Nuôi bò thoát nghèo ở Bắc Ninh: Từ chuồng nhỏ đến giấc mơ lớn

Từ một con bò đổi thay cả cuộc đời

Trong căn nhà nhỏ ở thôn Đồn Hậu, xã Quang Trung, tỉnh Bắc Ninh, chị Đàm Thị Lan, sinh năm 1977, không giấu nổi niềm vui khi nhìn con bò cái đang mang thai trong chuồng. Năm 2023, chị là một trong 23 hộ nghèo, cận nghèo của xã được hỗ trợ bò sinh sản từ nguồn vốn chương trình Mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững.

Theo chị Lan, chồng chị đau yếu liên miên nhiều năm, gia đình chẳng có lấy một nguồn thu ổn định. Nhờ có dự án giảm nghèo từ nuôi bò của chính quyền địa phương, gia đình chị có thêm động lực để chăm sóc, học hỏi kỹ thuật. Hiện giờ bò đã chửa, chị Lan hy vọng bê con ra đời sẽ mở ra một hướng mới cho cả gia đình.

Câu chuyện của chị Lan không phải là cá biệt. Tại xã Quang Trung, mô hình cấp bò giống cũng đang phát huy hiệu quả rõ rệt. Chỉ sau một năm triển khai, tỷ lệ hộ nghèo tại xã giảm từ 89 còn 58 hộ, cận nghèo từ 174 xuống còn 113 hộ. Điều đặc biệt là 100% số bò được cấp đều khỏe mạnh, có tỷ lệ phối giống lần đầu đạt hơn 70%.

Bà Nguyễn Thị Ngọc, một hộ dân tại thôn Đình, xã Quang Trung, cho biết, gia đình có con bò như có một khối tài sản lớn. Là động lực để những thành viên trong gia đình nỗ lực hơn trong công cuộc thoát nghèo. Để tiện cho việc chăm sóc bò, bà Ngọc học cách trồng thêm cỏ, chủ động tiêm phòng, dọn chuồng kỹ lưỡng, tạo môi trường thích hợp để bò phát triển khoẻ mạnh.

Ở xã Tân Yên, mô hình “Ngân hàng bò” do Hội Chữ thập đỏ huyện triển khai từ 2017, đến nay đã hỗ trợ 141 con bò cho người nghèo. Những hộ như anh Nguyễn Văn Quân đã gây dựng được đàn bò từ một con giống ban đầu, bán bê con thu lãi vài chục triệu đồng, đầu tư lại cho gia đình và sản xuất nhỏ.

Giảm nghèo từ chăn nuôi bò trên toàn tỉnh

Không chỉ tại xã Tân Yên, mô hình cấp bò sinh sản đang phát huy tác dụng tại nhiều huyện khác trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh với quy mô ngày càng mở rộng và kết quả giảm nghèo rõ rệt.

Tại xã Lạng Giang (tỉnh Bắc Ninh) từ năm 2021 đến 2025, đã có 153 con bò giống được cấp cho hơn 600 hộ dân, trong đó gần một nửa là hộ nghèo. Kết quả, tỷ lệ hộ nghèo toàn huyện giảm mạnh từ 3,29% (năm 2022) xuống 2,24% (năm 2023), và dự kiến còn 1,36% vào cuối năm 2024.

Trong khi đó tại xã Yên Thế trong năm 2024, từ nguồn vốn 3,6 tỷ đồng, tỉnh đã hỗ trợ 147 hộ tại các xã như Yên Thế, Bố Hạ, Đồng Kỳ, Xuân Lương, Tam Tiến tiếp cận mô hình nuôi bò sinh sản. Các hộ được đào tạo kỹ thuật, giám sát định kỳ và hỗ trợ phối giống, đảm bảo bò sinh trưởng tốt và phát huy hiệu quả.

Còn ở xã Lục Nam cũng có quy mô đầu tư đáng kể. Năm 2024, tỉnh phân bổ 7,6 tỷ đồng cho 25 xã, hỗ trợ gần 500 hộ nghèo và cận nghèo phát triển sinh kế bằng các mô hình nông nghiệp, trong đó có chăn nuôi bò là chủ lực. Các hộ sau khi được cấp bò đều được đào tạo cách xây chuồng, trồng cỏ voi, tiêm phòng, theo dõi chu kỳ sinh sản…

Tại xã Sơn Động, một trong những xã nghèo nhất tỉnh, mô hình nuôi bò cũng đang dần thay đổi cuộc sống người dân. Trường hợp ông Nông Văn Kiên ở xã Vân Sơn là một ví dụ. Sau khi được cấp bò, ông vừa dùng phân bò làm phân hữu cơ bón cây, vừa nuôi bò sinh sản để cải thiện thu nhập. Riêng tiền phân bò cũng đã giúp ông thu được khoảng 8–10 triệu đồng mỗi năm, một khoản đáng kể ở vùng núi khó khăn.

Điểm đặc biệt của các mô hình này là không chỉ trao con giống, mà còn trao cơ hội để người dân chủ động làm giàu. Cùng với hỗ trợ kỹ thuật, giám sát thú y và tập huấn chăn nuôi, các hộ được trang bị cả tư duy sản xuất bền vững.

Nhiều hộ từ chỗ hoàn toàn phụ thuộc vào trợ cấp, nay đã chủ động mở rộng mô hình: nuôi thêm bò, tận dụng phụ phẩm nông nghiệp làm thức ăn, thậm chí học hỏi thêm kỹ thuật ủ phân, phối giống nhân tạo…

Các con số biết nói đang chứng minh rõ ràng, một con bò giống, nếu được hỗ trợ đúng cách, có thể trở thành bước đệm để thay đổi số phận cả một gia đình. Không ồn ào, không phô trương, mô hình “chuồng nhỏ – giấc mơ lớn” đang âm thầm tạo ra một làn sóng giảm nghèo bền vững tại tỉnh Bắc Ninh.

Những con bò không chỉ là tài sản, mà còn là niềm tin của những hộ nghèo đối với chính quyền địa phương. Mô hình cấp bò sinh sản không chỉ giảm nghèo, mà còn gieo hy vọng, trao cơ hội, điều quý giá nhất đối với những người từng ở bên lằn ranh của đói nghèo. Với sự lan tỏa mạnh mẽ và cách làm bài bản, đang tạo ra một hình mẫu về giảm nghèo hiệu quả từ chính những gì gần gũi và thiết thực nhất, gắn liền với bà con nông dân.

×