Bình luận
0
Những ngày đất nước vừa thống nhất (sau tháng 4/1975), đâu đó vẫn thường nghe, các thế lực chống phá còn cài người lại, tiếp tục hoạt động chờ cơ hội…
Quãng thời gian đó, người dân huyện Bắc Bình (gồm huyện Bắc Bình và huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận bây giờ) truyền tai nhau câu chuyện lực lượng chức năng phát hiện và bắt giữ một đối tượng hoạt động gián điệp ẩn nấp trong lòng ngôi mộ cổ tại nghĩa địa ở xã Hòa Phú (cũ).
Bên trong ngôi mộ cổ được “thiết kế” như một hầm trú ẩn bí mật, không gian đủ để sinh hoạt và tác nghiệp…
Ngẫu nhiên duyên lành, trong một chuyến hành trình xuôi theo đường ĐT716 từ hướng Phan Thiết ra đến chân cầu Hòa Phú, người viết dừng chân bên quán ven đường, sực nhớ giai thoại xưa bèn hỏi thăm rồi được biết, phía đối diện là ngôi chùa mang tên Diên Thọ; bên trái có đường dẫn vào sâu bên trong khoảng một cây số, nơi đó có quần thể vài chục ngôi mộ cổ đá vôi trên diện tích áng chừng 10 mẫu…
Hàng chục ngôi mộ cổ xây bằng đá vôi ở Hòa Phú, huyện Tuy Phong (tỉnh Bình Thuận) còn nhiều bí ẩn chưa giải mã.
Một ngôi mộ cổ có dáng lân quỳ ở nghĩa địa xã Hòa Phú, huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận.
Tìm đến nơi, quan sát thì nhận thấy đúng như người dân chỉ. Mộ cổ ở đây có hình dáng phong phú, kích thước bề thế. Bề ngang từ 2 – 4 m; cao từ 1 - 2 m.
Có mộ xây dạng khối chữ nhật; có mộ phần dưới đế vuông, phần trên đắp dạng khối ê líp, dáng “quy chầu” hay “lân quỳ”, “hổ phục” với họa tiết đặc trưng; có mộ hình tháp với 2 chân đế “giật” cấp được bao bọc bởi bức tường dày gần cả mét…
Quan sát thấy, mộ cổ được xây từ hỗn hợp có đá vôi mà người cao tuổi ở vùng này cho hay, đó là hỗn hợp vôi – cát – mủ cây xương rồng - mật mía.
Vào thời, chỉ vận tải bằng sức ngựa, nơi đây nổi tiếng với địa danh Quán Mía (thôn Bình Liêm, xã Phan Rí Thành) vì trồng bạt ngàn mía mang đi bán khắp nơi.
Chuyên gia khảo cổ Đỗ Đình Truật từng đánh giá, hỗn hợp vừa nêu là công nghệ xây dựng chắc chắn nhất thời bấy giờ. Với hình dáng và chất liệu như vậy, cũng theo kiến thức của chuyên gia Đỗ Đình Truật, khu mộ này được xây dựng trong khoảng thế kỷ 17 – 18 cho người “an nghỉ” là những bậc quyền thế.
Ngôi mộ cổ bên trong được thiết kế như một căn hầm ẩn chứa nhiều giai thoại.
Đặc biệt ở đây có ngôi mộ to, cao nhất, phía sau lưng mộ bị khoét rỗng khá vuông vức, vừa đủ để một người chui vào. Không gian bên trong như một căn phòng nhỏ.
Kỳ bí hơn, vách bên trong mộ phẳng và khá láng, nhìn như được xây bằng những viên đá đen cắt xén sắc nét như tường của các ngôi nhà hiện đại cao cấp ngày nay.
Cũng theo nhà khảo cổ Đỗ Đình Truất, vào thời kỳ này, có mộ không chôn người mất mà xây trống bên trong như vậy cốt đánh lừa người có ý trả thù hoặc phá hoại, còn người mất thì được hỏa táng hay táng theo một cách khác bí mật hơn.
Kết nối chuyện cũ, phải chăng, ngôi mộ rỗng bên trong này chính là nơi mà đối tượng gián điệp ẩn núp chống phá trong giai thoại của những ngày sau bảy lăm?
