Sau "Mưa đỏ", liệu phim lịch sử mới về Côn Đảo có tạo đột phá?

Sự ra đời của Thanh âm vượt đại dương gắn với một cái tên quen thuộc: Hãng phim truyện 1. Đây chính là đơn vị từng tạo nên Đào, phở và piano – bộ phim được xem là cột mốc đánh dấu sự hồi sinh ngoạn mục của dòng phim chiến tranh trong năm 2024. Khi ấy, không ai ngờ rằng một tác phẩm mang hơi thở lịch sử, lại được sản xuất bởi đơn vị quốc doanh, có thể tạo ra “cơn bão phòng vé”, lôi kéo hàng triệu khán giả trẻ vốn quen thuộc với phim ngoại.

Thành công đó đã mở ra con đường cho hàng loạt dự án lịch sử, chiến tranh bước ra rạp. Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối hay Mưa đỏ không chỉ gặt hái doanh thu khả quan, mà còn chứng minh rằng khán giả Việt vẫn khao khát được thưởng thức những câu chuyện bi hùng, giàu tính dân tộc. Chính trên đà đó, Thanh âm vượt đại dương ra đời với kỳ vọng tiếp tục duy trì “mạch chảy” lịch sử trên màn ảnh, đồng thời lan tỏa những giá trị truyền thống đến thế hệ hôm nay.

Thanh âm vượt đại dương của đạo diễn, NSƯT Đào Duy Phúc lấy cảm hứng từ những năm tháng khốc liệt tại Côn Đảo giai đoạn 1945 – 1954. Nơi từng được mệnh danh là “địa ngục trần gian” này trở thành bối cảnh trung tâm để khắc họa những bi kịch, sự tàn bạo của chế độ thực dân, đồng thời cũng là điểm sáng về ý chí kiên cường của những người chiến sĩ cách mạng.

Phim không chỉ tái hiện sự tra tấn, giam cầm dã man, mà còn cho thấy ngọn lửa cách mạng vẫn âm ỉ cháy trong bóng tối nhà tù. Tổ chức Đảng tại đây đã duy trì hoạt động bí mật, thắp lên niềm tin và lý tưởng, để rồi từ nơi tận cùng của sự tuyệt vọng, tinh thần bất khuất vẫn lan tỏa mạnh mẽ.

Dàn diễn viên góp mặt trong tác phẩm là sự kết hợp giữa những tên tuổi gạo cội và gương mặt mới: NSND Bùi Bài Bình, Nguyễn Thùy Dương, Quang Thuận, Charlie Win… Họ mang đến nhiều kỳ vọng về sự cân bằng giữa chiều sâu diễn xuất và sự tươi mới, nhằm chạm đến trái tim khán giả ở nhiều thế hệ.

Theo chia sẻ từ nhà sản xuất, Thanh âm vượt đại dương không chỉ đơn thuần là một bộ phim lịch sử, mà còn là lời nhắc nhở dành cho người trẻ hôm nay. “Hòa bình và tự do mà chúng ta đang hưởng không phải là điều hiển nhiên, mà được đánh đổi bằng máu, nước mắt và sự hy sinh của nhiều thế hệ. Bộ phim có thể khiến khán giả rơi lệ, nhưng đó sẽ là những giọt nước mắt của niềm tự hào, xúc động trước tinh thần bất khuất của cha ông”, đại diện nhà sản xuất khẳng định.

Đặt mình trong dòng chảy lịch sử, Thanh âm vượt đại dương gợi mở những câu hỏi về trách nhiệm của thế hệ hiện tại: chúng ta sẽ tiếp nối di sản ấy ra sao, và làm gì để giữ gìn nền hòa bình mà cha ông đã hy sinh giành được? Chính ở điểm này, tác phẩm không chỉ mang tính điện ảnh mà còn có ý nghĩa xã hội sâu sắc.

Một trong những điểm nhấn đáng chú ý của Thanh âm vượt đại dương nằm ở khâu thiết kế mỹ thuật. Họa sĩ Trần Khánh Dư – người phụ trách – tiết lộ rằng phần lớn ngoại cảnh được quay trực tiếp tại Côn Đảo, nhằm tái hiện chân thực không gian lịch sử. Trong khi đó, những phân đoạn nội cảnh được dựng tại trường quay để đảm bảo an toàn và phù hợp với đặc thù điện ảnh.

