UBND TP.HCM kiến nghị sửa đổi Nghị quyết 98 để phù hợp với điều kiện phát triển mới

Bộ máy tinh gọn, không gián đoạn hoạt động

UBND TP.HCM vừa có báo cáo gửi Ban Thường vụ Thành ủy về kết quả 1 tháng thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Đồng thời, tổng hợp một số khó khăn, vướng mắc và đề xuất phương án tháo gỡ đảm bảo vận hành mô hình chính quyền địa phương.

Theo đó, ngày 1/7/2025, mô hình chính quyền địa phương hai cấp (cấp tỉnh/thành phố và cấp xã/phường) chính thức được vận hành trên toàn quốc.

Đối với TP.HCM, việc triển khai mô hình chính quyền 2 cấp được thực hiện song song với việc sắp xếp đơn vị hành chính (ĐVHC) cấp tỉnh và cấp xã.

Cụ thể, TP.HCM được mở rộng trên cơ sở sáp nhập với tỉnh Bình Dương và tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, với quy mô dân số hơn 14 triệu người, diện tích tự nhiên 6.772,65 km2 .

Sau sắp xếp, Thành phố có 168 đơn vị hành chính cấp xã (phường, xã và đặc khu) trải rộng từ đô thị đến nông thôn và hải đảo.

Việc sáp nhập giúp bộ máy tinh gọn hơn và giảm thiểu tầng nấc trung gian; tạo ra không gian kinh tế đủ lớn để kết nối các vùng, phát huy thế mạnh liên vùng, trong đó TP.HCM (mới) được hình thành có quy mô kinh tế vượt trội, có thể vươn tầm khu vực.

Theo UBND TP, khi triển khai mô hình 2 cấp, Thành phố vẫn đảm bảo chuyển tiếp thông suốt, ổn định mọi hoạt động quản lý nhà nước và cung cấp dịch vụ công, không để gián đoạn.

Cùng với đó, Thành phố nhanh chóng kiện toàn tổ chức, nhân sự, nâng cấp hạ tầng (nhất là hạ tầng số), bố trí trụ sở, các phương tiện hoạt động, chính sách cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động nhằm thích ứng cách vận hành mới, đảm bảo hoạt động ngay trong những tuần đầu tiên sau khi hoàn thành công tác hợp nhất.

Quá tải công việc

Tuy nhiên, theo theo UBND TP.HCM, sau sáp nhập, nhiệm vụ của các phòng chuyên môn cấp xã, khối lượng công việc ngày càng tăng cả về chiều rộng lẫn chiều sâu, bao trùm nhiều lĩnh vực như kinh tế, văn hóa, xã hội, quản lý đô thị, tài nguyên môi trường, an sinh xã hội, giải quyết thủ tục hành chính cho người dân và doanh nghiệp,...

Trong khi đó, số lượng biên chế được tạm giao cho các phòng chuyên môn cấp xã gồm 1 trưởng phòng và 1 phó trưởng phòng; riêng Trung tâm Phục vụ hành chính công có 1 giám đốc do phó chủ tịch xã kiêm nhiệm, 1 phó giám đốc và 5 công chức.

Với cơ cấu này, trung bình mỗi công chức phải phụ trách từ 4 đến 9 nhiệm vụ cụ thể… dẫn đến đội ngũ công chức hiện tại thường xuyên trong tình trạng quá tải. Một công chức phải đảm nhiệm nhiều mảng việc khác nhau, không đủ thời gian để nghiên cứu sâu, nâng cao chất lượng công việc.

Ngoài ra, áp lực về số lượng và thời gian khiến việc giải quyết công việc đôi khi chưa đạt được chất lượng tối ưu, tiềm ẩn nguy cơ sai sót. Việc chậm trễ trong xử lý hồ sơ, thủ tục hành chính cũng ảnh hưởng đến sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp.

Việc thiếu người cũng dẫn đến tình trạng khi có công chức nghỉ phép, ốm đau hoặc tham gia các lớp bồi dưỡng, tập huấn, công việc sẽ bị đình trệ do không có  người thay thế hoặc người thay thế phải đảm nhiệm thêm khối lượng công việc lớn, càng gây áp lực.

Cũng theo UBND TP, với chỉ 1 trưởng phòng và 1 phó trưởng phòng, việc phân công, kiểm tra, đôn đốc và giám sát công việc gặp nhiều trở ngại.

Sau khi không còn hoạt động và tổ chức thanh tra thuộc Sở Xây dựng được sắp xếp lại, các đội quản lý trật tự đô thị và lực lượng thanh tra chuyên ngành xây dựng cũng ngừng hoạt động. Việc này dẫn đến tình trạng các phường, xã và đặc khu hiện nay không còn lực lượng chuyên trách để thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát và xử lý các vi phạm liên quan đến trật tự đô thị và xây dựng.

Việc thiếu hụt lực lượng chuyên môn trong lĩnh vực quản lý trật tự đô thị và xây dựng đã gây ra nhiều khó khăn trong công tác quản lý, giám sát và xử lý vi phạm.

Sửa đổi Nghị quyết 98 phù hợp với điều kiện phát triển mới

Với những vướng mắc nêu trên, UBND TP.HCM đã có những kiến nghị cấp thẩm quyền xem xét

Cụ thể, kiến nghị các Bộ, cơ quan ngang Bộ phối hợp xây dựng, cung cấp, hoàn chỉnh dữ liệu, thủ tục hành chính trực tuyến, phần mềm chuyên ngành tác nghiệp để hoàn thiện bộ dữ liệu nền phục vụ chính quyền số, chính quyền địa phương 2 cấp.

Đề xuất Bộ Nội vụ sớm tham mưu với cấp có thẩm quyền giao biên chế công chức, viên chức cho TP.HCM phù hợp với thực tiễn công việc.

Theo đó, kiến nghị cấp thẩm quyền tăng số lượng khung biên chế gắn với vị trí việc làm đối với công chức cấp xã nói chung và cho các phòng chuyên môn.

Kiến nghị Bộ Nội vụ thống nhất với Bộ Tài chính về hướng dẫn việc bố trí kế toán trưởng/phụ trách kế toán tại đơn vị hành chính theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Về số lượng người làm việc tại đơn vị kế toán sẽ do cấp xã tự quyết định để phù hợp với đặc điểm, tình hình thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội và nhiệm vụ tài chính của địa phương.

Ngoài ra, UBND TP còn kiến nghị liên quan đến các vấn đề như, về chế độ chính sách cho người nghỉ theo quy định; về phân cấp ủy quyền, chức năng nhiệm vụ…

Đặc biệt, theo UBND TP.HCM, sau sáp nhập, bên cạnh những thách thức, Thành phố đã và đang mở ra nhiều cơ hội phát triển đột phá.

Theo đó, Thành phố đề xuất Quốc hội cho phép địa phương chủ động phối hợp với các Bộ, ban, ngành để rà soát, nghiên cứu và tham mưu đề xuất sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số 98/2023/QH15 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Thành phố.

Việc sửa đổi nhằm giúp tăng cường tính tự chủ, linh hoạt và hiệu quả trong thực hiện nhiệm vụ trên mọi lĩnh vực, từ quản lý hành chính, phát triển kinh tế - xã hội đến chuyển đổi số và hội nhập quốc tế. Nhằm tạo nền tảng pháp lý vững chắc, thúc đẩy Thành phố phát triển thành một “siêu đô thị quốc tế” hiện đại, bền vững.

×