Phụ huynh tố các khoản chi của Ban đại diện cha mẹ "dài như sớ", dự kiến nửa tỷ đồng: Phòng GDĐT lên tiếng

Phụ huynh có tên là H.L đã phản ánh về các khoản thu chi vô lý đầu năm học được cho là  tại Trường THCS Tứ Hiệp, huyện Thanh Trì, Hà Nội. Phụ huynh này cho biết: "Hiện nay phụ huynh chúng tôi quá bức xúc vì các khoản thu đầu năm. Khi chúng tôi kiếm tiền khó khăn, nhọc nhằn, chúng tôi phải cố gắng gồng lên để nuôi các con ăn học, ngoài kia có biết bao những hoàn cảnh éo le mà vì đầy đủ mắt mũi chân tay nên vẫn phải cố gắng mà vươn lên cho các con bằng bạn bằng bè".

Theo chia sẻ, đầu năm học, mỗi phụ huynh đóng quỹ 560.000-600.000 đồng/học sinh/năm để phục vụ tri ân giáo viên 20/11 (45 - 50 triệu đồng), đóng kinh phí cho học sinh học bồi dưỡng tại Chu Văn An (10 - 15 triệu đồng); kinh phí họp các trưởng ban các lớp, các trưởng ban đại diện cha mẹ học sinh toàn trường sơ kết học kì 1, tổng kết năm học (12 - 15 triệu đồng); hỗ trợ tổ chức trung thu cho học sinh toàn trường (32 - 39 triệu đồng), tri ân giáo viên dịp Tết nguyên đán (45 - 50 triệu đồng)...

"Tổng dự kiến chi trong năm học dao động từ 437 - 518 triệu đồng. Cả trường có 1.500 học sinh sẽ thu được gần 1 tỷ đồng, vậy 500 triệu đồng còn lại đi đâu?", phụ huynh này đặt câu hỏi.

Chia sẻ của phụ huynh này xuất hiện đúng lúc tình trạng "lạm thu" đầu năm học ở nhiều nơi đang gây bức xúc dư luận. 

Trao đổi với PV báo Dân Việt, ông Phạm Văn Ngát, Trưởng phòng GDĐT huyện Thanh Trì, Hà Nội, cho hay: Về việc này, Phòng GDĐT đã nắm được phản ánh của cha mẹ học sinh và dư luận. Hiện UBND huyện đã chỉ đạo cho các phòng ban chuyên môn kiểm tra, xác minh để có thông báo chính thức. 

Liên quan đến vấn đề lạm thu, PGS Trần Thành Nam, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Giáo dục, Đại học Quốc gia Hà Nội nêu quan điểm: "Việc huy động các nguồn lực xã hội để đầu tư vào cơ sở vật chất và nâng cao chất lượng giáo dục là chính đáng và cần thiết, đặc biệt khi ngân sách Nhà nước bị hạn chế. Tuy nhiên, quản lý và sử dụng các nguồn lực này phải được thực hiện một cách minh bạch, công bằng, và đúng đối tượng mục tiêu, vì quyền lợi của người học và không phân biệt đối xử. Nếu không làm từ tâm, đảm bảo những nguyên tắc trên thì sẽ dẫn đến mất niềm tin từ phụ huynh và cộng đồng… Và ngành giáo dục đều ra các văn bản ngăn chặn lạm thu nhưng đến hẹn lại lên, đầu năm nào cũng nóng chuyện "lạm thu".

Bản thân một số phụ huynh cũng đang góp phần làm cho vấn nạn "lạm thu" trở nên khó chấm dứt. Có nhiều người ngay từ đầu xác định tham gia vào ban phụ huynh đã tự mặc định sẽ trở thành cánh tay nối dài của trường và giáo viên để mong con cái mình được quan tâm chú ý hơn. Chính họ cũng chủ động đề xuất nhiều khoản thu từ các phụ huynh khác mà không cân nhắc kỹ càng đến các yếu tố như có sự khác biệt về hoàn cảnh dẫn đến áp lực tài chính với một số phụ huynh trong lớp, nguy cơ bị kỳ thị hay ứng xử bất bình đẳng giữa các gia đình và học sinh với nhau".

Theo PGS Thành Nam: "Vấn đề là làm thế nào để các nhà trường không thể, không dám, không cần và không muốn lạm thu nữa. Phải tuyên chiến quyết liệt với việc lạm thu bằng việc công khai, minh bạch, giáo dục nhận thức cho cộng đồng về những khoản được thu, không được thu (theo thông tư 55) trên mạng xã hội, trên trang tin điện tử của các cơ quan quản lý, trang điện tử của trường và thậm chí bảng thông báo vật lý trong không gian nhà trường. Bổ sung các quy chế làm việc để chặt chẽ hơn, đảm bảo không thể lạm thu. Chúng ta chưa có hướng dẫn cụ thể quy trình để huy động nguồn lực xã hội hóa một cách minh bạch tự nguyện và các nguyên tắc để đảm bảo việc huy động từ những nhà hảo tâm không gây ra bất kỳ một sự kỳ thị, áp lực hoặc ứng xử bất bình đẳng nào trong trường. 

Phải tăng cường các nguồn lực đầu tư cho các cơ sở giáo dục một cách tương xứng, giám sát sử dụng một cách hiệu quả. Công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán phải được tiến hành thường xuyên, toàn diện, công khai. Phát hiện vi phạm phải xử phạt nghiêm minh. Nâng cao ý thức trách nhiệm và đạo đức công vụ của người đứng đầu. Trường học xảy ra lạm thu thì hiệu trưởng chịu trách nhiệm, thậm chí cán bộ quản lý cấp Phòng cũng chịu trách nhiệm liên đới.

Để làm trong sạch môi trường học đường, ngành giáo dục và đào tạo cần chỉ đạo mạnh mẽ hơn, kiên quyết xử lý nghiêm khắc nếu có sai phạm lạm thu. Ngoài ra, các bậc phụ huynh cũng cần sẵn sàng lên tiếng nếu phát hiện những khoản thu bất hợp lý. Có như vậy, câu chuyện lạm thu sẽ không còn là vấn đề "nóng" trong các nhà trường mỗi khi bắt đầu năm học mới.

Còn việc trả lại tiền quỹ đã thu nhiều khi chỉ là cách thức ứng phó xoa dịu dư luận (chúng tôi thấy sai và đã sửa sai). Vấn đề đó là những vụ việc truyền thông phát hiện. Còn những nơi mà truyền thông hoặc mạng xã hội chưa phát hiện thì sao? Với những vụ việc đã xử lý trong hiện tại, liệu có còn tái phạm không hay các hoạt động thu sẽ càng trở nên bí mật hơn hoặc chuyển hóa thành những hình thức khác? Đó là điều các cơ quan quản lý phải tính toán".