Xã Thanh Mai, tỉnh Thái Nguyên chuyển mình từ Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế vùng đồng bào dân tộc

Sau khi sắp xếp đơn vị hành chính, xã Thanh Mai được hình thành trên cơ sở sáp nhập ba xã Thanh Mai, Thanh Vận và Mai Lạp của huyện Chợ Mới (tỉnh Bắc Kạn cũ). Với diện tích tự nhiên hơn 111 km², 20 thôn bản và trên 7.400 nhân khẩu, nơi đây là địa bàn sinh sống đan xen của 12 dân tộc anh em, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số chiếm tỷ lệ lớn.

Năm 2025, trong bối cảnh bộ máy chính quyền cơ sở vừa được kiện toàn, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi tiếp tục được xem là “đòn bẩy” quan trọng giúp Thanh Mai từng bước tháo gỡ khó khăn, cải thiện đời sống người dân.

Trong quá trình triển khai thực hiện, dù còn không ít thách thức, nhưng chương trình đã và đang tạo ra những chuyển động rõ nét trên nhiều lĩnh vực, từ an sinh xã hội, phát triển hạ tầng đến nâng cao nhận thức cộng đồng.

Đồng bộ trong chỉ đạo, quyết liệt trong tổ chức thực hiện

Ngay từ đầu năm, Đảng ủy, UBND xã Thanh Mai đã khẩn trương ban hành các văn bản chỉ đạo, điều hành, thành lập Ban Chỉ đạo thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021–2025, phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng cán bộ phụ trách. Việc rà soát, đăng ký nhu cầu các dự án được triển khai công khai, dân chủ, có sự tham gia trực tiếp của người dân, qua đó hạn chế tình trạng trùng lặp đối tượng, bảo đảm nguồn lực đến đúng nơi cần thiết.

Song song với đó, công tác tuyên truyền được đẩy mạnh bằng nhiều hình thức, từ hệ thống loa truyền thanh cơ sở đến cổng thông tin điện tử, các trang mạng xã hội của xã. Nhờ vậy, nhận thức của người dân về mục tiêu, ý nghĩa của Chương trình mục tiêu quốc gia từng bước được nâng lên, tạo sự đồng thuận trong quá trình triển khai.

Nguồn lực được phân bổ lớn, tập trung cho an sinh và hạ tầng

Năm 2025, tổng nguồn vốn thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia trên địa bàn xã Thanh Mai đạt hơn 19,3 tỷ đồng, bao gồm cả vốn chuyển nguồn từ năm trước và vốn được giao trong năm. Trong đó, vốn đầu tư chiếm hơn 9,2 tỷ đồng, vốn sự nghiệp hơn 10 tỷ đồng. Đây là nguồn lực đáng kể đối với một xã miền núi còn nhiều khó khăn, nơi tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo vẫn chiếm tới gần 34%.

Đến thời điểm kiểm tra, xã đã giải ngân hơn 7,4 tỷ đồng, tập trung chủ yếu cho các dự án thiết thực gắn với đời sống người dân. Đáng chú ý, dự án hỗ trợ nhà ở cho hộ đồng bào dân tộc thiểu số có hoàn cảnh khó khăn đã đạt tỷ lệ giải ngân gần 96%, với 23 căn nhà được hoàn thành, giúp các hộ dân “an cư” trước mùa mưa rét. Đây được xem là một trong những điểm sáng nổi bật trong triển khai chương trình năm nay.

Hạ tầng nông thôn đổi thay, đời sống người dân được cải thiện

Bên cạnh hỗ trợ nhà ở, nguồn vốn của chương trình được ưu tiên đầu tư cho hạ tầng thiết yếu phục vụ sản xuất và sinh hoạt. Các tuyến đường giao thông nông thôn từng bước được nâng cấp, tạo điều kiện thuận lợi cho việc đi lại, vận chuyển nông sản. Nhiều nhà văn hóa thôn được xây dựng mới hoặc sửa chữa, góp phần nâng tỷ lệ thôn có nhà văn hóa của xã lên khoảng 95%.

Ở lĩnh vực thủy lợi, các công trình nhỏ được đầu tư đã giúp người dân chủ động hơn trong tưới tiêu, giảm phụ thuộc vào thời tiết. Dù chưa thể tạo ra những “cú hích” lớn trong sản xuất hàng hóa quy mô tập trung, song những cải thiện về hạ tầng đang âm thầm tạo nền tảng cho sự phát triển lâu dài của địa phương.

Gắn phát triển sinh kế với bảo vệ rừng

Là xã có diện tích rừng lớn, Thanh Mai xác định phát triển kinh tế nông, lâm nghiệp bền vững gắn với bảo vệ rừng là hướng đi phù hợp. Trong khuôn khổ Chương trình mục tiêu quốc gia, xã đã ký hợp đồng giao khoán bảo vệ rừng với 301 hộ dân và 5 tổ cộng đồng, quản lý trên 1.646 ha rừng. Dù chưa đến thời điểm nghiệm thu và giải ngân, nhưng việc giao khoán đã tạo thêm nguồn thu nhập ổn định cho người dân, đồng thời nâng cao ý thức bảo vệ tài nguyên rừng ngay từ cơ sở.

Cùng với đó, các nội dung hỗ trợ chuyển đổi nghề, cung cấp máy móc nông cụ và nước sinh hoạt phân tán đang được triển khai theo đúng quy trình, hứa hẹn giúp người dân vùng khó khăn từng bước nâng cao năng lực sản xuất, cải thiện điều kiện sống.

Không chỉ tập trung vào hạ tầng và sinh kế, Chương trình mục tiêu quốc gia tại Thanh Mai còn dành nguồn lực cho giáo dục, đào tạo và phát triển con người. Các dự án mua sắm trang thiết bị cho trường học, đào tạo nâng cao năng lực cho cán bộ và cộng đồng đang được triển khai, góp phần cải thiện chất lượng dạy và học ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Ở lĩnh vực văn hóa – xã hội, các hoạt động bảo tồn bản sắc văn hóa truyền thống, tuyên truyền bình đẳng giới, chăm sóc sức khỏe cộng đồng được tổ chức thường xuyên. Riêng trong năm 2025, xã đã tổ chức nhiều cuộc truyền thông về bình đẳng giới, phòng chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống, thu hút hàng trăm lượt người dân tham gia. Những hoạt động này không chỉ mang ý nghĩa tuyên truyền mà còn góp phần thay đổi nhận thức, từng bước giải quyết những vấn đề xã hội còn tồn tại ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Có thể thấy, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi năm 2025 đã và đang tạo ra những chuyển biến tích cực tại xã Thanh Mai. Từ những căn nhà mới khang trang, những con đường được mở rộng, đến sự thay đổi dần trong nhận thức và cách làm ăn của người dân, chương trình đang đặt nền móng quan trọng cho mục tiêu giảm nghèo bền vững và phát triển lâu dài.

Chặng đường phía trước vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức, song với những kết quả bước đầu cùng sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị, Thanh Mai có cơ sở để kỳ vọng vào một tương lai ổn định hơn, nơi đồng bào các dân tộc cùng chung tay xây dựng cuộc sống ấm no, bền vững ngay trên mảnh đất quê hương mình.

×