Chuyển đổi từ “nâu” sang “xanh”: Hơn 8.300 cơ sở được chứng nhận VietGAP, 2.000 chuỗi cung ứng nông sản an toàn

Bộ Nông nghiệp và Môi trường vừa có báo cáo về thực hiện Chỉ thị số 17 ngày 13/4/2020 của Thủ tướng Chính phủ về việc tiếp tục tăng cường trách nhiệm quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm trong tình hình mới năm 2025.

Sản xuất nông nghiệp chuyển đổi từ "nâu" sang "xanh"

Theo Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Thanh Nam, thời gian qua, Bộ đã chỉ đạo tổ chức triển khai các nội dung Đề án, Chương trình về sản xuất nông nghiệp sạch, hữu cơ, tuần hoàn, ứng dụng công nghệ cao, kiểm soát ATTP ngay từ các yếu tố đầu vào và liên kết sản xuất với tiêu thụ, phát triển chuỗi giá trị cung ứng nông sản thực phẩm đảm bảo nguồn cung thực phẩm chất lượng, an toàn cho tiêu dùng trong nước và xuất khẩu.

Trong đó, phải kể đến Đề án Đảm bảo ATTP, nâng cao chất lượng NLTS giai đoạn 2021-2030; Đề án Phát triển ngành chế biến rau quả giai đoạn 2021 - 2030; Đề án Phát triển ngành muối giai đoạn 2021 - 2030; Đề án Phát triển nông nghiệp hữu cơ giai đoạn 2020 - 2030; Đề án Phát triển công nghiệp giết mổ, chế biến và thị trường sản phẩm chăn nuôi đến năm 2030; Đề án phát triển sản xuất và sử dụng thuốc bảo vệ thực vật sinh học đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050;

Đề án Thí điểm xây dựng vùng nguyên liệu nông lâm sản đạt chuẩn phục vụ tiêu thụ trong nước và xuất khẩu giai đoạn 2022-2025; Đề án Thúc đẩy xuất khẩu nông lâm thủy sản đến năm 2030; các Đề án Thúc đẩy xuất khẩu NLTS sang các thị trường Hoa Kỳ, EU, Trung Quốc, Nhật Bản; Đề án Phát triển bền vững một triệu héc-ta chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030; Kế hoạch hành động đảm bảo chất lượng, ATTP, gia tăng chế biến và phát triển thị trường NLTS; các chương trình, dự án hợp tác về chất lượng, ATTP với Đan Mạch, Canada, Nhật Bản...

Thực hiện kiểm tra, giám sát công tác quản lý ATTP năm 2025, các cơ quan thực hiện giám sát (Trung ương, địa phương) đã tổ chức lấy 15.421 lượt mẫu NLTS để giám sát các chỉ tiêu ATTP, phát hiện 369 mẫu vi phạm ATTP, chiếm 2,3%, tăng so với cùng kỳ năm 2024 (1,8%). Đối với các mẫu giám sát ATTP có vi phạm, các cơ quan đã cảnh báo và triển khai các biện pháp xử lý theo quy định.

Từ đầu năm đến nay toàn ngành nông nghiệp đã kiểm tra 9.857 cơ sở sản xuất, kinh doanh vật tư nông nghiệp và NLTS, xử phạt hành chính 402 cơ sở (4,1%), giảm so với cùng kỳ năm 2024 (8,5%) với số tiền phạt 6,219 tỷ đồng, giảm so với cùng kỳ năm 2024 (15,605 tỷ đồng).

Bộ cũng đã chỉ đạo các địa phương thúc đẩy phát triển các vùng sản xuất nông sản thực phẩm an toàn, sản xuất kinh doanh thực phẩm theo chuỗi, làng nghề thực phẩm, chợ đầu mối nông sản thực phẩm an toàn; tổ chức triển khai các nội dung đề án, chương trình về sản xuất nông nghiệp sạch, hữu cơ, ứng dụng công nghệ cao, kiểm soát ATTP ngay từ các yếu tố đầu vào và liên kết sản xuất với tiêu thụ, phát triển chuỗi giá trị cung ứng nông sản thực phẩm, đảm bảo nguồn cung thực phẩm chất lượng, an toàn cho tiêu dùng trong nước và xuất khẩu.

