Sau phản ánh của Dân Việt, Bộ Nông nghiệp và Môi trường họp chấn chỉnh phòng, chống dịch bệnh và tiêm vaccine dịch tả lợn châu Phi

Ngay sau khi Báo điện tử Dân Việt có bài phản ánh "Nỗi lo dịch tả: Lợn chết la liệt, trang trại xóa sổ, nông dân không dám tái đàn", sáng 30/5, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến chủ trì cuộc họp với Cục Chăn nuôi và Thú y, cùng các đơn vị, đại diện các công ty để rà soát lại quy trình phòng, chống dịch bệnh và những bất cập trong công tác tiêm phòng dịch tả lợn châu Phi hiện nay.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường cùng mời đại diện Báo điện tử Dân Việt tham dự cuộc họp để trao đổi và cung cấp giúp thông tin để Bộ có hướng xử lý, giải quyết.

Lợn chết là có thật

Tại buổi làm việc, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến khẳng định: "2 bài báo của Báo điện tử Dân Việt phản ánh về tình hình lợn chết la liệt do dịch tả lợn châu Phi, bất cập trong công tác tiêm phòng và chất lượng vaccine của một số công ty, trong đó có công ty NAVETCO là hoàn toàn đúng".

Liên quan đến tình hình dịch bệnh, ông Dương Tất Thắng - Cục trưởng Cục Chăn nuôi và Thú y cho biết, ngay từ đầu năm 2025, phía Cục đã tham mưu lãnh đạo bộ có văn bản chỉ đạo các địa phương trong công tác phòng, chống dịch bệnh trên đàn lợn. Đồng thời, Cục cũng đã có các đoàn đi kiểm tra tình hình chăn nuôi lợn tại một số địa phương.

Theo ông Thắng, ngay sau khi Cục Chăn nuôi và Cục Thú y hợp nhất thành Cục Chăn nuôi và Thú y đã tập trung vào các nhiệm vụ trọng tâm, đó là, tái đàn, con giống, thức ăn, môi trường và đặc biệt là phòng, chống dịch bệnh.

"Từ tháng 4 tới nay là thời điểm chuyển mùa, dịch bệnh trên xảy ra rất nhiều, nhất trên đàn lợn. Chính vì vậy, theo chỉ đạo của lãnh đạo Bộ, Cục đã rất sâu sát địa bàn, nắm sát tình tình, thành lập đoàn đi kiểm tra, nắm tình hình phòng, chống dịch bệnh", ông Thắng nói.

Theo ông Thắng, 5 tháng đầu năm 2025, cả nước xảy ra 190 ổ dịch, tại 175 xã, 95 huyện, 34 tỉnh. Riêng dịch tả lợn châu Phi giảm 63%, số lợn chết, tiêu hủy giảm 81%... nhưng vẫn phải khẳng định, tại một số địa phương, đâu đó vẫn còn tình trạng dấu dịch, không khai báo.

Tuy nhiên, ông Thắng cho rằng, số lượng các trại dấu dịch, không khai báo chỉ là "con số nhỏ". Nhìn tổng thể, ngành chăn nuôi, trong đó, chăn nuôi lợn vẫn phát triển... điều này chứng tỏ "công tác phòng, chống dịch bệnh vẫn đang rất tốt".

Từ đầu năm, Cục cũng đã tham mưu, trình lãnh đạo Bộ ban hành 4 văn bản về phát triển chăn nuôi, phòng, chống dịch bệnh và tiêm phòng vaccine. Ông Thắng khẳng định: "Cục đã vào cục một cách đồng bộ, binh chủng hợp lực đầy đủ, nắm chắc, sát thực tiễn để chỉ đạo".

Về công tác triển khai tiêm phòng vaccine dịch tả lợn châu Phi, ông Thắng thừa nhận đang gặp một số khó khăn khi virus đã có chứng biến chủng mới, trong khi đó vaccine chưa thể "theo kịp".

Ông Thắng cho rằng, thời gian tới, cách tiếp cận đối với vaccine vẫn phải là "an toàn, tỷ lệ bảo hộ cao, giá thành phải phù hợp. Nếu vaccine 1 triệu/liều thì ai mua?".

Để phát triển ngành bền vững, ngoài tiêm phòng vaccine, ông Thằng cho hay, người chăn nuôi phải hướng đến chăn nuôi an toàn sinh học.

Liên quan đến chất lượng vaccine, ông Vũ Tiến Lâm - Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Cổ phần AVAC Việt Nam cho hay, đến thời điểm này AVAC đã bán 3 triệu liều tại thị trường trong nước và xuất khẩu hơn 500.000 liều. Công ty đã tuân thủ rất đúng các quy định của Bộ về hướng dẫn, sử dụng vaccine. 5 tháng đầu năm 2025, tại thị trường trong nước, AVAC đã bán 400 nghìn liều.

