Ngày 24/4/2025, tại Viện Lúa Đồng bằng sông Cửu Long (huyện Thới Lai, TP.Cần Thơ), IRRI và Công ty Cổ phần Phân bón Bình Điền đã thống nhất hợp tác phát triển dự án: “Xây dựng các giải pháp phân hủy rơm rạ trên đồng ruộng, tăng cường sức khỏe đất và giảm phát thải trong canh tác lúa”.

Dự án được triển khai nhằm mục tiêu xây dựng các giải pháp sinh học giúp phân hủy nhanh rơm rạ trên đồng ruộng, cải thiện sức khỏe đất, trả lại dinh dưỡng cho đất theo hướng tuần hoàn và giảm phát thải khí nhà kính trong canh tác lúa.

ĐBSCL là vựa lúa lớn nhất cả nước, đóng góp quan trọng vào an ninh lương thực quốc gia và đưa xuất khẩu gạo Việt Nam đứng thứ 2-3 thế giới. Tuy nhiên, ngành sản xuất lúa gạo cũng đang đối mặt với nhiều thách thức, nổi bật là phải xử lý lượng rơm rạ khổng lồ vào mùa thu hoạch lúa.

Bởi tập quán của nông dân thường là đốt bỏ lượng rơm rạ này trước vụ mới, gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến sức khỏe đất và gia tăng phát thải khí nhà kính.

Ông Ngô Văn Đông – Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Phân bón Bình Điền cho biết: “Trong khuôn khổ dự án nói trên, chúng tôi sẽ tập trung vào nghiên cứu, thử nghiệm và chuyển giao các giải pháp phân hủy rơm rạ tiên tiến theo hướng sinh học, kết hợp với ứng dụng cơ giới hóa để quá trình thu gom và xử lý rơm rạ trở nên hiệu quả hơn".

Cũng theo ông Đông, qua quá trình triển khai các chương trình canh tác thông minh, phía công ty đã xây dựng được bản đồ dinh dưỡng đất, các điều kiện thổ nhưỡng từng vùng ĐBSCL.

Qua đó, đã nghiên cứu và phát triển các sản phẩm phân bón chuyên dụng cùng với các giải pháp kỹ thuật phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng và tập quán canh tác tại các vùng ĐBSCL, giúp nông dân nâng cao hiệu quả sản xuất và bảo vệ môi trường.

Cụ thể là dòng sản phẩm Đầu Trâu Bio - canxi là một dòng sản phẩm góp phần vào việc xử lý rơm rạ và trả lại dinh dưỡng cho đất lúa một cách hiệu quả nhất.

"Trong dự án này chúng tôi sẽ tiếp tục cải tiến sản phẩm nêu trên để nâng cao hiệu lực xử lý rơm rạ, tăng hiệu quả sản xuất cho bà con nông dân trồng lúa” - ông Đông nói thêm.

Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Phân bón Bình Điền cam kết, sẽ phối hợp chặt chẽ với IRRI, các viện nghiên cứu, đối tác và đặc biệt là bà con nông dân để nhân rộng các mô hình, đảm bảo dự án mang lại lợi ích kinh tế và bảo vệ môi trường. Và xem đây là trách nhiệm trong việc góp phần cùng nông dân xây dựng nền nông nghiệp xanh, an toàn và bền vững.

Còn theo IRRI, thì việc chuyển đổi rơm rạ từ đốt bỏ sang phương pháp xử lý sinh học mang lại ba lợi ích quan trọng. Cụ thể, về môi trường sẽ giảm đáng kể phát thải khí nhà kính, đặc biệt là metan và carbon dioxide, góp phần giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu. Về nông học, sẽ giúp tái tạo độ phì nhiêu và sức khỏe của đất thông qua việc bổ sung chất hữu cơ, cải thiện cấu trúc đất và hoạt động của hệ vi sinh vật có ích.

Về kinh tế, sẽ giúp nâng cao năng suất, chất lượng lúa và giá trị gia tăng thông qua việc tiếp cận các thị trường cao cấp, tăng thu nhập cho người nông dân.

Để đánh dấu bước đầu triển khai dự án, đã diễn ra lễ ký biên bản ghi nhớ hợp tác giữa Công ty Cổ phần Phân bón Bình Điền và Tập đoàn BioSpring với mục tiêu nghiên cứu ứng dụng các chủng vi sinh vật để giảm phát thải khí metan trong canh tác lúa nước và hướng tới đưa vào ứng dụng rộng rãi trong sản xuất lúa.

Nằm trong kế hoạch triển khai dự án, Công ty Cổ phần Phân bón Bình Điền đã trao tặng Trạm bơm nước thông minh (ứng dụng công nghệ số) cho Viện lúa ĐBSCL, đánh dấu bước tiến mới trong ứng dụng công nghệ vào quản lý nước tưới trong sản xuất lúa.

Cũng tại sự kiện này, Hiệp Hội Ngành Hàng Lúa Gạo Việt Nam (VIETRISA) cũng cho ra mắt nhãn hiệu "Gạo Việt xanh phát thải thấp".

Ông Bùi Bá Bổng - Chủ tịch VIETRISA cho biết, đây là bước ngoặt mang tính chiến lược trong việc xây dựng thương hiệu lúa gạo Việt Nam, hướng tới thị trường cao cấp với tiêu chuẩn khắt khe về phát thải carbon. Nhãn hiệu "Gạo Việt xanh phát thải thấp" không chỉ là nhãn hiệu thương mại mà còn là cam kết về trách nhiệm với môi trường và xã hội.

Vùng ĐBSCL có trên 24 triệu tấn rơm mỗi năm từ quá trình canh tác lúa. Tuy nhiên, chỉ khoảng 30% trong tổng số 24 triệu tấn rơm được thu gom, phục vụ trồng nấm, che phủ, đóng hàng trái cây, làm thức ăn gia súc... 70% còn lại bị đốt ngoài đồng hoặc vùi vào đất lúa.

Như vậy, một nguồn tài nguyên khổng lồ, tức là phần lớn lượng rơm nói trên không được khai thác đúng cách để phục vụ phát triển nông nghiệp bền vững và giảm phát thải khí nhà kính.

×