Mở đường cho gỗ Việt 'xuất ngoại': 'Chìa khóa' FSC và bài toán cho vựa rừng lớn nhất cả nước

Phát triển rừng nguyên liệu gỗ lớn định hướng quan trọng của ngành lâm nghiệp

Diễn đàn được tổ chức nhằm đánh giá thực trạng phát triển vùng nguyên liệu và cấp chứng chỉ rừng tại Việt Nam nói chung, Nghệ An nói riêng. Đồng thời, chia sẻ mô hình, kinh nghiệm thực tiễn qua đó kết nối các bên liên quan từ chủ rừng, hợp tác xã, doanh nghiệp đến tổ chức chứng nhận; đồng thời đề xuất các giải pháp khả thi về cơ chế, chính sách, kỹ thuật, truyền thông và tài chính nhằm thúc đẩy phát triển vùng nguyên liệu bền vững, hiệu quả.

Phát biểu khai mạc diễn đàn ông Hoàng Văn Hồng – Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông quốc gia cho biết: “Phát triển rừng nguyên liệu gỗ lớn đã và đang được xác định là định hướng quan trọng của ngành lâm nghiệp trong chiến lược phát triển bền vững, nâng cao giá trị gia tăng và thích ứng với biến đổi khí hậu”.

“Tính đến giữa năm 2025, cả nước có khoảng 448.000 ha rừng trồng sản xuất gỗ lớn, tăng nhanh so với giai đoạn trước và phản ánh nỗ lực chuyển đổi từ mô hình rừng chu kỳ ngắn sang chu kỳ dài. Ngoài ra, đã có khoảng 63.000 ha rừng được chuyển hóa từ rừng gỗ nhỏ sang gỗ lớn thông qua các chương trình hỗ trợ của Nhà nước và hợp tác công - tư. Ba vùng sinh thái trọng điểm gồm: Bắc Trung Bộ (235.000 ha), miền núi phía Bắc (113.500 ha) và Tây Nguyên (76.000 ha) đang giữ vai trò dẫn dắt trong phát triển vùng nguyên liệu nhờ điều kiện tự nhiên thuận lợi, quy hoạch vùng rõ ràng và sự vào cuộc tích cực của chính quyền địa phương”, ông Hồng cho biết.

Trong những năm qua, cùng với sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp theo hướng giá trị cao và bền vững, ngành lâm nghiệp đã và đang đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội ở nhiều địa phương, đặc biệt là các tỉnh miền Trung như Nghệ An, nơi có diện tích rừng sản xuất lớn nhất cả nước và tiềm năng xây dựng vùng nguyên liệu gỗ chất lượng cao.

Tuy nhiên, để ngành lâm nghiệp thực sự phát triển bền vững, đủ sức tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu, đòi hỏi sự chuyển đổi căn bản từ sản xuất nhỏ lẻ sang sản xuất theo vùng nguyên liệu tập trung, gắn với chứng chỉ quản lý rừng bền vững, như FSC, PEFC, và các tiêu chuẩn quốc tế khác.

Quá trình phát triển vùng nguyên liệu rừng gỗ lớn tại nhiều địa phương, trong đó có Nghệ An, vẫn còn gặp nhiều rào cản: sản xuất manh mún, thiếu liên kết, chi phí chứng nhận cao, năng lực tổ chức còn hạn chế, chưa có cơ chế hỗ trợ đủ mạnh cho hộ trồng rừng nhỏ lẻ tiếp cận hệ thống chứng chỉ quốc tế.

Trong khi đó, Nghệ An là một trong những tỉnh có tiềm năng lớn để phát triển vùng nguyên liệu gỗ lớn nhờ diện tích đất lâm nghiệp rộng, cơ cấu cây trồng đa dạng và sự tham gia tích cực của các hợp tác xã, tô hợp tác, cộng đông dân cư và doanh nghiệp chế biến gỗ.

“Trước yêu cầu cấp bách của thực tiễn và xu hướng hội nhập quốc tế, Diễn đàn Khuyến nông và Nông nghiệp với chủ đề “Giải pháp phát triển vùng nguyên liệu rừng gỗ lớn gắn với chứng chỉ quản lý rừng bền vững” nhằm đánh giá thực trạng phát triển vùng nguyên liệu và cấp chứng chỉ rừng tại Việt Nam nói chung, Nghệ An nói riêng; chia sẻ mô hình, kinh nghiệm thực tiễn; kết nối các bên liên quan từ chủ rừng, hợp tác xã, doanh nghiệp đến tổ chức chứng nhận; đồng thời đề xuất các giải pháp khả thi về cơ chế, chính sách, kỹ thuật, truyền thông và tài chính nhằm thúc đẩy phát triển vùng nguyên liệu bền vững, hiệu quả và có trách nhiệm” Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông quốc gia nhấn mạnh.

Tháo gỡ khó khăn giúp tỉnh Nghệ An phát triển vùng nguyên liệu rừng gỗ lớn

Phát biểu tại diễn đàn, ông Nguyễn Danh Hùng – Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Nghệ An cho biết: “Toàn tỉnh Nghệ An có hơn 1 triệu ha rừng, trong đó có 246.000 ha rừng trồng. Thời gian qua, tỉnh Nghệ An đã rất quan tâm tới phát triển kinh tế lâm nghiệp và ngành lâm nghiệp đã đóng góp rất lớn cho phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Nghệ An. Tổng sản lượng gỗ khai thác giai đoạn 2021-2025 đạt gần 9 triệu m3, tốc độ tăng trưởng sản lượng bình quân đạt 20%/năm”.

Diện tích rừng trồng gỗ lớn toàn tỉnh Nghệ An hiện có 32.000 ha, chiếm gần 20% diện tích rừng trồng của địa phương. Diện tích rừng được cấp chứng chỉ quản lý rừng bền vững trên toàn tỉnh Nghệ An đến thời điểm hiện tại trên 33.000 ha, đạt gần 70% kế hoạch (đến năm 2025 diện tích rừng được cấp chứng chỉ 50.000 ha).

Đặc biệt, Nghệ An là địa phương đầu tiên trong cả nước được Thủ tướng Chính phủ thành lập khu lâm nghiệp ứng dụng công nghệ cao. Đây là một lợi thế rất lớn để tỉnh Nghệ An có thể phát triển diện tích rừng gỗ lớn, trồng rừng có chứng chỉ quản lý rừng bền vững để nâng cao giá trị rừng trồng, cung cấp nguyên liệu có chất lượng cho chế biến. Qua đó, nâng cao giá trị, tăng thêm thu nhập cho người dân.

Tại diễn đàn các đại biểu tập trung thảo luận về các nội dung như: Tháo gỡ khó khăn trong phát triển vùng nguyên liệu rừng gỗ lớn. Khó khăn trong cấp chứng chỉ quản lý rừng bền vững; Tăng cường phối hợp giữa các bên liên quan trong phát triển vùng nguyên liệu gắn với chứng chỉ.

Qua diễn đàn, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia kỳ vọng tiếp tục phát huy vai trò kết nối - dẫn dắt của hệ thống khuyến nông trong lâm nghiệp, đồng hành cùng người dân, doanh nghiệp và chính quyền địa phương trong thực hiện các mục tiêu phát triển rừng bền vững, nâng cao giá trị kinh tế rừng. Đóng góp thiết thực vào tiến trình chuyển đổi xanh quốc gia.

×