Tính đến tháng 11/2025 đã có trên 317.000 ha cây trồng được chứng nhận VietGAP với 7.388 cơ sở được chứng nhận, tăng so với cùng kỳ năm 2024 (228.234,82 ha); diện tích nuôi trồng thủy sản là trên 3,2 nghìn ha được cấp chứng nhận VietGAP với 679 cơ sở được chứng nhận, giảm so với cùng kỳ năm 2024 (10.921 ha /769 cơ sở); 1.987 trang trại và hộ chăn nuôi được chứng nhận VietGAHP, giảm so với cùng kỳ năm 2024 (4.173 trang trại và hộ chăn nuôi được chứng nhận); 355 cơ sở được chứng nhận hữu cơ với 32.690 ha cây trồng được chứng nhận.

Về thông tin, tuyên truyền, tổ chức 2.590 hội nghị, hội thảo, tọa đàm, tập huấn, hội chợ, triển lãm, hội thảo kết nối giao thương… với hơn 119.128 lượt người tham dự, phát sóng hơn 8.093 phóng sự, tin bài trên loa đài phát thanh truyền hình các cấp và tin bài trên báo điện tử và báo giấy; in phát hơn 249.525 băng rôn, khẩu hiệu, áp phích, tờ gấp, tờ rơi, tờ dán, sổ tay, sách, tài liệu truyền thông...

Phối hợp với Báo Nông thôn ngày nay xây dựng chuyên trang “Thực phẩm xanh, Sống an lành, Báo Công an nhân dân xây dựng chuyên mục “Nông sản an toàn, Nâng cao sức khỏe và các cơ quan báo chí truyền thông triển khai hoạt động truyền thông tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật về ATTP và quảng bá nông lâm thủy sản an toàn; xây dựng và đi vào hoạt động trang tin điện tử cung cấp nhiều thông tin đa dạng, cập nhật và cần thiết cho các doanh nghiệp và các bên liên quan về lĩnh vực chất lượng, ATTP, chế biến và phát triển thị trường nông lâm thủy sản.

Bộ cũng đã chỉ đạo triển khai xây dựng và phát triển chuỗi cung ứng thực phẩm nông lâm thủy sản an toàn. Đến nay, 34/34 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã triển khai xây dựng và phát triển mô hình chuỗi; có trên 2.000 chuỗi giá trị cung ứng nông sản thực phẩm được thiết lập với sự tham gia của một số tập đoàn lớn (Dabaco, Ba Huân, Saigon Coop, San Hà ...); tổ chức thực hiện hiệu quả Kế hoạch hành động quốc gia chuyển đổi hệ thống lương thực thực phẩm minh bạch, trách nhiệm và bền vững ở Việt Nam đến năm 2030, Đề án Phát triển bền vững một triệu héc-ta chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030.

"Với kết quả trên, đang từng bước thay đổi từ cách tiếp cận nông nghiệp nâu sang nông nghiệp xanh, tăng cường áp dụng quy trình sản xuất nông nghiệp hữu cơ, giảm thâm dụng tài nguyên và vật tư đầu vào, tăng sử dụng thuốc BVTV sinh học và phân bón hữu cơ, giảm sử dụng thuốc BVTV và phân bón vô cơ...", Thứ trưởng Trần Thanh Nam khẳng định.