Hiện khu nghĩa địa cổ có cơ sở sản xuất, có nhiều nhà ở của người dân. Họ sống, hoạt động xen kẽ với mộ. Có mộ còn giữ nguyên, có mộ bị vỡ, gãy có thể do tác động của con người?
Về nguồn gốc của nghĩa địa, lãnh đạo địa phương không rõ, ngành khảo cổ vẫn chưa hay(?).
Nhìn qua ô khoét, bên trong, vách mộ được xây dựng như vách căn nhà đắt tiền, hiện đại.
Thông thường đâu đó còn lại một vài ngôi mộ cổ, thế nhưng tại Hòa Phú còn cả khu nghĩa địa rộng lớn. Cũng theo chuyên gia, chỉ người có công trạng, có vị trí cao trong vùng mới được xây mộ với hình dáng công phu như đã nêu.
Nếu giới chuyên môn khảo sát, nghiên cứu có thể phát hiện, gợi mở nhiều điều lý thú, biết đâu lại thêm những dữ liệu quý về lịch sử hình thành Parik – Phan Rí (Hòa Đa) – trấn Thuận Thành - vùng đất đầu tiên của Bình Thuận?
Đứng ở nghĩa địa cổ trên đồi cát đỏ bên hữu ngạn hạ lưu dòng sông Lũy, người viết chợt hồi tưởng lời thầy trụ trị chùa – đình làng Đông An (tạo lập vào thế kỷ 18, đã được trùng tu và được Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch công nhận di tích quốc gia), có 4 gia đình cùng tùy tùng được triều Nguyễn điều vào vùng đất Parik khẩn hoang, lập ấp.
Thế nhưng, chỉ thời gian ngắn có 2 người bị cọp “nhai”, đoàn này đành quay trở ra chịu nhận thất bại. Sau đó, triều Nguyễn điều 4 “gia đình” khác vào và hình thành vùng đất Phan Rí - Hòa Đa.
Dù chưa được chứng thực bằng phương pháp khoa học nhưng giai thoại không thể không có cơ sở. Nếu được làm rõ, lịch sử phía bắc Bình Thuận thêm dày giúp các thế hệ tiếp nối hiểu hơn công đức các bậc tiền nhân cũng như ứng xử phù hợp với mảnh đất còn ẩn chứa nhiều giá trị cả hữu lẫn vô hình …
Ngồi trò chuyện với chúng tôi nhưng thỉnh thoảng ông Đoàn Viết Thành, nông dân nuôi cá lồng ở xã Tiền Phong vẫn nhìn về phía đàn cá đặc sản là cá lăng, cá trắm đen to bằng bắp chuối trong lồng nuôi ở lòng hồ thủy điện Hòa Bình, tỉnh Phú Thọ mới (trước sáp nhập, hồ Hòa Bình thuộc địa phận tỉnh Hòa Bình) trước mặt đang tới kỳ xuất bán, không giấu được nụ cười mãn nguyện...
Tôi và chồng đã phải thay đổi cách dạy con.
Chia sẻ
Vua Lê Uy Mục bị Giản Tu Công Lê Oanh (vua Lê Tương Dực sau này), vì hận giết hại gia đình, sau khi bức tử, sai người dùng súng lớn, để xác vào miệng súng, cho nổ tan hết hài cốt.
Chia sẻ
Trang chủ của LĐBĐ Việt Nam (VFF) đã nhanh chóng đăng tải thông tin LĐBĐ Thế giới (FIFA) chính thức bác đơn kháng cáo của LĐBĐ Malaysia (FAM) vào tối muộn ngày 3/11.
Chia sẻ
Tối muộn ngày 3/11, LĐBĐ Thế giới (FIFA) đã đưa ra phán quyết chính thức về đơn kháng cáo của LĐBĐ Malaysia (FAM). Theo đó, họ giữ nguyên án phạt đã công bố vào ngày 26/9 vừa qua.
Chia sẻ
Người sinh vào 4 ngày Âm lịch đặc biệt này được xem là mang mệnh phú quý, vừa tài hoa vừa có vận may hơn người, được quý nhân phù trợ.
