Viện kiểm sát phản hồi thế nào khi Bộ Công an đề xuất bỏ cơ quan điều tra của Viện KSNDTC?

VKSND Tối cao có công văn phúc đáp Bộ Công an về việc tham gia ý kiến với Tờ trình dự thảo Luật Tổ chức Cơ quan điều tra hình sự sửa đổi. Dự thảo này có đề xuất bỏ cơ quan điều tra thuộc VKSND Tối cao.

Tại công văn phúc đáp, phía Viện kiểm sát cho rằng cần giữ nguyên quy định về Cơ quan điều tra VKSND Tối cao như hiện nay bởi 5 lý do.

Cơ quan điều tra VKSND Tối cao bắt giam một cựu cán bộ công an ở Hải Phòng. Ảnh minh họa.

Thứ nhất, về việc sắp xếp tinh gọn đầu mối cơ quan điều tra, Kết luận số 92 ngày 12/3/2014 của Bộ Chính trị nêu: “Giữ nguyên hệ thống tổ chức các cơ quan điều tra chuyên trách tại Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, VKSND Tối cao, VKS Quân sự Trung ương như hiện nay và sắp xếp tinh gọn đầu mối trong từng cơ quan, bảo đảm hiệu quả, tiết kiệm, không chồng chéo nhiệm vụ”.

Như vậy, việc sắp xếp tinh gọn cơ quan điều tra là tinh gọn đầu mối các cơ quan điều tra trong từng cơ quan; không phải là gom các cơ quan điều tra trong từng bộ, ngành lại với nhau.

Thứ hai, VKS là cơ quan có chức năng thực thành quyền công tố, kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong hoạt động tư pháp nên sẽ tham gia tất cả các hoạt động tố tụng tư pháp hình sự. Trong tố tụng dân sự, hành chính, kinh doanh thương mại, lao động... phía kiểm sát tham gia từ khi tòa án thụ lý vụ án, xét xử đến thi hành án dân sự.

Mặt khác, VKS cũng có nhiệm vụ trực tiếp giải quyết và kiểm sát việc giải quyết khiếu nại và tố cáo của các cơ quan tư pháp. Do vậy, đây là cơ quan duy nhất có điều kiện theo sát, nắm chắc các hoạt động giải quyết vụ việc, vụ án của các chủ thể tiến hành tố tụng.

Với tính chất nêu trên, viện kiểm sát có điều kiện để phát hiện xử lý các tội phạm trong lĩnh vực tư pháp hiệu quả hơn các cơ quan khác. Việc giao VKS thẩm quyền điều tra các tội phạm trong lĩnh vực tư pháp như quy định hiện nay là phù hợp.

Thứ ba, VKS là một hệ thống cơ quan độc lập, Viện trưởng VKSND Tối cao báo cáo kết quả công tác trực tiếp trước Quốc hội. Với chức năng hiện nay, VKS có vai trò quan trọng trong kiểm soát quyền lực nhà nước nói chung và kiểm soát quyền lực trong lĩnh vực tư pháp nói riêng.

Cơ quan điều tra VKSND Tối cao thực hiện nhiệm vụ điều tra các tội phạm xâm phạm hoạt động tư pháp và các tội phạm về tham nhũng chức vụ trong hoạt động tư pháp nhằm góp phần bảo đảm cho một nền tư pháp trong sạch, bảo vệ công lý, bảo đảm quyền con người, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp trong tình hình mới.

Thứ tư, VKS cho rằng, về cơ bản các cơ quan đều thực hiện nhiều chức năng, nhiệm vụ khác nhau. Như Bộ Công an vừa thực hiện chức năng điều tra, vừa tiến hành các hoạt động giám định tư pháp về hình sự; chức năng tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự.

Bộ Quốc phòng cũng quản lý toàn bộ hệ thống tư pháp trong quân đội; TAND các cấp xét xử khách quan, nghiêm minh đối với người phạm tội, trong đó có cán bộ, công chức ngành tòa án vi phạm pháp luật.

Tuy thực hiện nhiều nhiệm vụ khác nhau, nhưng các bộ, ngành đều làm tốt nhiệm vụ được giao và bảo đảm được sự khách quan.

Với ngành kiểm sát, kết quả công tác trong những năm qua luôn được Quốc hội ghi nhận, đánh giá thực hiện tốt nhiệm vụ điều tra, truy tố với tội phạm xâm phạm hoạt động tư pháp và tội phạm tham nhũng chức vụ trong hoạt động tư pháp; không để oan sai, bỏ lọt tội phạm.

Theo quy định của Luật Tổ chức Cơ quan điều tra năm 2015, Cơ quan điều tra VKSND Tối cao đã được mở rộng thêm nhiệm vụ điều tra đối với 23 tội phạm thuộc nhóm tội tham nhũng, chức vụ trong hoạt động tư pháp so với trước đây.

Lý do cuối cùng, VKSND cho hay một số nước như Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Mỹ..., công tố viên/ kiểm sát viên có thực hiện hoạt động điều tra trong quá trình thực hiện chức năng, nhiệm vụ.

Điều này xuất phát từ nguyên lý công tố bám sát, chỉ đạo điều tra, trực tiếp tiến hành điều tra trong trường hợp cần thiết. Về bản chất, hoạt động điều tra là công tác nối dài của quyền công tố, nhằm mục đích phòng ngừa oan sai, chống vi phạm trong hoạt động tố tụng tư pháp.

Ở Việt Nam, hoạt động điều tra tội phạm xâm phạm hoạt động tư pháp của VKSND là công tác nối dài của chức năng thực hành quyền công tố, nhằm thực hiện nhiệm vụ bảo đảm hoạt động tố tụng của các cơ quan tư pháp, tuân thủ pháp luật; góp phần hiệu quả trong đấu tranh, phòng chống tội phạm tham nhũng, chức vụ nói chung và tham nhũng, chức vụ và xâm phạm hoạt động tư pháp nói riêng.

×