Nông nghiệp đô thị cần có vật tư chuyên biệt, không mang sản phẩm nông nghiệp truyền thống vào thành phố

Tại hội thảo “Nông nghiệp đô thị – Giải pháp phát triển không gian xanh” mới được tổ chức tại TP.HCM, nhiều chuyên gia đã nêu thực trạng và giải pháp phát triển nông nghiệp đô thị tại nước ta. Phần lớn các nhà nghiên cứu thừa nhận nông nghiệp đô thị sẽ là xu hướng, tuy nhiên tại Việt Nam, khái niệm này vẫn còn khá lạ.

Nông nghiệp đô thị nên hiểu như thế nào?

Theo ông Lại Thành Nam - Chủ tịch Liên hiệp Khoa học Công nghệ xanh Việt Nam, nông nghiệp đô thị (urban agriculture) là quá trình trồng trọt, chế biến và phân phối thực phẩm trong hoặc gần các khu vực đô thị. Ngoài trồng cây, nó còn bao gồm chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản, nuôi ong, nông - lâm kết hợp và các hình thức làm vườn đô thị khác…

Trong khi đó, theo TS. Phạm Anh Cường, nông nghiệp đô thị hiện đại không chỉ là trồng rau trên sân thượng, trồng rau hoa trong sân vườn, trồng cây trong chậu… mang tính nhỏ lẻ và tự phát, mà là nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao thông qua các thiết bị hỗ trợ như cảm biến, loT, sản xuất nông sản trong nhà màng, trong hệ thống thủy canh theo nguyên tắc bền vững…

Mục tiêu của nông nghiệp đô thị là phải đạt mục tiêu kép, vừa sản xuất có hiệu quả cao, tạo cảnh quan xanh, tiết kiệm không gian, môi trường an toàn vừa phải bền vững.

Không gian xanh đô thị tại Việt Nam đang thiếu hụt nghiêm trọng, đặc biệt ở các thành phố lớn như Hà Nội và TP.HCM, gây ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường sống và sức khỏe cộng đồng.

Theo ông Nam, để phát triển nông nghiệp đô thị cần giải quyết câu chuyện về công nghệ như thủy canh, khí canh, aquaponics, giúp trồng cây trong không gian hẹp, tiết kiệm nước và không cần đất. Đồng thời sự phát triển của chuyển đổi số và tự động hóa giúp quản lý sản xuất hiệu quả hơn.

Ông Nam cũng nhận định, hiện nay nhiều doanh nghiệp đang đầu tư vào nông nghiệp xanh tại Việt Nam, đặc biệt là phân bón hữu cơ và công nghệ canh tác bền vững.

Doanh nghiệp với sự phát triển nông nghiệp đô thị

Về phía doanh nghiệp, ông Phạm Ngọc Tuấn - Giám đốc Công ty cổ phần Bình Điền MeKong cho biết, trong bối cảnh tốc độ đô thị hóa diễn ra mạnh mẽ, các thành phố lớn như TP.HCM, Hà Nội, Đà Nẵng hay Cần Thơ đang phải đối mặt với rất nhiều thách thức: Diện tích đất trống giảm nhanh, không gian xanh bị thu hẹp, ô nhiễm môi trường gia tăng và tác động ngày càng rõ rệt của biến đổi khí hậu…

Những vấn đề này đòi hỏi các đô thị phải tìm kiếm một mô hình phát triển mới – một hướng đi hài hòa giữa tăng trưởng kinh tế và bảo vệ môi trường, giữa nhu cầu sống xanh của cư dân và thực tế quỹ đất ngày càng hạn chế.

“Nông nghiệp đô thị đã và đang trở thành một xu thế tất yếu. Không chỉ đơn thuần là sản xuất nông nghiệp trong lòng thành phố, nông nghiệp đô thị còn là cách để kiến tạo không gian xanh, nâng cao chất lượng sống, mở ra những giá trị kinh tế mới và tạo ra sự kết nối giữa con người – thiên nhiên – công nghệ”, ông Tuấn nói.

Về phía mình, Giám đốc Công ty cổ phần Bình Điền MeKong khẳng định hiểu rõ nông nghiệp trong môi trường đô thị có những yêu cầu đặc biệt như: Diện tích nhỏ, không gian bị giới hạn, tiêu chuẩn cao về độ an toàn, tính thẩm mỹ và sự thuận tiện trong sử dụng...

Thời gian qua, Bình Điền Mekong đã phát triển nhiều dòng sản phẩm phục vụ nông nghiệp đô thị như NPK cao cấp, phân bón hữu cơ và thuốc BVTV sinh học. Các sản phẩm được thiết kế gọn nhẹ, dễ sử dụng, phù hợp không gian đô thị nhưng vẫn đảm bảo hiệu quả và an toàn môi trường.

Về phân phối, doanh nghiệp đã xây dựng mạng lưới tại các đô thị lớn và đồng thời đưa toàn bộ sản phẩm lên các sàn thương mại điện tử như Shopee, Lazada, Haravan… giúp người dân tiếp cận thuận tiện, mua sắm mọi lúc, mọi nơi.

“Chúng tôi không mang sản phẩm nông nghiệp truyền thống vào thành phố. Thay vào đó, tập trung nghiên cứu để phục vụ thị trường này”, ông Tuấn Khẳng định.

Đồng quan điểm, TS. Phạm Anh Cường nhấn mạnh, nông nghiệp đô thị là nơi diễn ra sản xuất nông nghiệp đồng thời là nơi sinh sống của người dân thành thị, do vậy việc sử dụng phân bón, thuốc trừ sâu hóa học hoặc hóa chất độc hại là rất nguy hiểm đến sức khỏe con người. Vì thế, phân bón hữu cơ chất lượng cao là giải pháp duy nhất đáp ứng được tiêu chí xanh, sạch, an toàn cho môi trường đô thị.

Giám đốc Công ty cổ phần Bình Điền MeKong Phạm Ngọc Tuấn tiết lộ, công ty đã đề ra định hướng tiếp tục nghiên cứu và bổ sung các hoạt chất thông minh, các vi sinh vật có lợi vào trong sản phẩm. Mục đích là để tối ưu hóa hiệu quả sử dụng phân bón, tăng cường khả năng chống chịu tự nhiên của cây trồng.

Qua đó, giảm thiểu việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật và xây dựng nền nông nghiệp đô thị xanh – sạch, thân thiện với môi trường.

“Chúng tôi sẽ hoàn thiện một gói giải pháp toàn diện cho nông nghiệp đô thị, không chỉ tập trung vào dinh dưỡng cây trồng, mà sẽ xây dựng một hệ sinh thái hoàn chỉnh, từ giá thể đến dinh dưỡng và các giải pháp công nghệ cao, ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong việc canh tác tại các khu vực đô thị”, ông Tuấn khẳng định.

×