Vụ đề xuất mặc áo dài ngũ thân khi họp Quốc hội: Nếu đẹp người ta đua nhau mặc, cần gì luật hóa!

Chia sẻ với Dân Việt, nhà văn Sương Nguyệt Minh bày tỏ, cá nhân ông thấy áo dài ngũ thân như ĐBQH Nguyễn Văn Cảnh đề xuất mặc không đẹp và bất tiện trong sinh hoạt, công tác, học tập thời hiện đại. Loại áo này đã hết "vai trò lịch sử". Chính vì nó không đẹp, bất tiện và không phù hợp với môi trường công sở bận rộn nên hầu hết đàn ông ngày nay không mặc.

"Tôi nghĩ rằng, cái gì hợp lý thì tồn tại. Bộ áo dài truyền thống của phụ nữ thì lại đẹp, đẹp nên chẳng cần "đề nghị", chẳng cần "quy định" phải mặc thì các bà, các cô vẫn mặc. Vả lại, chúng ta cũng đã thảo luận, đề xuất, bàn nhiều rồi mà cái áo dài ngũ thân vẫn chưa được đồng thuận, vẫn chưa được công nhận là quốc phục", nhà văn Sương Nguyệt Minh nhấn mạnh.

Theo nhà văn Sương Nguyệt Minh, Quốc hội không nên quy định tất cả nam đại biểu phải mặc đồng phục áo dài ngũ thân khi họp. Trừ khai mạc, bế mạc đã có quy định nam mặc comple, nữ mặc áo dài, còn các buổi họp bình thường ông Nguyễn Văn Cảnh hay đại biểu nào muốn mặc áo dài ngũ thân cứ mặc. Thực tế, cũng chẳng ai cấm, ông Cảnh vẫn mặc áo dài ngũ thân và phát biểu tại nghị trường. Đề xuất quy định các ĐBQH mặc áo dài ngũ thân là quyền ông Nguyễn Văn Cảnh hưng rõ ràng ý kiến ấy không thực tế và không thuyết phục.

"Nếu cái áo dài ngũ thân đẹp và tiện lợi thì chẳng phải vận động, thuyết phục, chẳng phải quy định, đàn ông chúng ta vẫn mặc. Những lễ hội truyền thống, nhiều lãnh đạo, ban tổ chức, hoặc cá nhân vẫn mặc áo dài ngũ thân để thực hiện nghi lễ bình thường từ trước đến nay, có ai ý kiến gì đâu. Nhưng áo dài ngũ thân thành đồng phục ở nghị trường thì phải cân nhắc. Ý kiến của tôi là không nên", nhà văn Sương Nguyệt Minh chia sẻ thêm.

Luật hóa việc mặc áo dài ngũ thân khi họp Quốc hội là thiếu thuyết phục

Trao đổi với Dân Việt, nhà nghiên cứu văn hóa Ngô Hương Giang cũng cho rằng, ý kiến của ĐBQH Nguyễn Văn Cảnh không mới. Trước đó, ông từng được nghe về đề xuất này của một số chuyên gia, nhà quản lý văn hóa. Cá nhân ông thấy rằng, nếu xét về mục đích của việc mặc áo dài ngũ thân nam nhằm giữ gìn bản sắc văn hóa Việt Nam như đại biểu Cảnh trao đổi thì điều quan trọng nhất vẫn là phải có bối cảnh văn hóa phù hợp. 

Vì vậy, theo chuyên gia Ngô Hương Giang, chiếc áo dài ngũ thân truyền thống này chỉ nên xuất hiện ở những không gian văn hóa quan trọng như Tết cổ truyền hoặc Quốc lễ giỗ Tổ hay trong các buổi giao lưu văn hóa với các quốc gia khác. Còn với nghị trường quốc hội hay trong nghi thức vào viếng Lăng Bác như đại biểu Cảnh đề xuất, có lẽ không phù hợp. 

Bởi vì không gian ở những nơi đó là không gian tranh biện trí tuệ của những nhà làm luật cũng như là không gian của sự "trang nghiêm, kính cẩn" với lãnh tụ của đất nước, chứ không phải là không gian thực hành nghi lễ tín ngưỡng hay không gian trình diễn văn hóa. Với không gian nghị trường thì tính hiện đại, tiện nghi, tối giản là yếu tố cần có ở những nơi này.

"Việc phê chuẩn ý tưởng mặc đồng phục áo dài ngũ thân truyền thống đối với nam giới trong các kỳ họp quốc hội hay trong các nghi thức chào cờ tại Lăng Bác là không phù hợp, bởi vì nếu Quốc hội thông qua nghĩa là đã "luật hóa" một vấn đề "văn hóa", là sự bắt buộc chứ không còn là "nhận thức văn hóa" nữa. Chúng ta nên nhớ rằng, nhận thức văn hóa chỉ có thể có được khi nó xuất phát từ sự tự nguyện, sự tự hào và sự hiểu biết của công dân về một vấn đề văn hóa.

Việc mặc áo dài nam hay nữ là một nhận thức văn hóa hơn là một sự "luật hóa". Vì đã có luật hóa là phải có chế tài kèm theo để điều chỉnh hành vi. Chẳng ai có thể đi điều chỉnh hay có chế tài đối với một sự tự hào và trân trọng văn hóa từ tâm thức cả.

Một điểm nữa cũng cần phải đặt ra là áo dài nữ truyền thống Việt Nam đã được người dân tự hào mặc trong các sự kiện văn hóa lớn nhưng nó vẫn chỉ dừng lại như "một nét văn hóa" nằm trong tổng thể của văn hóa trang phục, thậm chí chưa được UNESCO ghi nhận là "di sản văn hóa".

Trong khi đó, áo dài ngũ thân nam mới chỉ được đề xuất gần đây "như một nét văn hóa cần quan tâm", chưa có đủ thời gian dài cũng như không gian văn hóa lớn để "trang phục" này được người dân yêu thích, sử dụng. Điều này phản ánh tính thiếu hữu ích của nó trong đời sống văn hóa. Vì vậy, Quốc hội nên cân nhắc thận trọng về nội dung này. Việc luật hóa đối với áo dài nam thì cũng sẽ phải luật hóa một số phục trang văn hóa truyền thống khác thì mới đồng bộ, trở thành hệ thống được", nhà nghiên cứu văn hóa Ngô Hương Giang nói thêm.