Chia sẻ
Một số nhận định trên các diễn đàn mạng Trung Quốc cho rằng, nếu Tiều Cái không chết sớm, Lương Sơn Bạc sẽ không bao giờ quy thuận triều đình nhà Tống. Nhận định này có cơ sở từ ba nguyên nhân lớn: xuất thân, tư tưởng chính trị và bản lĩnh lãnh đạo của ông.
Chia sẻ
Hôm nay 3/11, Đoàn công tác của tỉnh Đồng Nai do ông Vũ Hồng Văn, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) tỉnh làm trưởng đoàn, đã đến thăm và trao quà hỗ trợ các tỉnh Phú Thọ, Lào Cai, Tuyên Quang, Thái Nguyên 41 tỷ đồng khắc phục hậu quả bão lũ.
Chia sẻ
Chiều 3/11, tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tiếp ông Nishimura Teiichi, Chủ tịch Hội Hữu nghị Nhật-Việt khu vực Kansai và các thành viên trong Đoàn của Hội Hữu nghị đang thăm, làm việc tại Việt Nam.
Chia sẻ
Đêm yên ắng đến nghẹt thở bị xé toạc bởi những tiếng nổ bất ngờ, lực lượng đặc nhiệm “Alpha” thuộc Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) đã tiến hành một chiến dịch tập kích chính xác vào các vị trí của Nga trên vùng lãnh thổ bị Moscow tạm chiếm.
Chia sẻ
Nguyễn Văn Việt là thủ môn đang khoác áo Thể Công Viettel theo dạng cho mượn từ SLNA.
Chia sẻ
Tin bão mới nhất từ Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, bão KALMAEGI vẫn di chuyển nhanh với tốc độ khoảng 25km/h. Bản tin mới nhất về bão KALMAEGI cũng cảnh báo cơn "cuồng phong" này có thể gây rủi ro thiên tai cấp độ 4 trên biển Đông và vùng biển từ Đà Nẵng đến Khánh Hoà.
Chia sẻ
Chính quyền phường Bồng Sơn (Gia Lai) phải di dời khẩn cấp 4 hộ dân với 11 nhân khẩu ra khỏi khu vực nguy cơ sạt lở tại khu phố Lại Khánh Tây. Trước khi bão Kalmaegi - bão số 13 đổ bộ, mưa lớn đã làm khối đất khoảng 5m³ sạt xuống, khiến tường nhà bếp của gia đình bà Nguyễn Thị Luyện bị nứt toác hoàn toàn, gây nguy hiểm đến tính mạng người dân.
Chia sẻ
Lực lượng Nga đã tung ra đội quân "nhím" tấn công khổng lồ - vốn là xe tăng được gắn thêm cấu trúc chống máy bay không người lái bằng lưới dây thép khổng lồ, cùng với thiết bị rà mìn và hệ thống tác chiến điện tử, theo Militarnyi.
Chia sẻ
Lễ hội Ok Om Bok, trình diễn thả đèn nước (Lôiprotip) và ghe Cà Hâu ở TP Cần Thơ năm 2025 đã khai mạc vào tối nay, 3/11.
Chia sẻ
Là mỹ nhân hàng đầu showbiz ở thập niên 1980 nhưng cuộc đời Lam Khiết Anh kết thúc trong cô đơn, bệnh tật.
Chia sẻ
HLV Kim Sang-sik loại 2 cầu thủ Việt kiều khỏi U23 Việt Nam?; PSSI bác bỏ khả năng “tái hôn” với HLV Shin Tae-yong; Ronaldo không quan tâm tới giải thưởng cá nhân; sao trẻ Premier League từng bị đe dọa bằng súng; Carrick lọt vào tầm ngắm của Wolves.
Chia sẻ
Tại cuộc họp trực tuyến với các địa phương về ứng phó bão số 13, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Lê Ngọc Quang cảnh báo, đất đã no nước, nguy cơ sạt lở rất cao và yêu cầu đặc biệt di dời người dân khỏi các khu vực nguy hiểm để bảo đảm an toàn tính mạng.
