World Bank đưa ra nhận định về hiện tượng đồng VND bị giảm giá

VND yếu đi ngay cả khi DXY yếu đi

Tại báo cáo Cập nhật tình hình kinh tế Việt Nam 9 tháng đầu năm 2025, World Bank (WB) cho biết, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã thực hiện tháo gỡ áp lực tỷ giá bằng cách nâng tỷ giá trung tâm.

Cụ thể, dữ liệu cho thấy, đồng tiền của Việt Nam (VND) giảm giá (cộng dồn) 2,8% trong nửa đầu năm 2025 so với cùng kỳ năm ngoài, so với mức giảm 4,4% trong nửa đầu năm 2024.

Tỷ giá trung tâm sáng nay (22/9) được Ngân hàng Nhà nước niêm yết ở mức 25.186 VND/USD, không thay đổi so với phiên chốt tuần trước.

Theo biên độ +/-5% tỷ giá trần và sàn mà các ngân hàng thương mại được phép giao dịch từ 23.927 - 26.445 VND/USD.

Nhóm phân tích cho biết, đồng tiền của Việt Nam yếu đi ngay cả khi đồng đô-la Mỹ đang yếu đi (với chỉ số DXY giảm 8,95% kể từ đầu năm do những bất định về thương mại). Trong khi đó, các đồng tiền khác của khu vực châu Á - cũng bị ảnh hưởng bởi các diễn biến thương mại - lại tăng giá. Đơn cử: Đồng tiền của Thái Lan, Hàn Quốc và Nhật Bản tăng giá lần lượt 5,6%, 6,0% và 6,0% kể từ đầu năm so với đồng USD.

Nhóm chuyên gia World Bank cho rằng, đồng VND bị yếu đi có lẽ do các vấn đề trong nước, bao gồm số trả nợ có mệnh giá bằng USD tăng mạnh đối với cả Chính phủ và các doanh nghiệp tư nhân.

Ghi nhận trong năm tháng đầu năm 2025, Kho bạc Nhà nước đã có các gói chào mua ngoại tệ tổng cộng lên đến 1,6 tỷ USD để trả nợ nước ngoài của Chính phủ, cao hơn so với tổng lượng mua năm 2023, và tương đương 86% tổng lượng mua cả cả năm 2024.

Bàn luận về tỷ giá, TS. Cấn Văn Lực - Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV, Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách Tài chính - Tiền tệ Quốc gia cũng điểm mặt 4 nguyên nhân khiến tỷ giá USD trong nước chịu nhiều áp lực tăng trong thời gian gần đây.

Thứ nhất, cán cân thanh toán của Việt Nam bị âm do xuất khẩu hàng hóa có thặng dư nhưng dịch vụ, nhất là du lịch và logistics lại thâm hụt.

Thứ hai, biến động thuế quan trong thời gian qua khiến nhu cầu găm giữ ngoại tệ tăng lên. Thứ ba, giá vàng biến động tương đối mạnh, khiến cho hoạt động nhập lậu phức tạp, gây áp lực lên thị trường ngoại hối.

Cuối cùng là chênh lệch lãi suất. Vị chuyên gia lý giải, hiện tại, Mỹ đang duy trì lãi suất khoảng 4,2% - 4,5%, tương đương với mức lãi suất liên ngân hàng ở Việt Nam. Trong bối cảnh rủi ro tỷ giá thấp, dòng vốn ngoại tệ có xu hướng quay trở lại Mỹ để đầu tư.

Theo đó, WB cho biết, để ứng phó với áp lực trên đồng nội tệ, NHNN đã hạ giá đồng tiền qua tỷ giá trung tâm ở mức 3,1% vào tháng 6/2025 so với cùng kỳ, bao gồm một đợt hạ giá 2,2% vào tháng 5, là đợt điều chỉnh tỷ giá lớn nhất kể từ tháng 12/2022.

Tỷ giá trung tâm được nâng lên cũng đẩy biên độ chênh lệch tỷ giá lên biên độ 5% cao hơn, tạo dư địa cho thị trường điều chỉnh. Ngoài ra, NHNN còn rút 1 tỷ USD dự trữ, làm giảm dự trữ ngoài hối từ mức 79,2 tỷ USD trong tháng 12/2024 xuống còn 78,1 tỷ USD trong tháng 3/2025, tương đương khoảng 2,4 tháng nhập khẩu vào cuối tháng 3/2025.

Dự báo tỷ giá VND/USD sẽ "hạ nhiệt" đến quý III/2026

Dự báo về tỷ giá trong thời gian tới, Ngân hàng UOB cho rằng, mặc dù Việt Nam đã đạt được thỏa thuận thương mại với Mỹ, qua đó giảm mức thuế từ 46% (công bố hồi tháng 4) xuống còn 20%, nhưng sự bất định vẫn còn xoay quanh mức thuế 40% áp dụng cho hàng hóa trung chuyển.

