Nguyên Phó Chủ tịch BCH T.Ư Hội NDVN: Nâng tầm người phụ nữ nông thôn, phát triển nông nghiệp bền vững

Khó khăn và những trăn trở

Khi nói về phụ nữ nông thôn, bà Nguyễn Hồng Lý luôn dùng những từ ngữ đầy trân trọng, nhưng cũng không che giấu những trăn trở. Bà nhìn thấy hình ảnh những người phụ nữ gánh vác công việc đồng áng, chăm sóc gia đình, nhưng lại ít có cơ hội tiếp cận với khoa học kỹ thuật, nguồn vốn và thị trường.

Họ là những người trực tiếp tạo ra sản phẩm, nhưng lại thường xuyên phải đối mặt với rủi ro về giá cả, thiên tai và những khó khăn trong khâu tiêu thụ.

"Phụ nữ nông thôn, đặc biệt ở vùng sâu, vùng xa, còn chịu nhiều vất vả, thiệt thòi" bà Lý chia sẻ. "Về tính chất lao động, phụ nữ ở miền Nam, khu vực đồng bằng sông Cửu Long có đỡ vất vả hơn vì sản xuất nông nghiệp được cơ giới hóa nhiều. Nhưng ở các tỉnh miền Bắc, việc đồng áng vẫn chủ yếu làm thủ công, còn ở miền núi, địa hình chia cắt, hạ tầng kỹ thuật kém phát triển khiến họ còn vất vả hơn nhiều".

Trăn trở lớn nhất của bà là làm sao để những người phụ nữ này không chỉ có công ăn việc làm mà còn được hưởng thành quả xứng đáng.

Bà cho rằng, việc nâng cao bình đẳng giới không chỉ là hô hào khẩu hiệu mà phải được hiện thực hóa bằng những chính sách cụ thể, tạo điều kiện cho phụ nữ tham gia vào các hoạt động kinh tế, xã hội và chính trị.

Hỗ trợ phụ nữ, từ nguồn vốn đến kỹ thuật

Bà Nguyễn Hồng Lý trăn trở về các chương trình hỗ trợ phụ nữ nông thôn. Bà tin rằng, việc cung cấp nguồn vốn, kiến thức và kỹ năng là bước đi đầu tiên và quan trọng nhất để giúp họ tự chủ về kinh tế.

Một trong những giải pháp được bà đặc biệt quan tâm là việc tạo điều kiện để phụ nữ nông thôn tiếp cận các nguồn vốn vay ưu đãi.

Bà đề xuất kiến nghị các cấp hội nông dân cần làm cầu nối, tham mưu với chính quyền để có những chính sách hỗ trợ vốn, giúp chị em có thể đầu tư vào sản xuất, kinh doanh, thay vì chỉ dựa vào nguồn thu từ nông nghiệp truyền thống.

"Bình đẳng về lĩnh vực kinh tế mới là cơ sở vững chắc cho bình đẳng giới, giúp phụ nữ vươn lên trong cuộc sống", bà Lý khẳng định. "Chúng ta phải hỗ trợ để họ có thể tự lực, tự cường, không chỉ là người lao động mà còn là người quản lý, điều hành sản xuất".

Bên cạnh nguồn vốn, việc đào tạo nghề và chuyển giao khoa học kỹ thuật cũng là một ưu tiên hàng đầu.

Bà Lý nhận thấy, nhiều mô hình sản xuất hiệu quả đã được áp dụng ở các địa phương, nhưng thông tin và kiến thức chưa đến được với tất cả mọi người, đặc biệt là phụ nữ ở vùng xa.

Bà đề xuất các ngành, các cấp có liên quan cần tăng cường các buổi tập huấn, hướng dẫn và xây dựng các mô hình trình diễn để chị em có thể học hỏi, áp dụng vào thực tiễn.

Một ví dụ điển hình là việc bà Lý từng thúc đẩy các mô hình liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị. Thay vì sản xuất nhỏ lẻ, phụ nữ nông thôn được khuyến khích tham gia vào các hợp tác xã, tổ hợp tác.

Khi đó, họ sẽ được hỗ trợ về kỹ thuật, giống cây trồng, vật nuôi và quan trọng hơn là đảm bảo đầu ra cho sản phẩm. Điều này không chỉ giúp tăng thu nhập mà còn giảm thiểu rủi ro, tạo sự ổn định cho cuộc sống.

Hiện nay, phụ nữ nông thôn đang đối mặt với một thách thức lớn như thiếu việc làm ổn định. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến thu nhập mà còn tác động trực tiếp đến việc chăm sóc gia đình và nuôi dạy con cái, như bà Lý đã chia sẻ. Nhiều chị em phải ly hương, đi làm xa để kiếm sống, khiến mái ấm gia đình thiếu đi sự gắn kết.

Vấn đề này cần được giải quyết từ nhiều phía. Với những người có sẵn đất đai hoặc tư liệu sản xuất, giải pháp trọng tâm là hỗ trợ nguồn vốn. Việc này sẽ giúp họ đầu tư vào chăn nuôi, trồng trọt hoặc các mô hình kinh doanh nhỏ ngay tại địa phương.

Đối với những phụ nữ không có đất, cần có những giải pháp linh hoạt và sáng tạo hơn. Các tổ chức, địa phương nên mở rộng các ngành nghề phù hợp như thủ công mỹ nghệ, chế biến nông sản hoặc các dịch vụ tại gia. Đồng thời, cần tạo điều kiện làm việc linh hoạt, cho phép chị em vừa làm việc vừa chăm sóc con cái.

Những giải pháp này không chỉ tạo ra thu nhập, mà còn giúp phụ nữ nông thôn chủ động hơn trong cuộc sống, từ đó xây dựng những mái ấm gia đình hạnh phúc và bền vững ngay trên chính quê hương mình.

Đào tạo thế hệ nông dân mới, nông dân 4.0

Trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0, bà Nguyễn Hồng Lý cũng nhận thức rõ tầm quan trọng của việc đào tạo một thế hệ nông dân mới, những người không chỉ biết làm nông mà còn biết ứng dụng công nghệ vào sản xuất và kinh doanh. Bà gọi đó là "nông dân 4.0".

"Nông dân 4.0 không phải là một khái niệm xa vời", bà Lý nói. "Đó là những người biết sử dụng điện thoại thông minh để tìm kiếm thông tin thị trường, biết sử dụng các ứng dụng để theo dõi thời tiết, sâu bệnh, và biết quảng bá sản phẩm của mình trên các nền tảng mạng xã hội".

Với tầm nhìn này, bà đã đề xuất các ngành, các cấp có liên quan nên có nhiều chương trình đào tạo kỹ năng số cho nông dân, đặc biệt là phụ nữ. Bà tin rằng, việc trang bị cho họ những kiến thức này sẽ giúp họ mở rộng thị trường, tiếp cận với người tiêu dùng một cách trực tiếp, không còn phụ thuộc vào thương lái.

Một điểm nhấn khác trong tâm huyết của bà Lý là việc gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa nông thôn.

Bà cho rằng nông thôn không chỉ là nơi sản xuất nông nghiệp mà còn là nơi lưu giữ những giá trị văn hóa truyền thống, là "bản sắc của nước Việt". Bà kêu gọi mọi người hãy trân trọng nông thôn, trân trọng người nông dân, bởi đó là cách để chúng ta gìn giữ và phát triển bền vững đất nước.

×