợp của nhiều bên liên quan, nhưng số thu tiền công đức năm 2022 là 3,7 tỷ đồng dường như không hợp lý, vì số tiền này chỉ tương đương số thu tại Khu di tích lịch sử Bạch Đằng (3,3 tỷ đồng), thấp hơn so với số thu tại đền Thánh Mẫu, di tích cấp tỉnh ở phường Trà Cổ, Móng Cái (5,8 tỷ đồng) và chưa bằng 1/5 số thu tại đền Cửa Ông (20,1 tỷ đồng)", báo cáo của Bộ Tài chính nêu.

Bộ Tài chính khẳng định: "Nhìn số liệu so sánh nêu trên không tránh khỏi những băn khoăn về tính khách quan trong việc tiếp nhận, kiểm đếm tiền công đức tại Khu di tích lịch sử và danh thắng cảnh Yên Tử".

Theo báo cáo của Bộ Tài chính, thực tế một số khoản công đức khác như đặt lễ, chuyển khoản không được phản ánh trong báo cáo của các di tích gửi cho đoàn kiểm tra; theo đánh giá của du khách thì các khoản này thường cao hơn so với bỏ trong hòm công đức.

Báo cáo dẫn ví dụ tại Khu di tích lịch sử và danh thắng cảnh Yên Tử, theo số liệu do Ban quản lý Di tích và Rừng quốc gia Yên Tử cung cấp, từ năm 2007 đến tháng 4/2023, tổng thu tiền trong hòm công đức 287 tỷ đồng, tổng chi khoảng 638 tỷ đồng. Bộ cho rằng số thu tiền công đức thực tế cao hơn số thu nêu trong báo cáo gửi cho đoàn kiểm tra ít nhất khoảng 351 tỷ đồng, cao hơn 2,2 lần.

Trên cơ sở kết quả kiểm tra tại Quảng Ninh, Bộ Tài chính đề xuất kế hoạch kiểm tra tổng thể trên toàn quốc, nội dung kiểm tra là việc tiếp nhận, quản lý và sử dụng tiền công đức, tài trợ, mở tài khoản… của các di tích và thời kỳ kiểm tra dự kiến năm 2022 và năm 2023.