Facebook và Instagram có thể phải ngoại tuyến ở châu Âu vào mùa hè này

Có thể thấy, khả năng chia sẻ dữ liệu giữa các máy chủ châu Âu và Mỹ của Meta đã bị nghi ngờ sau phán quyết của cơ quan quản lý bảo vệ dữ liệu của Ireland có thể buộc Facebook và Instagram phải ngoại tuyến ở châu Âu vào mùa hè này. Hay nói rõ hơn, Ủy ban Bảo vệ Dữ liệu của Ireland (DPC) thông báo cho các đối tác ở EU rằng, họ sẽ chặn nền tảng này gửi dữ liệu người dùng đến Mỹ. Người phát ngôn của Meta cũng đã xác nhận quyết định này, được tờ Politico đưa tin lần đầu tiên.

Được biết, Tòa án Công lý Châu Âu vào năm 2020 đã hủy bỏ hiệp ước về luồng dữ liệu giữa Hoa Kỳ và Liên minh Châu Âu có tên là Privacy Shield, vì lo ngại về các hoạt động giám sát của Hoa Kỳ. Trong phán quyết này, nó cũng khiến việc sử dụng một công cụ pháp lý khác mà Meta và nhiều công ty khác của Hoa Kỳ sử dụng để chuyển dữ liệu cá nhân sang Hoa Kỳ trở nên khó khăn hơn, được gọi là các điều khoản hợp đồng tiêu chuẩn (SCC). Giờ đây, quyết định từ Ireland vào tuần này có nghĩa là Facebook cũng buộc phải ngừng dựa vào các SCC.

Tuy nhiên, quyết định mới của cơ quan giám sát Ireland không tự động áp dụng trên toàn châu Âu. Các quan chức EU tại Ban Bảo vệ Dữ liệu của Châu Âu có một tháng để xác nhận xem liệu việc chia sẻ dữ liệu giữa Hoa Kỳ và EU có bị chặn hay không.

Và tất nhiên, quyết định này sẽ ảnh hưởng đến hàng nghìn công ty công nghệ nắm giữ dữ liệu châu Âu trên các máy chủ của Mỹ.

Vấn đề bảo mật bắt nguồn từ tiết lộ của người tố giác NSA Edward Snowden, người phát hiện ra rằng dữ liệu được lưu trữ trên đất Mỹ có thể bị các cơ quan gián điệp của Mỹ truy cập. Điều đó đã dẫn đến một loạt thách thức pháp lý bởi nhà vận động quyền riêng tư người Áo Max Schrems tiến tới loại bỏ các thỏa thuận chia sẻ dữ liệu Mỹ-châu Âu hiện có.

Meta cho biết, họ tự tin rằng sẽ đạt được một thỏa thuận ngăn chặn bất kỳ sự gián đoạn nào đối với các dịch vụ của mình.

Người phát ngôn của Meta cho biết: "Dự thảo quyết định này, đang được các cơ quan bảo vệ dữ liệu châu Âu xem xét, liên quan đến xung đột luật pháp của EU và Hoa Kỳ đang trong quá trình giải quyết. Chúng tôi hoan nghênh thỏa thuận EU-Hoa Kỳ về một quy định pháp lý mới khuôn khổ sẽ cho phép tiếp tục chuyển dữ liệu xuyên biên giới, và chúng tôi hy vọng khuôn khổ này sẽ cho phép chúng tôi giữ các gia đình, cộng đồng và nền kinh tế được kết nối tốt hơn". Nhưng điều mà Meta không đề cập là, sau khi được thông qua, bất kỳ thỏa thuận chuyển dữ liệu mới giữa EU và Hoa Kỳ nào cũng có khả năng phải đối mặt với một thách thức pháp lý mới.

Meta cho biết vào tháng 2 rằng: "Nếu một khuôn khổ truyền dữ liệu xuyên Đại Tây Dương mới không được thông qua và chúng tôi không thể tiếp tục dựa vào các SCC hoặc dựa vào các phương tiện truyền dữ liệu thay thế khác từ châu Âu sang Hoa Kỳ, chúng tôi sẽ không thể cung cấp một số sản phẩm và dịch vụ, bao gồm Facebook và Instagram, ở châu Âu được nữa".

Việc Facebook và Instagram ở châu Âu bị "mất điện" được coi là  khó xảy ra. Các cơ quan quản lý bảo vệ dữ liệu ở các quốc gia Liên minh châu Âu khác có một tháng để lên tiếng phản đối lệnh của Ireland. Meta cũng có thể kháng cáo bản án trước tòa.

Tuy nhiên, WhatsApp sẽ không bị ảnh hưởng.

Người phát ngôn của DPC Ireland xác nhận rằng dự thảo quyết định đã được gửi tới các cơ quan quản lý quyền riêng tư khác của châu Âu, những người hiện có một tháng để đưa ra ý kiến đóng góp, nhưng sẽ không thảo luận chi tiết về quyết định.

Có thể thấy, quyết định này là một ví dụ về cách các chính phủ trên thế giới ngày càng đặt ra các quy tắc, và tiêu chuẩn quản lý cách dữ liệu có thể di chuyển trên toàn cầu.

Nhà Trắng đang làm việc để đạt được một thỏa thuận để giữ cho dữ liệu di chuyển. Nếu không có thỏa thuận, hoạt động của hàng nghìn doanh nghiệp, không chỉ các công ty internet như Meta, sẽ bị đặt dấu hỏi.

Tổng thống Biden hồi tháng 3 đã công bố một thỏa thuận sơ bộ với Ursula von der Leyen, chủ tịch Ủy ban châu Âu, nhưng hai bên vẫn chưa đạt được thỏa thuận cuối cùng.

Tuy nhiên, Meta không phải là công ty Big Tech duy nhất bị ảnh hưởng do hiện tại chưa có thỏa thuận chuyển giao dữ liệu giữa EU và Mỹ.

Đầu năm nay, cơ quan bảo vệ dữ liệu của Áo đã phát hiện ra rằng việc sử dụng Google Analytics của một trang web của Áo không tuân thủ luật bảo vệ dữ liệu của Liên minh Châu Âu do dữ liệu được chuyển sang Hoa Kỳ. Các quyết định tương tự sau đó đã được đưa ra bởi các nhà chức trách ở Pháp và gần đây nhất là Ý.