Câu chuyện "đẫm mồ hôi" của thầy cô và bộ đội biên phòng giúp bà con dân tộc thiểu số xóa mù chữ

Xóa mù chữ cho đồng bào dân tộc thiểu số

Sáng 6/12 tại Hà Nội, Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức hội thảo “Giao lưu, chia sẻ, tôn vinh điển hình tiên tiến trong công tác xóa mù chữ cho đồng bào dân tộc thiểu số”. Đây là nhiệm vụ mang ý nghĩa chiến lược trong xây dựng xã hội học tập, thu hẹp chênh lệch vùng miền và phát triển con người Việt Nam trong giai đoạn mới.

Tại hội thảo, các đại biểu được nghe những câu chuyện chân thực từ các giáo viên trực tiếp dạy xóa mù chữ như cô Phu Minh Diệp (Lào Cai), cô Bùi Thị Hồng Lâm (Lâm Đồng), cô Liễu Thị Phương (Lạng Sơn). Đặc biệt, nhiều học viên đã chia sẻ hành trình vượt qua mặc cảm để đi học chữ, trong đó có chị Rô Si Giá, ông Mách Ta Rếs người Chăm ở An Giang, hay chị Lò Thị Nhọt, Chi hội trưởng phụ nữ từng là học viên xóa mù của Sơn La...

Cô Bùi Thị Hồng Lâm, Trường Tiểu học Phúc Thọ II, xã Phúc Thọ Lâm Hà, tỉnh Lâm Đồng, cho biết: "Chúng tôi vừa là giáo viên giảng dạy, vừa là người đồng hành, chia sẻ, động viên học viên đến lớp đầy đủ, đúng giờ. Không ít học viên là lao động chính trong gia đình, vừa phải làm rẫy, vừa lo sinh kế nhưng với tinh thần học tập cao, các học viên đã nỗ lực vượt qua khó khăn để theo học đều đặn. Giáo viên đã linh hoạt thời gian dạy học phù hợp với đặc điểm sinh hoạt và lao động của người dân. Nhờ đó, sau quá trình học tập nghiêm túc, 100% học viên đều nắm được các kiến thức cơ bản về đọc - viết - tính toán đơn giản, có thể áp dụng trong đời sống hằng ngày, góp phần từng bước nâng cao dân trí, cải thiện chất lượng cuộc sống.

Thầy Đinh Như Huy, Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên Khu vực 3, thành phố Huế, bày tỏ: Trong bối cảnh hội nhập và phát triển mạnh mẽ của kỷ nguyên số hóa hiện nay, khái niệm "mù chữ" không còn bó hẹp trong việc không biết đọc, biết viết mà nó đã trở thành rào cản lớn ngăn cách con người với cơ hội phát triển kinh tế và tiếp cận thông tin. Vì vậy, việc kết hợp nội dung dạy học xóa mù chữ với kiến thức sinh kế của địa phương như trồng rừng, chăn nuôi, sản xuất nông nghiệp… giúp người học thấy rõ lợi ích thiết thực của việc biết chữ trong phát triển kinh tế gia đình. Cùng với đó, chính tâm huyết, kinh nghiệm và kỹ năng dân vận khéo léo của người giáo viên là điều kiện đủ, là chiếc chìa khóa để mang ánh sáng tri thức đến với đồng bào vùng cao.

Thầy giáo quân hàm xanh gieo chữ

Một điểm nhấn của hội thảo là sự tham gia của các lực lượng xã hội trong xóa mù chữ, đặc biệt là bộ đội biên phòng - những người vừa giữ gìn biên cương, vừa gieo chữ cho bà con vùng sâu.

Thiếu tá Lò Văn Thoại (Đồn Biên phòng Nậm Lạnh, Sơn La) cho biết, nhiều lớp học được mở ngay trong đồn biên phòng, kết hợp dạy chữ với tuyên truyền pháp luật, phòng chống tảo hôn, buôn bán người và hướng dẫn kỹ thuật sản xuất. Muốn bà con đến lớp, có khi bộ đội biên phòng phải giúp họ gặt lúa xong rồi mới bắt đầu buổi học.

Thượng tá Nguyễn Như Hồng, Phó Chính uỷ, Đoàn Kinh tế - Quốc phòng Quân khu 4, cũng chia sẻ về công tác xóa mù chữ và các giải pháp duy trì, nâng cao hiệu quả công tác xoá mù chữ tại Khu Kinh tế - Quốc phòng Kỳ Sơn, tỉnh Nghệ An.

"Trong hơn 20 năm đóng quân trên địa bàn tuyến biên giới, đến nay chúng tôi đã mở được 22 lớp, đã xóa mù chữ và phổ biến kiến thức khoa học kỹ thuật cho 648 học viên, thời điểm gần nhất chúng tôi đã khai giảng Kỳ 1/Giai đoạn 1, vào ngày 16/11/2024 cho 30 học viên, tại bản Lam Hợp, xã Tri Lễ, tỉnh Nghệ An (huyện Quế Phong cũ). Qua các lớp học đã giúp hàng trăm người dân thoát được nạn mù chữ, đã hạn chế được tình trạng vi phạm pháp luật, chấm dứt được tình trạng tranh chấp đất đai, khiếu kiện đông người, không có hiện tượng di dịch cư tự do, hạn chế nạn tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống, từng bước xóa bỏ các hủ tục lạc hậu, biết giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc; đặc biệt địa bàn không để xảy ra “điểm nóng”; cả gia đình, họ tộc cùng thi đua học tập, cùng phấn đấu vươn lên, cùng đồng hành với cấp ủy, chính quyền địa phương xây dựng quê hương giàu mạnh", Thượng tá Hồng chia sẻ.

Ông Nguyễn Xuân Thủy, Phó Cục trưởng Cục Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên Bộ GDĐT thông tin: “Xóa mù chữ là nền tảng của nâng cao dân trí và là điều kiện đầu tiên để mỗi người dân tiếp cận cơ hội phát triển trong kỷ nguyên số”. Thực tế cho thấy, dù tỷ lệ biết chữ của nhóm tuổi 15-35 đã đạt 99,39% và nhóm tuổi 15-60 đạt 99,10% nhưng tình trạng mù chữ và tái mù vẫn diễn ra ở nhiều cộng đồng dân tộc thiểu số nơi điều kiện kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn.

×