Việt Nam có nhiều loại trái cây đứng top thế giới mà ít ai biết, đang được kỳ vọng cứu xuất khẩu nông sản

Xuất khẩu nông sản từ trái cây “tỷ đô” sụt giảm, nhóm chuối, dứa, dừa, chanh dây được kỳ vọng thay thế

Tại Diễn đàn “Giải pháp tăng sức cạnh tranh, thúc đẩy xuất khẩu các sản phẩm trái cây có lợi thế” do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức ngày 18/7 tại TP.HCM, nhiều chuyên gia nhận định, thời điểm này là cơ hội để nhóm trái cây mới nổi khẳng định vị trí, tiến sát mốc kim ngạch xuất khẩu tỷ đô.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Thanh Nam nhấn mạnh, nhóm cây ăn quả đang là động lực tăng trưởng chính trong ngành trồng trọt.

Chuối, dứa, dừa và chanh dây là những sản phẩm hội tụ nhiều ưu thế từ điều kiện tự nhiên đến khả năng chế biến và thị trường xuất khẩu.

Những loại quả này có tiềm năng cạnh tranh lớn, nếu tổ chức lại sản xuất theo chuỗi giá trị và nâng cao chất lượng, thương hiệu.

Thống kê cho thấy, năm 2024 cả nước có hơn 1,3 triệu ha trồng cây ăn quả, sản lượng khoảng 15 triệu tấn.

Tuy nhiên, ngoài sầu riêng đã vượt mốc 3,3 tỷ USD, hầu hết các mặt hàng khác vẫn còn ở mức khiêm tốn.

Thanh long từng có lúc đạt kim ngạch hơn 1 tỷ USD nhưng nay chỉ còn hơn 530 triệu USD.

Những con số này cho thấy ngành trái cây Việt vẫn chưa khai thác hết tiềm năng vốn có.

Vì vậy, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang thúc đẩy chiến lược định vị lại lợi thế của nhóm trái cây đang tăng trưởng tốt.

Trong đó, chuối, dứa, dừa và chanh dây là những “ứng cử viên sáng giá” có thể nối tiếp đà tăng trưởng xuất khẩu nếu có chính sách hỗ trợ phù hợp.

Thị trường còn rộng cho xuất khẩu nông sản, cần tổ chức lại sản xuất và đầu tư chế biến

Theo số liệu mới nhất, diện tích trồng chuối của Việt Nam đã đạt hơn 161.000ha.

Năm 2024, kim ngạch xuất khẩu chuối đạt 380 triệu USD. Việt Nam đang xếp thứ 9 thế giới về xuất khẩu chuối, nhưng mới chiếm 2,5% thị phần toàn cầu. Dư địa thị trường vẫn còn lớn nếu nâng cao năng suất và bảo quản sau thu hoạch.

Dứa cũng là mặt hàng có tín hiệu khả quan. Hiện diện tích trồng dứa đạt hơn 52.500 ha. Dự kiến đến năm 2026, sản lượng dứa sẽ tăng lên hơn 800.000 tấn, tăng trung bình 1,8% mỗi năm.

Việt Nam đã xuất khẩu các sản phẩm từ dứa sang châu Âu, Mỹ, Nhật, Trung Quốc, Australia… Trong khi đó, thị trường dứa toàn cầu có thể đạt hơn 36 tỷ USD vào năm 2028.

Với dừa, Việt Nam hiện có hơn 202.000ha trồng dừa, sản lượng hằng năm khoảng 2,28 triệu tấn.

Năm 2024, xuất khẩu dừa và các sản phẩm từ dừa đạt gần 1,1 tỷ USD, trong đó dừa tươi chiếm 391 triệu USD. Việt Nam đang đứng thứ 4 châu Á – Thái Bình Dương về xuất khẩu dừa, đồng thời không ngừng mở rộng thị trường sang Mỹ, EU, Hàn Quốc, Canada...

Riêng chanh dây, loại trái cây nhiệt đới giàu tiềm năng, hiện có hơn 12.000ha, sản lượng mỗi năm khoảng 200.000 tấn. Năm 2024, xuất khẩu chanh dây đạt 172 triệu USD.

Riêng 5 tháng đầu năm 2025 đã mang về hơn 89 triệu USD, tăng gần 15% so với cùng kỳ. Việt Nam hiện thuộc nhóm 10 quốc gia xuất khẩu chanh dây lớn nhất thế giới.

Thứ trưởng Trần Thanh Nam cho biết, nếu muốn trái cây Việt giữ được lợi thế lâu dài, phải phát triển vùng nguyên liệu quy mô lớn, áp dụng công nghệ chế biến sâu và xây dựng thương hiệu.

Đồng thời, cần đẩy mạnh truy xuất nguồn gốc, minh bạch quy trình và tuân thủ nghiêm các yêu cầu từ thị trường nhập khẩu.

Trong tổng thể Đề án phát triển cây ăn quả chủ lực đến năm 2030, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã định hướng rõ: Ổn định diện tích chuối ở mức 165.000–175.000ha; duy trì dứa ở mức 55.000 - 60.000ha; phát triển chanh dây lên 15.000ha; giữ dừa ổn định trong khoảng 195.000 - 210.000ha, tập trung tại ĐBSCL và Nam Trung Bộ. Đặc biệt, khuyến khích trồng xen, nuôi xen trong vườn dừa để tăng hiệu quả kinh tế và khai thác thêm tiềm năng du lịch, sản phẩm OCOP.

×