Tôi sợ muốn chết đi được

Bài viết trên báo Newsweek với tựa đề trích lời Johnson: “Tôi không thấy có cách nào để chiến thắng”.

Biết trước thất bại

Được sự đồng ý của Ban giám đốc thư viện cựu Tổng thống Johnson và bà vợ góa của ông - Lady Bird, nhà báo Mỹ Micheal Beschloss bắt tay khai thác hàng ngàn cuốn băng ghi âm của Johnson giữ kín suốt gần 50 năm.

Chính Johnson tự đặt máy ghi âm trong phòng làm việc của mình để ghi lại những cuộc trao đổi, bàn bạc, nói chuyện với các cộng sự thân cận, những người nắm cương vị chủ chốt trong chính quyền và các tướng lĩnh quân đội Mỹ về các vấn đề liên quan tới chiến tranh Việt Nam.

Xuyên suốt nội dung của cuốn nhật ký ghi âm, người ta nhận thấy Lyndon Johnson chưa bao giờ nghĩ rằng Mỹ sẽ giành được chiến thắng ở Việt Nam. Mặc dù khi nói với công chúng Mỹ, vị Tổng thống này luôn trấn an: “Nước Mỹ sẽ giành chiến thắng trong cuộc chiến đang tiến hành. Xin đừng ai nghi ngờ về chuyện này”.

Thế nhưng, ngày nay người Mỹ hiểu rõ đó là lời nói dối. Ngay từ những ngày đầu phát động leo thang chiến tranh Việt Nam, Tổng thống Mỹ Johnson đã luôn ở trong tâm trạng lo sợ. Trong một lần tâm sự với cựu Tổng thống Harry Truman, Johnson nói rằng mình đã đọc lịch sử Việt Nam và vô cùng lo sợ về một thảm bại tại đất nước này.

Toan tính trong hoảng loạn

Ngày 26-12-1965, trước tình hình quân đội ta đẩy mạnh hoạt động ở miền Nam, Johnson bày tỏ sự lo lắng tột bậc với Bộ trưởng Quốc phòng Mc Namara: “Cuộc chơi bây giờ đã đến biện pháp cuối cùng rồi mà vẫn chưa thấy có dấu hiệu gì cả, chúng ta phải cố cứu vãn lấy cái gì chứ?...Tôi sợ muốn chết đi được việc phải đưa bộ binh vào miền Nam Việt Nam”.

Nói chuyện với Thượng nghị sĩ Richard Russell, một người thân tín như bậc cha chú, Johnson cũng lặp lại điệp khúc trên khi đề cập việc đưa thủy quân lục chiến Mỹ vào miền Nam Việt Nam sẽ lôi kéo Mỹ vào cuộc chiến tranh trên bộ: “Tôi nghĩ chúng ta không còn sự lựa chọn nào khác, nhưng việc đó làm tôi sợ muốn chết được…”.

Westmoreland (Tư lệnh quân đội Mỹ) ngày nào cũng gọi về bảo: “Xin ngài cho quân sang đi”, Taylor (Đại sứ Mỹ ở Sài Gòn) cũng nói “Xin ngài đưa quân sang đi” và Tham mưu trưởng liên quân cũng bảo thế.

Cựu Tổng thống John Son trong một lần thăm đơn vị thuỷ quân lục chiến Mỹ.

Micheal Beschloss viết trên báo Newsweek: Mãi đến gần đây, nhiều người vẫn nghĩ rằng, Johnson đã phát động cuộc chiến tranh với niềm tin là Mỹ sẽ chiến thắng. Tháng 8-1965, khi đưa lực lượng lớn bộ binh sang Việt Nam, Johnson bảo mọi người đừng nghi ngờ về một chiến thắng. Nhưng thực tế, đó không phải là điều mà ông ta suy nghĩ. G

iờ đây thì chúng ta có thể biết rõ được điều bí mật bi thảm nhất lâu nay được giữ kín tuyệt đối là: Trong suốt những năm tháng leo thang chiến tranh, từ ném bom miền Bắc Việt Nam đến việc đưa lực lượng bộ binh vào cuộc chiến, trong các cuộc nói chuyện riêng tư, Johnson thường thổ lộ với những người thân tín rằng nước Mỹ không bao giờ có thể thắng được cuộc chiến tranh này tại Việt Nam.

Luôn ở trong tâm trạng bị dồn ép, hoảng sợ, giận dữ và hoài nghi, rất nhiều lần Tổng thống Johnson than vãn với người thân rằng ông cảm thấy “tuyệt vọng” khi nghĩ đến cuộc chiến tranh sẽ kết thúc trong thảm họa.

Trong nhật ký ghi âm, Johnson than thở với vợ (bà Lady Bird): “Tôi không thể rút ra khỏi chiến tranh Việt Nam, tôi không thể kết thúc nó bằng những cái tôi đang có trong tay bây giờ”. Ông ta cho rằng việc quyết định phải làm gì về chiến tranh Việt Nam cũng giống như đang ngồi trên máy bay trong tình trạng khẩn cấp, buộc phải lựa chọn một trong hai việc: hoặc là lao xuống cùng chiếc máy bay, hoặc là nhảy ra ngoài. “Mà tôi lại không có chiếc dù nào”-Johnson cay đắng.

Đoàn Qúy Lâm