Lên mạng bán hồng treo gió, thạch đen, tưởng làm chơi chơi mà phụ nữ dân tộc thiểu số ở Lạng Sơn thoát nghèo

Bỏ nghề giáo, cô gái Nùng lên mạng bán hồng treo gió

Bây giờ, hẳn nhiều người không còn xa lạ với hình ảnh người phụ nữ dân tộc Nùng Vương Thị Thương trong bộ trang phục truyền thống, tóc quấn gọn gàng, cổ đeo kiềng bạc, lưng quấn xà tích, cười tươi trò chuyện, giao lưu với khách hàng trên Zalo, Facebook để giới thiệu về đặc sản xứ Lạng. Tài khoản Hồng Vành khuyên treo gió Toàn Thương của chị Vương Thị Thương - Giám đốc HTX Nông sản Toàn Thương hiện có hàng triệu người theo dõi, chủ yếu giới thiệu các sản phẩm làm từ quả hồng vành khuyên như hồng treo gió, hồng sấy dẻo, trà hồng, dấm hồng...

Đặc biệt hơn 1 năm nay, chị giới thiệu thêm nhiều sản phẩm đặc sản nổi tiếng khác của Lạng Sơn như thịt khau nhục, khoai lang Lộc Bình sấy dẻo, thạch đen Tràng Định...

Chị Thương cho biết, sinh ra và lớn lên ở Văn Lãng (Lạng Sơn), từng học Cao đẳng Sư phạm Lạng Sơn nhưng gắn bó với nghề nhà giáo không lâu thì quyết định khởi nghiệp với sản phẩm hồng vành khuyên treo gió - đặc sản của quê hương.

"Văn Lãng quê tôi trồng rất nhiều hồng vành khuyên, quả đẹp thơm ngon nhưng trước đây có giá bán rất rẻ. Vào những năm được mùa, hồng chín rụng đầy mà vẫn không có người mua, thu nhập của người dân vì thế rất bấp bênh. Tôi muốn làm hồng treo gió, biến loại quả này thành sản phẩm nổi tiếng nên đã gác lại ước mơ làm nhà giáo, lặn lội vào Đà Lạt để học công nghệ làm hồng sấy dẻo, hồng treo gió" - chị Thương kể.

Sau nhiều mẻ hồng thử nghiệm chỉ để cho, biếu, tặng, nhờ khách hàng ăn thử, góp ý, Thương đã tự tin kiểm soát được công nghệ chế biến. Được Sở Công thương tỉnh hỗ trợ về chủ trương, vay vốn ưu đãi cùng gia đình, bạn bè, vợ chồng Thương quyết định đầu tư hơn 1 tỷ đồng để xây dựng nhà xưởng với tổng diện tích hơn 1.000m2, gồm khu sơ chế, khu nhà kính với hệ thống giàn treo hồng tự động có thể tùy ý kéo lên, hạ xuống, kho bảo quản đông lạnh.

Vương Thị Thương cho biết, việc nâng tầm giá trị quả hồng vành khuyên sẽ giúp người dân địa phương xóa đói, giảm nghèo, có thu nhập ổn định. Với suy nghĩ đó, chị tiếp tục lên mạng internet để tìm hiểu công nghệ sấy nông sản của các nước khác. Khi đã nắm vững thông tin, chị lựa chọn ứng dụng công nghệ Nhật Bản vào sản xuất.

“Tôi áp dụng khoa học kỹ thuật hiện đại vào sản xuất, từ khâu xử lý ban đầu như máy gọt vỏ, máy sấy, hệ thống xử lý nhiệt, nhà kính bảo đảm vệ sinh, an toàn thực phẩm, máy hút chân không, đóng gói… Tôi cũng kết nối được với các chuyên gia về bảo quản sau chế biến để có quy trình chuẩn bảo đảm chất lượng và kéo dài thời gian sử dụng sản phẩm. Những mẻ hồng đẹp như ý đã xuất xưởng, đến với người tiêu dùng khiến tôi vô cùng vui sướng", chị Thương tâm sự.

Năm 2022, chị Vương Thị Thương đã nâng cấp cơ sở sản xuất của mình lên thành HTX nông sản Toàn Thương với hơn 10 thành viên tham gia. HTX có trách nhiệm hỗ trợ nông dân về cây giống, phân bón, kỹ thuật chăm sóc và bao tiêu đầu ra cho quả hồng.

Cũng trong năm 2022, ý tưởng sản xuất hồng vành khuyên treo gió của chị Thương đã được trao giải nhất cuộc thi “Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tỉnh Lạng Sơn”. Đặc biệt, sản phẩm hồng treo gió của HTX đã được công nhận đạt chuẩn OCOP 3 sao.

