Vùng cao Sơn La nỗ lực giảm nghèo: Hành trình từ gian khó đến no ấm

Sơn La từ khó khăn đến đổi thay

Ngược theo Quốc lộ 6, con đường uốn lượn giữa núi rừng Tây Bắc, chúng tôi tìm về tỉnh Sơn La, nơi cây cà phê đang giúp đồng bào các dân tộc Sơn La thoát nghèo, làm giàu. Sơn La là vùng đất nơi mây trắng vờn đỉnh núi, nơi dòng Nậm La hiền hòa ôm ấp những bản làng của đồng bào Thái, Mông, Khơ Mú, Mường, Kinh… Một vùng đất giàu truyền thống, đậm sắc văn hóa nhưng cũng còn nhiều gian khó, đặc biệt là ở vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới.

Những năm gần đây, từ các chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, diện mạo vùng cao Sơn La đã có nhiều đổi thay rõ rệt. Từng con đường, mái nhà, từng vườn cây, đàn bò đều mang trong mình câu chuyện về nghị lực vươn lên, về khát vọng thoát nghèo của người dân nơi rẻo cao.

Đến với xã biên giới Yên Sơn (trước sáp nhập thuộc huyện Yên Châu), xã có diện tích tự nhiên hơn 116km², dân số trên 12.000 người, với 22 bản làng. Sự thay đổi về quy mô dân số và diện tích đã mở ra cơ hội phát triển mới, giúp địa phương mở rộng không gian quy hoạch, đầu tư hạ tầng và thúc đẩy sản xuất nông nghiệp hàng hóa.

Ông Lò Thế Thi, Chủ tịch UBND xã Yên Sơn chia sẻ: "Ngay sau khi sáp nhập, chúng tôi đã kiện toàn Ban chỉ đạo xây dựng nông thôn mới, rà soát lại toàn bộ các tiêu chí. Trong 10 tiêu chí chưa đạt, xã xác định trọng tâm là phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập cho nhân dân, thực hiện có hiệu quả chương trình xóa đói giảm nghèo. Khi đời sống ổn định, các tiêu chí khác mới có thể hoàn thiện bền vững".

Những năm qua, Yên Sơn đã đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo hướng hàng hóa, áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Toàn xã hiện có 5 hợp tác xã nông nghiệp hoạt động hiệu quả; hơn 700ha cây ăn quả, sản lượng đạt 5.000 tấn/năm; giá trị thu nhập bình quân trên 1ha đất canh tác đạt 22 triệu đồng/năm. Nhiều mô hình tiêu biểu đã giúp người dân có cuộc sống ổn định hơn như trồng mận hậu, dứa, nhãn, dâu tây, thâm canh lúa nước và chăn nuôi đại gia súc.

Tại bản Phương Quỳnh, xã Yên Sơn, tỉnh Sơn La, mô hình trồng cây ăn quả của ông Nguyễn Văn Sơn là minh chứng rõ nét cho tinh thần đổi mới ấy. Giữa vườn na sầu riêng xanh mướt, ông Sơn kể: “Trước kia, trồng ngô, sắn mãi mà chẳng đủ sống. Năm 2019, tôi mạnh dạn chuyển 1 ha đất đồi sang trồng gần 600 gốc na sầu riêng. Nhờ chăm sóc đúng kỹ thuật, mỗi năm thu được gần 10 tấn quả. Ngoài ra, tôi còn trồng hơn 2 ha dâu tây, thu nhập trung bình khoảng 500 triệu đồng/năm".

Câu chuyện của ông Sơn không chỉ là niềm vui riêng mà còn truyền cảm hứng cho nhiều hộ khác trong xã mạnh dạn thay đổi tư duy sản xuất, làm giàu ngay trên chính mảnh đất quê hương.

Đời sống đồng bào vùng cao ngày càng đổi thay

Không chỉ Yên Sơn, xã Yên Châu cũng đang vươn mình mạnh mẽ. Với 57 bản, hơn 32.000 nhân khẩu của 4 dân tộc cùng sinh sống, những năm qua địa phương này đã tận dụng hiệu quả các nguồn vốn giảm nghèo.

Ông Đoàn Xuân Ngọc, Chủ tịch UBND xã Yên Châu cho biết: "Chúng tôi luôn rà soát kỹ nhu cầu của từng bản, từng hộ để hỗ trợ đúng người, đúng việc. Ưu tiên các dự án đa dạng hóa sinh kế, phát triển mô hình giảm nghèo. Cấp ủy, chính quyền và các đoàn thể cùng giám sát, vận động nhân dân đồng thuận để công trình nhanh chóng đi vào sử dụng, mang lại hiệu quả thực tế".

Nhờ đó, diện mạo xã đã đổi thay rõ nét: 100% bản có đường ô tô đến trung tâm được bê tông hoặc nhựa hóa; 99,8% hộ có điện lưới quốc gia; 100% dân số nông thôn có nước sinh hoạt hợp vệ sinh; 6 bản đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó 2 bản đạt nông thôn mới nâng cao, hơn 100 con bò giống đã được trao cho các hộ nghèo, giúp họ có sinh kế bền vững.

Ông Quàng Văn Chiến, bản Luống Mé, xã Yên Châu là một trong những hộ thoát nghèo nhờ chăn nuôi bò, chia sẻ: “Trước kia làm nương bấp bênh, năng suất thấp, nay tôi đầu tư nuôi bò sinh sản. Hiện tôi nuôi 18 con bò, mỗi năm bán 5–9 con, thu lãi hơn 100 triệu đồng. Bò là ‘của để dành’, giúp gia đình yên tâm làm ăn lâu dài".

Bên cạnh phát triển kinh tế, Sơn La đặc biệt chú trọng nâng cao đời sống văn hóa – xã hội. Nhiều chính sách hỗ trợ nhà ở, giáo dục, y tế được triển khai đồng bộ, góp phần giúp người dân an cư lạc nghiệp.

Giờ đây, khi đi qua những bản làng Yên Châu, Yên Sơn hay Mường La, Mai Sơn,… dễ dàng bắt gặp những con đường bê tông phẳng lì, những ngôi nhà khang trang, những nụ cười ấm áp giữa núi rừng. Vùng cao Sơn La đang đổi thay từng ngày từ gian khó đi lên bằng chính đôi tay, trí tuệ và nghị lực của mình.

Giữa núi rừng Tây Bắc, câu chuyện giảm nghèo ở Sơn La không chỉ là những con số, mà là hành trình của niềm tin, của khát vọng vươn lên để cuộc sống hôm nay sáng hơn, ấm hơn và tràn đầy hy vọng.

Tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh Sơn La giảm nhanh, từ 21,66% năm 2021 xuống còn 7,89% năm 2025, bình quân giảm 3,59%/năm. Sơn La cũng là một trong những địa phương hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát sớm 5 tháng so với chỉ đạo của Chính phủ, với hơn 12.000 căn nhà mới được xây dựng, tổng kinh phí trên 612 tỷ đồng – một con số mang đậm tính nhân văn và tinh thần đoàn kết vùng cao.

×