Điều này có thể khiến các doanh nghiệp phải đánh giá lại chiến lược chuỗi cung ứng, từ đó làm giảm sức hấp dẫn của Việt Nam trong mắt các nhà đầu tư nước ngoài.

Nhìn về phía trước, VND có thể sẽ không tận dụng được hết lợi thế từ xu hướng suy yếu trở lại của đồng USD - vốn được kỳ vọng sẽ diễn ra khi Fed bắt đầu chu kỳ cắt giảm lãi suất.

"Việc chúng tôi điều chỉnh tăng dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam lên 7,5% trong năm 2025 (so với 7,09% năm 2024) có thể tạo ra một phần lực đỡ cho VND", nhóm phân tích Ngân hàng UOB cho biết.

Tuy nhiên, tổng thể, ngân hàng Singapore dự báo tỷ giá USD/VND sẽ lần lượt ở mức: 26.300 vào quý IV/2025, 26.200 vào quý I/2026, 26.100 vào quý II/2026, 26.000 vào quý III/2026.

Nhân định thêm về xu hướng tỷ giá dài dạn, ông Đinh Đức Quang cho rằng diễn biến này là phù hợp trong tổng thể chung vĩ mô dựa vào một số yếu tố sau:

Thứ nhất, với lãi suất USD toàn cầu vẫn ở mức cao trên 4%, trong khi lãi suất VND trung bình (lãi suất chính sách, liên ngân hàng,…) chỉ quanh 5% sẽ là áp lực làm tăng tỷ giá USD/VND. Chênh lệch nhỏ này thật sự chưa đủ hấp dẫn để giữ chân các nhà đầu tư ngoại nắm giữ tài sản bằng VND trong khi Cơ quan quản lý vẫn phải rất cố gắng quản lý lãi suất VND ổn định.

"Chúng tôi cũng đã nhiều lần phân tích về cơ cấu nền kinh tế và các trụ cột tăng trưởng kinh tế Việt Nam, trong đó Việt Nam sẽ chịu tác động rất mạnh mẽ từ các yếu tố bên ngoài do độ mở của nền kinh tế. Do vậy, mục tiêu quản lý tỷ giá trong một biên độ ổn định rộng hơn, nếu trước đây là 2-3%/năm thì hiện nay và những năm sắp tới ở mức 5-6% là phù hợp", ông Quang nói.

Tiếp theo, ông Quang cho rằng, nên nhìn lại một khung thời gian dài hạn hơn để thấy rõ mức độ ổn định của đồng Việt Nam. Từ năm 2021 đến nay, tỷ giá USD/VND tăng khoảng 14% (từ 23000 lên 26400); như vậy trung bình mỗi năm khoảng 3%.

Đây là mức biến động bình thường so với các đồng tiền trong khu vực (trong 5 năm qua, JPY giảm giá 30%, KRW -20%, IDR -15%, THB & MYR 0%).

Ở quan điểm ngược lại, dù Fed được dự báo sẽ hạ lãi suất trong năm nay, bà Trần Thị Khánh Hiền - Giám đốc Khối Phân tích (MBS) chỉ ra 4 yếu tố nội tại được cho sẽ tiếp tục duy trì áp lực tăng tỷ giá.

Thứ nhất, chênh lệch lãi suất VND-USD vẫn cao ngay cả khi Fed giảm lãi suất xuống 4%. Thứ hai, nhu cầu nhập khẩu tăng khi thuế 0% với hàng hóa Mỹ có hiệu lực, trong khi xuất khẩu chậm lại, khiến thặng dư thương mại thu hẹp.

Thứ ba, dòng vốn FDI có xu hướng chậm lại do chờ đợi chính sách thuế quan rõ ràng hơn. Cuối cùng là, chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới tiếp tục lớn.


Với các yếu tố này, bà Hiền dự báo tỷ giá trung bình năm 2025 sẽ dao động trong khoảng 26.600 – 26.750 VND/USD, tăng 4,5-5% so với đầu năm.

PGS. TS Phạm Thế Anh, Trưởng khoa Kinh tế học, Đại học Kinh tế Quốc dân nêu quan điểm, về chính sách tiền tệ, Việt Nam cần định vị rõ ràng đây là chính sách với mục tiêu trọng tâm là kiểm soát lạm phát, ổn định giá trị đồng tiền và bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, thay vì chỉ chạy theo mục tiêu tăng trưởng hai con số.

Tăng trưởng cung tiền nên đi sau và phù hợp với tốc độ tăng trưởng GDP, chứ không phải nới lỏng cung tiền một cách chủ động để kích thích tăng trưởng.

"Việc nới lỏng hay dỡ bỏ trần tín dụng chỉ nên dành cho các ngân hàng đáp ứng đầy đủ các chuẩn an toàn vốn, quản trị rủi ro, Ngân hàng Nhà nước cần xây dựng được một hệ thống thông tin giám sát tự động, kịp thời và minh bạch", PGS.TS Phạm Thế Anh nói.

×