Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà: Quỹ Nhà ở quốc gia phải đảm bảo khả thi, gắn với nhu cầu thực tế

Quỹ nhà ở quốc gia sẽ là công cụ mới để hiện thực hóa mục tiêu 1 triệu căn nhà ở xã hội

Mới đây, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp cho ý kiến về dự thảo Nghị định thành lập và tổ chức hoạt động của Quỹ Nhà ở quốc gia, triển khai Nghị quyết số 201 về các cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội.

Đây được xem là bước đi cụ thể hóa Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 - 2030”, một trong những mục tiêu an sinh xã hội quan trọng của Chính phủ.

Theo Bộ Xây dựng, Quỹ Nhà ở quốc gia sẽ đóng vai trò trung tâm trong việc cân đối cung - cầu, điều chỉnh cơ cấu hàng hóa bất động sản và tác động trực tiếp đến việc giảm giá nhà thương mại, qua đó tạo động lực phát triển thị trường lành mạnh, bền vững.

Quỹ hoạt động theo mô hình đơn vị sự nghiệp công lập, gồm Quỹ Trung ương và Quỹ địa phương, với mục tiêu chính là đầu tư, tạo lập và cho thuê nhà ở theo mô hình phi lợi nhuận.

Nguồn vốn của quỹ được hình thành từ ngân sách nhà nước, các khoản đóng góp tự nguyện, hỗ trợ từ tổ chức - cá nhân trong và ngoài nước, cùng các nguồn huy động hợp pháp khác. Đáng chú ý, chính quyền địa phương được trao quyền quyết định tỷ lệ trích lập, mức vốn điều lệ ban đầu và bổ sung, nhằm bảo đảm tính linh hoạt và phù hợp với điều kiện thực tế từng địa phương.

Cơ chế quản trị theo hướng doanh nghiệp, linh hoạt và hiệu quả

Tại cuộc họp, nhiều ý kiến nhấn mạnh rằng mô hình vận hành của Quỹ Nhà ở quốc gia phải tránh tình trạng “hành chính hóa”, thay vào đó cần thiết kế theo hướng doanh nghiệp, đảm bảo tính hiệu quả và khả năng thu hút nguồn lực xã hội.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Thành Trung khẳng định quỹ sẽ chỉ phục vụ cho thuê, hoạt động phi lợi nhuận và có tư cách pháp nhân độc lập, là quỹ tài chính ngoài ngân sách.

Nhà nước cấp vốn điều lệ ban đầu, sau đó huy động thêm từ các nguồn lực khác. Kinh nghiệm từ TP. HCM và Hà Nội - nơi các quỹ phát triển nhà ở đã hoạt động hiệu quả cho thấy mô hình này hoàn toàn khả thi nếu có cơ chế linh hoạt và đồng bộ.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh, quỹ không chỉ dừng lại ở việc mua nhà ở xã hội hay nhà thương mại để cho thuê, mà còn cần đầu tư vào hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, gắn với các dự án nhà ở xã hội, bảo đảm tính đồng bộ và hiệu quả sử dụng. Đồng thời, ông đề nghị không cần lập thêm bộ máy mới mà có thể giao việc quản lý cho các thiết chế sẵn có như Quỹ đầu tư phát triển nhà ở tại Hà Nội và TP. HCM, hoặc các tổ chức như Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam và doanh nghiệp lớn.

Nguồn vốn của quỹ sẽ đến từ nhiều kênh: 20% quỹ đất trong các dự án nhà ở thương mại, quỹ nhà tái định cư dư thừa, ngân sách trung ương và địa phương, cùng nguồn tích lũy từ hoạt động cho thuê. Quan trọng hơn, dòng vốn phải được quay vòng liên tục, tránh tình trạng “nhà xây xong nhưng không có người thuê”, gây lãng phí nguồn lực công.

Phó Thủ tướng khẳng định, việc thành lập Quỹ Nhà ở quốc gia là nhiệm vụ cấp thiết, áp lực lớn nhưng bắt buộc phải triển khai trong vài năm tới, với yêu cầu cốt lõi là bảo đảm tính khả thi, gắn với nhu cầu thực tế của người dân, đồng thời có cơ chế quản lý minh bạch, linh hoạt.

Khi được vận hành hiệu quả, quỹ không chỉ giúp người lao động tiếp cận nhà ở với giá thuê hợp lý mà còn trở thành đòn bẩy chiến lược cho thị trường bất động sản Việt Nam phát triển ổn định, bền vững.

×