Dịch tả lợn châu Phi diễn biến phức tạp, Cục Thú y đề nghị tỉnh Lạng Sơn, Bắc Kạn xử lý dứt điểm ổ dịch

Theo báo cáo của Cục Thú y (Bộ NNPTNT), từ đầu năm 2024 đến nay, tình hình bệnh Dịch tả lợn Châu Phi trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn và Bắc Kạn diễn biến phức tạp. Tính đến ngày 07/6/2024, trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn đã xảy ra 55 ổ dịch bệnh Dịch tả lợn châu Phi tại 53 xã của 10/11 huyện, thành phố làm 2.374 con lợn mắc bệnh và bị tiêu hủy (chiếm hơn 13,7% tổng số lợn bị tiêu hủy do Dịch tả lợn châu Phi của cả nước tính từ đầu năm đến nay). 

Trong khi đó, tính đến ngày 06/6/2024, trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn đã xảy ra 81 ổ dịch bệnh Dịch tả lợn châu Phi tại 77 xã của 8 huyện làm 4.724 con lợn mắc bệnh và bị tiêu hủy (chiếm hơn 54% tổng số lợn bị tiêu hủy do Dịch tả lợn châu Phi của cả nước tính từ đầu năm đến nay).

Cục Thú y nhận định, nguy cơ bệnh Dịch tả lợn châu Phi tiếp tục phát sinh và lây lan trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn, Bắc Kạn trong thời gian tới là rất cao, do một số địa phương cấp huyện, cấp xã nhận thức chưa đầy đủ, chưa đúng tính chất nguy hiểm của bệnh; việc tổ chức công bố dịch và triển khai các biện pháp phòng, chống dịch theo quy định của Luật Thú y, các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Thú y, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn còn chưa đồng bộ; chủ gia súc chưa thực hiện các biện pháp vệ sinh thú y tối thiểu trong phòng, chống dịch bệnh (các hộ chăn nuôi không thực hiện chăn nuôi an toàn sinh học, một số hộ chăn nuôi vẫn sử dụng thức ăn thừa để nuôi lợn); chính quyền cơ sở chưa giám sát, đôn đốc, hướng dẫn thực hiện theo đúng quy định.

Việc tổ chức xử lý, tiêu hủy lợn bệnh gặp rất nhiều khó khăn do không có đủ lực lượng, thiếu kinh phí mua hóa chất, vôi bột, thuê phương tiện, không có đủ kinh phí cho người tham gia xử lý lợn bệnh,..; Công tác xét nghiệm, kiểm dịch, kiểm soát giết mổ trong vùng dịch chưa thực hiện đúng theo quy định; Báo cáo, thống kê đàn lợn, tình hình dịch bệnh và kết quả thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch trên hệ thống VAHIS chưa đầy đủ, kịp thời, ảnh hưởng đến công tác chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh,…; Hệ thống thú y ở một số cơ sở, cấp huyện hoạt động còn hạn chế, dẫn đến dịch bệnh lây lan, chưa được kiểm soát; việc sáp nhập trạm thú y vào Trung tâm dịch vụ Nông nghiệp, dẫn đến biên chế chuyên ngành về chăn nuôi thú y giảm.

Đơn cử như tỉnh Lạng Sơn, theo báo cáo tháng 4/2024 của tỉnh, trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn có 182/200 xã có cán bộ thú y cấp xã, trong đó có 18 xã không có cán bộ thú y), gây khó khăn trong công tác phòng, chống dịch bệnh động vật, dẫn đến dịch bệnh lây lan, chưa được kiểm soát.

Để chủ động kiểm soát có hiệu quả dịch bệnh Dịch tả lợn châu Phi, ngày 7/6/2024, Cục Thú y đã có 2 văn bản đề nghị Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Lạng Sơn, tỉnh Bắc Kạn tập trung các nguồn lực và khẩn trương chỉ đạo cơ quan quản lý chuyên ngành thú y địa phương và các đơn vị có liên quan chấn chỉnh công tác phòng, chống dịch bệnh động vật.

Tham mưu cấp có thẩm quyền công bố dịch và tổ chức chống dịch theo đúng quy định; yêu cầu kiểm điểm trách nhiệm của tập thể, cá nhân có liên quan không kịp thời tham mưu, chỉ đạo, triển khai chống dịch theo đúng quy định.

 Tập trung nguồn lực của địa phương, kịp thời hỗ trợ, bố trí kinh phí cho chính quyền cấp xã tổ chức xử lý dứt điểm các ổ dịch tả lợn châu Phi, không để phát sinh ổ dịch mới; tổ chức xử lý tiêu hủy lợn mắc bệnh, nghi mắc bệnh, chết do bệnh Dịch tả lợn châu Phi; tổng vệ sinh, phun thuốc khử trùng, tiêu độc (bằng vôi bột, hóa chất,...); kịp thời phát hiện, ngăn chặn và xử lý nghiêm các trường hợp bán chạy, buôn bán, vận chuyển lợn bệnh, nghi mắc bệnh, vứt xác lợn chết ra ngoài môi trường làm lây lan dịch bệnh, ô nhiễm môi trường theo đúng quy định.

Hướng dẫn người chăn nuôi, nhất là tại địa phương đang có dịch, các địa phương có nguy cơ cao, hàng ngày áp dụng nghiêm ngặt các biện pháp vệ sinh, sát trùng bằng vôi bột, hoá chất khu vực chuồng nuôi và khu vực xung quanh; yêu cầu và có biện pháp bảo đảm chủ hộ chăn nuôi, cơ sở chăn nuôi có lợn buộc phải tiêu hủy do dịch bệnh thực hiện đầy đủ việc sát trùng, vệ sinh, tiêu độc để tiêu diệt mầm bệnh, không để phát tán làm lây lan dịch bệnh.

Rà soát, yêu cầu các lực lượng tham gia chống dịch áp dụng nghiêm các biện pháp bảo hộ cá nhân, vệ sinh, sát trùng, tiêu độc để không làm lây lan dịch bệnh trong quá trình xử lý, vận chuyển, tiêu hủy lợn bệnh; có biện pháp xử lý không để các hố chôn lợn bệnh làm phát sinh nguy cơ lây lan dịch bệnh ra môi trường xung quanh.

Tăng cường thông tin, tuyên truyền sâu rộng bằng nhiều hình thức về tính chất nguy hiểm của bệnh Dịch tả lợn châu Phi, nguy cơ dịch bệnh tái phát, lây lan, các biện pháp phòng dịch bệnh và sử dụng vắc xin Dịch tả lợn châu Phi.

Yêu cầu thực hiện chế độ báo cáo đầy đủ, kịp thời, chính xác số liệu dịch bệnh trên Hệ thống báo cáo dịch bệnh động vật trực tuyến (VAHIS); xử lý nghiêm các trường hợp giấu dịch, chậm báo cáo làm lây lan dịch bệnh.

Tổ chức tiêm vắc xin phòng bệnh Dịch tả lợn châu Phi theo chỉ đạo của Bộ Nông nghiệp và PTNT tại Công văn số 4870/BNN-TY ngày 24/7/2023 về việc sử dụng vắc xin phòng bệnh DTLCP và Công văn số 2560/BNN-TY ngày 09/4/2024 về việc tập trung tổ chức tiêm phòng vắc xin phòng bệnh cho đàn vật nuôi.