“Việc tái dựng bối cảnh lịch sử là thử thách vô cùng lớn. Ê-kíp phải mất nhiều thời gian tìm kiếm đạo cụ, phục trang, rồi lại đối mặt với thời tiết khắc nghiệt. Chúng tôi nghiên cứu kỹ lưỡng các nguồn tư liệu, đồng thời nhận được sự cố vấn từ các chuyên gia, để vừa tạo ra không gian điện ảnh hấp dẫn, vừa giữ được sự tôn trọng đối với lịch sử”, ông Dư cho biết.

Nỗ lực này cho thấy Thanh âm vượt đại dương không phải chỉ làm để “hoàn thành đơn đặt hàng”, mà thực sự hướng đến giá trị nghệ thuật và tính chân thực cao.

Tuy nhiên, giữa niềm kỳ vọng, dư luận cũng xuất hiện lo ngại. Bởi lẽ, không ít phim đặt hàng của Nhà nước từng rơi vào tình cảnh: làm xong rồi ít có cơ hội công chiếu rộng rãi. Trường hợp Bà già đi bụi – cũng do Hãng phim truyện 1 sản xuất – là minh chứng gần nhất. Dù hoàn thiện, nhưng tác phẩm này không thể chiếu thương mại, chỉ xuất hiện tại các tuần phim, liên hoan phim hoặc chiếu lưu động ở một số địa phương.

Chính vì vậy, không ít ý kiến lo lắng Thanh âm vượt đại dương có thể chung số phận. Bởi nếu một bộ phim được đầu tư công phu, giàu giá trị lịch sử nhưng lại “nằm im trong kho”, đó sẽ là sự lãng phí lớn, không chỉ về tiền bạc mà còn về công sức của cả ê-kíp và giá trị tinh thần muốn truyền tải.

Trước những băn khoăn này, ông Phan Đình Thanh – Giám đốc sản xuất bộ phim chia sẻ ở buổi công chiếu ngày 16/9/2025, ê-kíp Thanh âm vượt đại dương cũng đã mời đơn vị phát hành tư nhân tới tham dự với hi vọng vào khả năng phát hành thương mại. Đây là động thái tích cực, mở ra khả năng khán giả đại chúng có thể tiếp cận tác phẩm.

Dự thảo Nghị định về phát hành và phổ biến phim phục vụ nhiệm vụ chính trị hiện đang được hoàn thiện, lấy ý kiến rộng rãi từ các cơ quan và giới chuyên gia, mở ra cơ hội bộ phim lịch sử, chính trị do Nhà nước đặt hàng có cơ hội tiếp cận khán giả hiệu quả hơn trên nhiều nền tảng.

Thực tế, Mưa đỏ chính là ví dụ điển hình cho mô hình hợp tác giữa đơn vị Nhà nước và tư nhân. Khi cả hai bên cùng chung tay, bộ phim không chỉ được phát hành rộng rãi, mà còn gặt hái thành công lớn cả về doanh thu lẫn giá trị nghệ thuật. Nếu Thanh âm vượt đại dương đi theo con đường này, niềm tin vào sự “hồi sinh” của dòng phim lịch sử sẽ thêm phần vững chắc.

Trong bối cảnh điện ảnh Việt đang từng bước tìm lại chỗ đứng của dòng phim lịch sử, số phận của Thanh âm vượt đại dương mang ý nghĩa vượt xa phạm vi một tác phẩm đơn lẻ. Nó là phép thử cho niềm tin của khán giả, là câu trả lời cho câu hỏi: liệu phim Nhà nước đặt hàng có thể hòa nhịp với thị trường và đến gần công chúng?

Nếu được phát hành rộng rãi, Thanh âm vượt đại dương không chỉ nối tiếp thành công của Mưa đỏ, mà còn khẳng định rằng dòng phim lịch sử, chiến tranh hoàn toàn có chỗ đứng vững chắc trong nền điện ảnh Việt Nam đương đại. Và quan trọng hơn, nó sẽ là một cầu nối để thế hệ hôm nay nhìn lại quá khứ, thấu hiểu và trân trọng những giá trị mà cha ông đã gửi lại.

×