Ông Lâm nêu, doanh nghiệp sản xuất vaccine cũng đang đối mặt với khó khăn virus dịch tả lợn châu Phi liên tục biến chủng, điều này khiến doanh nghiệp phải đầu tư thêm công nghệ, mất nhiều thời gian để nghiên cứu, sản xuất vaccine phù hợp để phòng bệnh.

Các địa phương mua vaccine của AVAC, sau khi tiêm phòng, xét nghiệm, kiểm nghiệm đều có kêt quả tốt, tỷ lệ bảo hộ trên 93%.

Tuy vậy, ông Lâm cũng khẳng định rằng: "Vaccine vẫn chưa hoàn hảo, trên thế giới không có loại vaccine nào có thể tuyệt đối an toàn 100%".

Theo ông Lâm, nếu lợn đã có sẵn bệnh thì tiêm vaccine cũng không giải quyết vấn đề gì. "Vaccine là phòng bệnh chứ không phải chữa bệnh", ông nói.

Liên quan đến việc lợn của người dân chết sau khi tiêm vaccine của NAVETCO, bà Nguyễn Thị Kim Lan - Giám đốc NAVETCO cho hay, có thể các trại gần đó có dấu hiệu nhiễm bệnh, sau đó, người dân mới đi mua vaccine về tiêm. "Đâu đó tình trạng lợn chết sau khi tiêm vaccine chỉ ở một số nông hộ chưa đảm bảo an toàn sinh học", bà Lan thừa nhận.

Cũng theo bà Lan, hiện nay, người dân cũng có tâm lý khi lợn có bệnh rồi mới mua vaccine về tiêm, trong vaccine chỉ là "phòng bệnh chứ không phải là chữa bệnh".

Thông tin thêm, ông Nguyễn Hữu Huân - Giám đốc chi nhánh của NAVETCO ở miền Bắc cho hay, trong khuyến cáo, hướng dẫn sử dụng vaccine, Công ty đều ghi rõ "sử dụng tiêm cho lợn trên 4 tuần tuổi. Trong thực tế, khi người dân mua về tiêm thì không thể kiểm soát được".

Vẫn còn một số bất cập trong tiêm phòng vaccine dịch tả lợn châu Phi

Tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng mời đại diện Báo điện tử Dân Việt cung cấp thông tin mà nhóm PV đã thu thập được. Theo nội dung phản ánh tại các bài báo đã đăng tải, cũng như các tài liệu khác của nhóm PV như: Vẫn còn tình trạng e ngại trong việc tiêm phòng vaccine dịch tả châu Phi, một số nhân viên đại lý khuyến cáo sai người dân khi tiêm phòng không đúng đối tượng, cán bộ thú ý cơ sở cũng e ngại không dám khuyến cáo người dân.

Phát biểu tại cuộc họp, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho rằng, các thông tin mà nhóm PV Dân Việt cung cấp tương đối đầy đủ về một số bất cập trong công tác triển khai tiêm phòng vaccine hiện nay, trong đó có vấn đề về thông tin, truyền thông chưa đầy đủ khiến người dân còn e ngại khi triển khai tiêm phòng. Đặc biệt, theo Thứ trưởng Tiến, hiện đã xuất hiện biến thể "con lai" 1.2 của virus dịch tả lợn châu Phi, nên những loại vaccine cũ có thể không hiệu quả với biến thể này.

Kết luận buổi làm việc, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho hay, việc tiêm phòng vaccine phòng, chống dịch tả châu Phi hiện vẫn là hướng đi đúng và cần tiếp tục mở rộng phạm vi, đối tượng để tiêm phòng. Tuy nhiên, trên thực tế công tác phòng, chống dịch bệnh và tiêm vaccine trên đàn lợn đâu đó vẫn có một số bất cập. Ví dụ, một trại có cả lợn nái, lợn đực, lợn thịt, trong khi đó, vaccine chỉ tiêm được cho lợn thịt.

Thêm nữa, người dân chưa có "niềm tin" tuyệt đối vào vaccine; giá cao, dân "mong ngóng" ngân sách hỗ trợ.

Thứ trưởng nhấn mạnh, không có vaccine nào có thể bảo hộ 100%. Trong khi đó, Việt Nam là nước đầu tiên trên thế giới nghiên cứu và sản xuất thành công vaccine dịch tả lợn châu Phi.

"Báo điện tử Dân Việt đã phản ánh những lát cắt rất đúng về khó khăn, bất cập trong công tác phòng, chống dịch bệnh và tiêm vaccine trên đàn lợn", Thứ trưởng Tiến khẳng định.

Thứ trưởng yêu cầu Cục Chăn nuôi và Thú y phải tổ chức ngay một Hội nghị về công tác phòng, chống dịch bệnh trên đàn lợn.

Theo ông Tiến, hiện nay tốc độ tăng trưởng đàn lợn vẫn đạt 3,0%, đàn gà đạt 3,5%, trong chỉ đạo điều hành, Bộ NNMT vẫn quyết tâm thực hiện được tốc độ tăng trưởng 4% của ngành trong năm nay.

×