Chia sẻ
Liên quan đến bài viết “Bất cập trong cấp phép nạo vét lòng hồ thủy lợi để tận thu đất san lấp ở Quảng Trị” do Báo Dân Việt phản ánh, lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Quảng Trị cho biết, sẽ tiến hành rà soát, kiểm tra toàn diện quy trình cấp phép nạo vét các hồ thủy lợi, nhằm đảm bảo vừa đúng quy định pháp luật, vừa phù hợp thực tiễn quản lý tài nguyên nước và khoáng sản.
Chia sẻ
Theo tử vi ngày mai, trước tuổi trung niên, tài sản của 4 con giáp này sẽ tăng đều đặn cùng với sự phát triển sự nghiệp, giúp họ có cuộc sống hạnh phúc.
Chia sẻ
Nửa thế kỷ gắn bó với đồng ruộng, AHLĐ Trần Mạnh Báo cùng ThaiBinh Seed đã trở thành biểu tượng đổi mới giống cây trồng, tạo nền tảng cho nền nông nghiệp Việt Nam hiện đại.
Chia sẻ
Ngày 3/11, một đợt không khí lạnh tăng cường đã khiến nhiệt độ tại các vùng núi cao tỉnh Lào Cai giảm sâu đột ngột, với Sa Pa rét nhất, chạm ngưỡng 12 độ C. Đây là mức giảm nhiệt thấp kỷ lục từ đầu mùa thu đến nay, buộc người dân phải khẩn trương chống rét và di dời gia súc.
Chia sẻ
Trong một cuộc phỏng vấn truyền hình mới đây, Tổng thống Mỹ Donald Trump dứt khoát loại trừ khả năng tìm kiếm một nhiệm kỳ tổng thống thứ ba chưa từng có tiền lệ trong cuộc bầu cử năm 2028.
Chia sẻ
Gia đình ông Lương Văn Tăng ở xóm Đồng Sằng, xã Nghĩa Thọ, tỉnh Nghệ An (trước đây xã Nghĩa Thọ ở huyện Nghĩa Đàn) là điển hình kinh tế giỏi ở địa phương, với mô hình nuôi hươu sao lấy nhung và bán con hươu giống.
Chia sẻ
"Tiểu tam" bất ngờ chuyển đến sống cùng tòa nhà với Mỹ Anh (Phương Oanh) khiến diễn biến phim "Gió qua khoảng trời xanh" trở nên kịch tính.
Chia sẻ
Cựu danh thủ Datuk Jamal Nasir Ismail khuyên các CĐV bóng đá Malaysia đừng nên mơ mộng vào đơn kháng cáo của FAM có thể đảo ngược tình thế vì "FIFA sẽ không thay đổi quyết định".
Chia sẻ
Tổng công ty Hàng không Việt Nam (ACV) kiến nghị cần lộ trình chuyển giao khai thác rõ ràng giữa sân bay Tân Sơn Nhất và sân bay Long Thành, nhằm tránh rủi ro phân mảnh mạng bay và bảo đảm vai trò trung tâm trung chuyển quốc tế của khu vực phía Nam.
Chia sẻ
Đây là đề xuất của ông Lê Quốc Thanh, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia sau Diễn đàn Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam – Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường lắng nghe nông dân nói năm 2025 với chủ đề: “Đồng hành cùng nông dân bước vào kỷ nguyên mới”. Báo Nông thôn Ngày nay/Điện tử Dân Việt được giao trực tiếp tổ chức Diễn đàn.
Chia sẻ
Ngày 3/11, Cơ quan cảnh sát điều tra, Công an tỉnh Lâm Đồng đang tiếp tục điều tra, làm rõ nguyên nhân vụ người đàn phụ nữ tử vong tư thế treo cổ ở một nhà nghỉ thuộc phường Phan Thiết (TP.Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận cũ).
Chia sẻ
Ngay cả những người đã sống lâu năm ở Đà Lạt (Lâm Đồng), mấy ai biết rằng phía Tây Nam của khu vực này có một quần thể lăng mộ một thời tráng lệ Long Mỹ Quận công Nguyễn Hữu Hào, cha ruột Nam phương Hoàng hậu - Nguyễn Hữu Thị Lan, tức quốc trượng Hoàng đế Bảo Đại...
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Hữu Quang 
