Phải chi 38,9 tỷ đồng di chuyển gần 2.000 ngôi mộ làm sân bay Long Thành

Thu hồi, giải phóng mặt bằng Cảng Long Thành đạt trên 97,6%

Thừa uỷ quyền của Thủ tướng, sáng 26/10 tại Hội trường Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thắng đã đọc Tờ trình về báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành.

Theo Bộ trưởng Thắng, tính đến thời điểm hiện nay đã thu hồi được khoảng 4.882 ha/ 5.000 ha, đạt 97,64%, trong đó đã bàn giao toàn bộ mặt bằng giai đoạn 1 cho Cảng vụ hàng không miền Nam với tổng diện tích hơn 2.532 ha, đạt 100%.

Bộ trưởng Bộ GTVT khẳng định, việc chậm bàn giao mặt bằng không ảnh hưởng đến tiến độ thi công của dự án giai đoạn 1 do hai gói thầu mới được khởi công ngày 31/8/2023. Về tái định cư, ông Thắng cho biết tổng số hộ bị ảnh hưởng hơn 5.600 hộ, đã xét tái định cư hơn 4.200 hộ.

Đáng chú ý, phương án bồi thường các ngôi mộ tại dự án đã được phê duyệt xong với khoản bồi thường hơn 38,9 tỷ đồng cho toàn bộ thân nhân 1.198 thân nhân của hơn 1.930 ngôi mội, trung bình hơn 20 triệu đồng đền bù cho mỗi ngôi mộ di dời cho dự án.

Về giải ngân vốn giải phóng mặt bằng, tái định cư, theo Bộ trưởng Bộ GTVT, tổng vốn kế hoạch cho dự án là hơn 22.800 tỷ đồng, tính đến hết ngày 31/12/2022, đã giải ngân gần 16.700 tỷ đồng, trong đó giải ngân vốn từ nguồn vốn kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016 - 2020 là hơn 13.500 tỷ đồng, còn lại hơn 4.600 tỷ đồng nguồn vốn kế hoạch đầu tư công trung hạn năm 2016-2020 đã được bố trí trung bạn và 1.543 tỷ đồng nguồn vốn kế hoạch đầu tư trung hạn giai đoạn 2021-2025 chưa giải ngân và đã huỷ dự toán.

Về lý do điều chỉnh kéo dài thời gian thực hiện và bố trí vốn cho dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành, Bộ trưởng Bộ GTVT khẳng định, theo Nghị quyết số 53/2017/QH14 của Quốc hội, thời gian thực hiện dự án hoàn thành trong năm 2021. Ngay sau khi được phê duyệt, tỉnh Đồng Nai đã lập Ban chỉ đạo để triển khai dự án. Tuy nhiên, tiến độ thực hiện dự án chưa đáp ứng yêu cầu.

Nguyên nhân do 2 năm 2020-2021, dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, khu vực huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai nói chung nhiều lần phải giãn cách xã hội nên việc phối hợp với người dân trong công tác đo đạc, kiểm đến, lên phương án bồi thường đất gặp nhiều khó khăn, kéo dài.

Dự án có quy mô lớn, công việc thực hiện nhiều, tính phức tạp liên quan đến người dân, chế độ, chính sách xã hội… đòi hỏi phải cẩn trọng, tỉ mỉ và phối hợp với nhiều ban, ngành liên quan.

Bên cạnh đó, nhiều cán bộ lãnh đạo phụ trách công tác đền bù thường xuyên thay đổi, giai đoạn đầu triển khai chưa quyết liệt. Ngoài dự án này, tỉnh Đồng Nai còn phải tập trung nhân lực để triển khai hàng loạt dự án trọng điểm quốc gia như Đường cao tốc Dầu Giây - Phan Thiết, Bên Lức - Long Thành….

Bộ GTVT cho biết, tổng mức Dự án thu hồi, bồi thường, hỗ trợ và tái định cho Dự án Cảng hàng không Long Thành dự kiến nghị điều chỉnh tăng lên hơn 19.200 tỷ đồng. Đến nay, luỹ kế giải ngân hiện là gần 16.700 tỷ đồng, như vậy nhu cầu vốn để hoàn thành dự án này sẽ là hơn 2.500 tỷ đồng nữa. 

Bộ trưởng Bộ GTVT đề nghị kéo dài thời gian thực hiện Dự án thu hồi, bồi thường, hỗ trợ và tái định cho Dự án Cảng hàng không Long Thành đến hết năm 2024, trong đó kéo dài thời gian giải ngân 966 tỷ đồng và 1.500 tỷ đồng vốn kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020 và 2021-2024 đến hết năm 2024.

Báo cáo thẩm tra của Uỷ ban Kinh tế, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho biết, tại Nghị quyết số 53/2017/QH14 quy định "Việc thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư được tiến hành một lần và hoàn thành trước năm 2021". Tại Tờ trình, Chính phủ kiến nghị Quốc hội kéo dài thời gian thực hiện Dự án "đến hết năm 2024".  

"Ủy ban Kinh tế nhất trí với kiến nghị Quốc hội cho phép kéo dài thời gian thực hiện Dự án đến hết năm 2024 nhằm bảo đảm cơ sở pháp lý để thực hiện hoàn thành các dự án thành phần có cấu phần xây dựng cũng như triển khai công tác giải ngân cho Dự án", Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho hay.

Uỷ ban Kinh tế đề nghị Chính phủ, Bộ GTVT đánh giá việc điều chỉnh về thời gian chuẩn bị và thực hiện Dự án "đến hết năm 2024" thay vì hoàn thành trước năm 2021 có ảnh hưởng như thế nào đến thời gian và lộ trình thực hiện giai đoạn 1 của Dự án, theo đó giai đoạn 1: đầu tư xây dựng 01 đường cất hạ cánh và 01 nhà ga hành khách cùng các hạng mục phụ trợ đồng bộ với công suất 25 triệu hành khách/năm, 1,2 triệu tấn hàng hóa/năm; chậm nhất năm 2025 hoàn thành và đưa vào khai thác. 

Nếu việc điều chỉnh về thời gian chuẩn bị và thực hiện Dự án "đến hết năm 2024" mà không điều chỉnh về thời gian hoàn thành và đưa vào khai thác giai đoạn 1 của Dự án thì liệu có bảo đảm khả thi về tiến độ của giai đoạn 1, do đó, đề nghị Chính phủ sớm đề xuất phương án điều chỉnh thời hạn hoàn thành giai đoạn 1 của Dự án mà Quốc hội đã đặt ra.

Uỷ ban Kinh tế đề nghị Chính phủ chỉ đạo rà soát, có giải pháp phù hợp, đánh giá kỹ lưỡng về tính khả thi, hiệu quả của việc điều chỉnh thời gian thực hiện Dự án khi thời gian từ nay đến hết năm 2024 (còn khoảng hơn 1 năm) với nhiều nội dung cần hoàn thành; phân kỳ cụ thể tiến độ thực hiện làm cơ sở điều chỉnh thời điểm kết thúc Dự án.