Ứng dụng công nghệ số, blockchain trong kiểm soát ATTP

Để tiếp tục thực hiện tốt công tác kiểm soát, đảm bảo ATTP, Thứ trưởng Trần Thanh Nam cho hay, thời gian tới, Bộ sẽ tiếp tục rà soát, phối hợp với các bộ, ngành hoàn thiện đồng bộ chính sách, pháp luật quản lý chất lượng, đảm bảo ATTP hài hòa với các chuẩn mực quốc tế và tạo môi trường thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp đầu tư sản xuất, kinh doanh, liên kết phát triển các chuỗi giá trị nông sản chất lượng cao, đảm bảo ATTP; ban hành các văn bản QPPL, tiêu chuẩn, quy chuẩn theo đúng kế hoạch.

Lồng ghép và ưu tiên các mục tiêu, chỉ tiêu về đảm bảo chất lượng, ATTP nông lâm thủy sản trong xây dựng và triển khai thực hiện chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, chính sách phát triển kinh tế - xã hội ngành Nông nghiệp và Môi trường năm 2026 và giai đoạn 2026-2030.

Tiếp tục kiện toàn hệ thống quản lý ngành, lĩnh vực; chỉ đạo, hướng dẫn các địa phương ổn định tổ chức, chuyên môn nghiệp vụ về công tác quản lý chất lượng, ATTP.

Tổ chức đào tạo, bồi dưỡng nâng cao chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ quản lý chất lượng vật tư nông nghiệp, ATTP; hướng dẫn, chia sẻ chuyên môn kĩ thuật với cơ quan địa phương về các lĩnh vực kiểm tra, giám sát, chứng nhận đã được phân cấp, phân quyền.

Tăng đầu tư cơ sở vật chất, ưu tiên nguồn lực cho trang thiết bị xét nghiệm, kiểm nghiệm chất lượng, phòng ngừa nguy cơ; duy trì hoạt động phối hợp liên ngành, giám sát thực tế tại địa phương.

Siết chặt kỷ luật hành chính, kỷ cương thực thi công vụ; tăng cường giám sát việc đánh giá, chứng nhận, kiểm tra, thực hiện công tác quản lý chất lượng, an toàn thực phẩm nông lâm thủy sản; xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, công khai kết quả xử lý.

Phối hợp tổ chức các đoàn kiểm tra liên ngành theo các chuyên đề: Bếp ăn tập thể, chợ truyền thống, cơ sở giết mổ, chế biến, bảo quản nông lâm thủy sản,…; kiểm tra đột xuất khi có cảnh báo nguy cơ hoặc thông tin phản ánh của người dân; tăng cường kiểm soát an toàn thực phẩm vào các dịp cao điểm (Tết Nguyên đán, mùa lễ hội, mùa cao điểm du lịch).

Tiếp tục triển khai thực hiện các Chương trình giám sát (Chương trình giám sát dư lượng các chất độc hại trong động vật và sản phẩm động vật thủy sản nuôi; Chương trình kiểm soát vệ sinh, ATTP trong thu hoạch nhuyễn thể hai mảnh vỏ, Chương trình kiểm soát an toàn thực phẩm cá và sản phẩm cá bộ Siluriformes xuất khẩu sang thị trường Hoa Kỳ;

Giám sát ATTP một số mặt hàng nông sản xuất khẩu, thực phẩm có nguồn gốc thực vật nhập khẩu, sản xuất thức ăn chăn nuôi, thực phẩm muối,…); Tăng cường giám sát mối nguy sinh học, hóa học, dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, kháng sinh; Triển khai kiểm soát các yếu tố nguy cơ từ môi trường (đất, nước, không khí…); Ứng dụng công nghệ số, blockchain, mã QR để quản lý, truy xuất nguồn gốc.

Duy trì các hoạt động giám sát, cảnh báo, kiểm tra đột xuất phát hiện kịp thời, xử lý nghiêm cơ sở, sản phẩm vi phạm quy định về chất lượng, ATTP; hướng dẫn cải thiện điều kiện đảm bảo ATTP, công bố sản phẩm, chuỗi cung ứng thực phẩm an toàn; Chủ động xử lý các sự cố mất ATTP.

×