Những đối tượng nào sẽ được tham gia BHXH bắt buộc trong thời gian tới?

Sẽ mở rộng đối tượng được tham gia BHXH bắt buộc trong thời gian tới

Thùy Anh Thứ ba, ngày 27/06/2023 06:00 AM (GMT+7)

Luật BHXH sửa đổi đang đề xuất mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc. Theo đó, có một số nhóm đối tượng sẽ được tham gia BHXH bắt buộc.

Bổ sung đối tượng cán bộ hoạt động không chuyên trách cấp tổ dân phố tham gia BHXH bắt buộc

Sau một thời gian lấy ý kiến Dự thảo luật BHXH (sửa đổi), Bộ LĐTBXH đã tiếp thu ý kiến tham gia của các bộ, ngành, địa phương; kiến nghị của cử tri gửi tới các kỳ họp Quốc hội, chỉnh sửa, bổ sung một số quy định cho phù hợp với thực tiễn.

Dự thảo Luật BHXH mới nhất vừa bổ sung thêm một số nhóm đối tượng tham gia BHXH bắt buộc. Trong đó, có thể kể tới nhóm: chủ hộ kinh doanh, người quản lý doanh nghiệp, người quản lý điều hành hợp tác xã, cán bộ không chuyên trách cấp xã, phường, tổ dân phố…

Theo đó, tại dự thảo luật BHXH sửa đổi trước đây, cơ quan soạn thảo đề xuất mở rộng đối tượng chủ hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh, người quản lý doanh nghiệp, người quản lý điều hành hợp tác xã không hưởng tiền lương và người lao động làm việc không trọn thời gian (người lao động làm việc theo chế độ linh hoạt) tham gia và thụ hưởng đầy đủ các chế độ của BHXH bắt buộc.

Hiện nay đối tượng tham gia BHXH có 2 nhóm, một là nhóm tự nguyện, 2 là nhóm bắt buộc. BHXH tự nguyện dành cho nhóm lao động tự do, không có giao kết hợp đồng. BHXH bắt buộc dành cho lao động có hợp đồng, có quan hệ lao động.

Hiện tại, lao động tham gia BHXH tự nguyện hiện được hưởng 2 quyền lợi là: Bảo hiểm hưu trí và quyền lợi tử tuất. Còn người tham gia BHXH bắt buộc hưởng 5 quyền lợi" là: Chế độ ốm đau; Bảo hiểm tai nạn lao động; chế độ thai sản; bảo hiểm hưu trí; quyền lợi tử tuất.

Gần đây nhất, tổ soạn thảo đã bổ sung thêm đối tượng tham gia BHXH bắt buộc là người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố tương tự như đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã.

Mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc nhằm đảm bảo an sinh xã hội

Báo cáo của Bộ Nội vụ và Bộ LĐTBXH cho thấy, cả nước có khoảng 300.000 người thuộc nhóm này đang làm việc. Trong khi luật hiện hành mới quy định đóng BHXH bắt buộc với người chuyên trách cấp xã.

Ông Nguyễn Duy Cường - Vụ phó Vụ BHXH (Bộ LĐTBXH) cho rằng chính sách thụ hưởng của hai nhóm (cán bộ chuyên trách cấp xã, phường và tổ dân phố) giống nhau và đều do Chính phủ quy định nên cần thiết đưa nhóm ở thôn, tổ dân phố vào diện bắt buộc. Đề xuất cũng phù hợp với Nghị quyết 28 của trung ương, phấn đấu đến năm 2030 đưa 60% lực lượng lao động trong độ tuổi tham gia BHXH và được bảo vệ bởi hệ thống an sinh.

"Việc bổ sung các đối tượng trên đảm bảo phù hợp với những quy định mới của Bộ luật Lao động, gia tăng quyền lợi khi các nhóm đối tượng này tham gia BHXH bắt buộc; thể hiện định hướng từng bước mở rộng diện bao phủ đối tượng tham gia BHXH bắt buộc đảm bảo tính khả thi trong tổ chức thực hiện", ông Cường nói.

Theo Bộ LĐTBXH, năm 2022, số người tham gia BHXH là 17,49 triệu người (tăng 34,02% so với năm 2016), chiếm 33,89% lực lượng lao động. Trong đó số, người tham gia BHXH bắt buộc là 16,03 triệu người (tăng 24,74% so với năm 2016), số người tham gia BHXH tự nguyện là 1,46 triệu người (tăng 619% so với năm 2016).

Tuy nhiên, qua tổng kết thi hành cho thấy, pháp luật BHXH bắt buộc còn bỏ sót một số nhóm đối tượng có nhu cầu và có khả năng nhưng chưa được luật hóa để tham gia BHXH bắt buộc như chủ hộ kinh doanh cá thể, người quản lý doanh nghiệp, người quản lý điều hành hợp tác xã không hưởng tiền lương, người lao động làm việc theo chế độ linh hoạt...

Thậm chí thời gian qua, còn một số sai sót trong việc thực hiện đóng BHXH bắt buộc, thu sai nhóm đối tượng chủ hộ kinh doanh khiến nhiều lao động nhóm này dù đóng BHXH bắt buộc nhưng tới thời điểm nghỉ hưu không nhận được lương hưu.