Năm 2024, tại Hội chợ thương mại, du lịch quốc tế Việt-Trung nằm trong khuôn khổ Chương trình cấp Quốc gia về Xúc tiến thương mại năm 2024, lần đầu tiên Vương Thị Thương làm quen với việc bán hàng trực tiếp trên sàn thương mại điện tử TikTok.

Tiếp đó, tại Diễn đàn kết nối giao thương xuất, nhập khẩu nông lâm, thủy sản Việt Nam - Trung Quốc, Vương Thị Thương và bà con HTX đã vô cùng tự hào khi giới thiệu sản phẩm Lạng Sơn tới khách hàng quốc tế, đồng thời đạt doanh số khá ngoạn mục...

Trung bình mỗi năm, HTX tiêu thụ khoảng 10 tấn sản phẩm và tạo việc làm cho hơn 100 lao động gián tiếp, trong đó có hơn 30 phụ nữ Tày, Nùng tham gia trực tiếp dây chuyền sản xuất hồng treo gió trên địa bàn huyện Văn Lãng.

Ngoài phương thức bán hàng truyền thống, chị Vương Thị Thương đã mở rộng kinh doanh online trên các sàn TMĐT, sử dụng hiệu quả các mạng xã hội như Facebook, YouTube, TikTok... để kết nối với khách hàng muôn nơi.

Mới đây nhất, ngày 2/4/2025, UBND tỉnh Lạng Sơn đã ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện Đề án “Tăng cường chuyển đổi số lĩnh vực công tác dân tộc đến năm 2030” trên địa bàn tỉnh.

Một trong những nội dung Đề án đặt ra là trong giai đoạn 2026 - 2030: 50% doanh nghiệp, hợp tác xã, kinh tế hộ gia đình đồng bào dân tộc thiểu số được đào tạo, tập huấn, hướng dẫn, hỗ trợ tiếp cận thông tin về công nghệ số, ứng dụng công nghệ số, chuyển đổi số trong hoạt động sản xuất kinh doanh; 80% trưởng thôn, người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số được đào tạo, tập huấn về chuyển đổi số; 50% chủ thể OCOP là hộ đồng bào dân tộc thiểu số.

Chú trọng đào tạo, giúp đồng bào DTTS ứng dụng công nghệ số "trơn tru", khai thác hiệu quả thương mại điện tử

Câu chuyện của chị Thương không phải là cá biệt. Tại Lạng Sơn, ngày càng có nhiều phụ nữ DTTS, đặc biệt là ở các huyện như Cao Lộc, Chi Lăng, Bình Gia, Văn Lãng, đã mạnh dạn “chuyển mình”, biến những sản vật địa phương thành những mặt hàng có thương hiệu, có chỗ đứng trên thị trường trực tuyến.

Nhận thức rõ tầm quan trọng của việc đưa nông sản lên sàn TMĐT trong bối cảnh chuyển đổi số, Tỉnh ủy, UBND tỉnh Lạng Sơn đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách khuyến khích, hỗ trợ người dân, đặc biệt là phụ nữ DTTS, tiếp cận và ứng dụng CNTT. Chương trình "Mỗi xã một sản phẩm" (OCOP) được triển khai mạnh mẽ, tập trung vào việc xây dựng thương hiệu, nâng cao chất lượng và mẫu mã sản phẩm, đồng thời hỗ trợ kết nối tiêu thụ, trong đó có kênh TMĐT.

Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh Lạng Sơn (nay là Sở KHCN) đã phối hợp với các sở, ngành liên quan và các doanh nghiệp viễn thông triển khai nhiều chương trình tập huấn, đào tạo kỹ năng số cho người dân.

Nội dung tập huấn rất đa dạng, bao gồm các kiến thức cơ bản về sử dụng máy tính, điện thoại thông minh, internet, đồng thời chú trọng trang bị các kỹ năng chuyên sâu hơn như chụp ảnh sản phẩm, viết nội dung quảng cáo, kỹ năng bán hàng trực tuyến, sử dụng các phần mềm quản lý bán hàng, thanh toán điện tử, và đặc biệt là kỹ năng nhận diện, phòng tránh rủi ro trên không gian mạng.

Theo thống kê của Sở, trong giai đoạn 2023-2024, đã có hàng ngàn lượt phụ nữ DTTS được tham gia các lớp tập huấn này.

Bên cạnh đó, sự vào cuộc của các doanh nghiệp bưu chính, viễn thông như VNPT, Viettel với các nền tảng TMĐT "Make in Vietnam" như Voso, Postmart cũng đã tạo thêm kênh tiêu thụ hiệu quả, giúp đưa nông sản Lạng Sơn đến gần hơn với người tiêu dùng cả nước. Các đơn vị này không chỉ cung cấp nền tảng mà còn hỗ trợ đào tạo, hướng dẫn người bán cách thức vận hành gian hàng, tối ưu hóa hiển thị sản phẩm...

×