Bình luận
0
Toàn cảnh ngai vua triều Nguyễn tại điện Thái Hòa. Ảnh: Tư liệu
Theo Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế, ngai vàng triều Nguyễn được chế tác dưới thời vua Gia Long (1802 - 1819), sau đó được sử dụng xuyên suốt trong thời Nguyễn với tổng cộng 13 đời vua, kéo dài trong 143 năm. Năm 2015, Thủ tướng Chính phủ ký quyết định công nhận ngai vua triều Nguyễn là bảo vật quốc gia.
Chiếc ngai vàng đang được lưu giữ ở Bảo tàng Cổ vật cung đình Huế. Ảnh: Tư liệu
Sau khi đánh bại triều Tây Sơn và các thế lực quân sự, vua Gia Long lập triều Nguyễn vào năm 1802. Trải qua 143 năm, chiếc ngai vàng là biểu tượng quyền lực của triều đại, được truyền qua 13 đời vua.
Ngai được đặt ở vị trí trang trọng nhất trong điện Thái Hòa, nơi nhà vua thiết đại triều mỗi tháng 2 lần vào ngày mồng 1 và ngày 15 âm lịch, cũng là nơi tổ chức các nghi lễ quan trọng của triều đình (lễ đăng quang của nhà vua, lễ sinh nhật, lễ tiếp kiến các sứ thần...).
Theo hồ sơ di sản, ngai cao 101 cm, rộng 72 cm, dài 87 cm. Phần đế dài 118 cm, rộng 90 cm, cao 20 cm. Phía trên ngai có bửu tán thếp vàng lộng lẫy. Tất cả đều được làm bằng gỗ với các hình ảnh trang trí rồng mang ý nghĩa cầu phúc, cầu thọ, cầu may mắn.
Hiện, ngai vàng vẫn được gìn giữ trong điện Thái Hòa, thuộc khu vực Đại nội của Kinh thành Huế. Ngai vàng không phải được làm từ vàng hoàn toàn, mà bằng gỗ được sơn son thếp vàng. Ngai vàng của nhà vua ngày xưa được thếp vàng ở những chỗ chạm trổ hoa văn. Đây là quá trình trang trí rất kỳ công, đòi hỏi thợ có tay nghề cao.
Trong suốt 143 năm của triều Nguyễn, một lần ngai vàng được trùng tu dưới thời vua Khải Định (1916 - 1925). Khi làm vua, ông cho làm lại bửu tán phía trên ngai, chuyển từ chất liệu gấm lụa sang gỗ sơn son thếp vàng và chạm khắc tinh xảo.
Hiện nay tại Huế, ngai vàng của vương triều Nguyễn còn lưu giữ và bảo tồn 3 chiếc, trong đó một chiếc ở điện Thái Hòa, một chiếc đang được lưu giữ ở Bảo tàng Cổ vật cung đình Huế, một ở Triệu Miếu. Về kiểu dáng và trang trí của 3 ngai vàng, nhìn chung giống nhau.
Tuy nhiên, điểm khác nhau ở lưng ngai, như chiếc ngai ở điện Thái Hòa là miếng gỗ hình chữ nhật có chạm rồng. Còn 2 chiếc ngai kia thì khá giống nhau, lưng ngai là hình tượng Mặt trời.
Giới chuyên gia chia kết cấu ngai làm 3 phần: Trên, giữa, dưới. Phần trên là hình tượng Mặt trời được phối cùng những dải mây cách điệu. Phần giữa gồm có lưng ngai và tay ngai, trong đó lưng ngai có 2 đồ án trang trí chữ thọ. Còn tay ngai 2 bên là 2 hình rồng đầu hướng về phía trước trong tư thế đạp mây.
Phần dưới là đế, xung quanh phía trên được trang trí hoa văn chữ vạn cùng những hàng cánh sen và đồ án lưỡng long chầu chữ thọ ở 4 cạnh. Phía dưới, tại 4 chân ngai, mỗi chân là một mặt hổ phù, bốn diềm xung quanh thì 2 diềm chạm mặt hổ phù kiểu "long hàm thọ", 2 diềm còn lại chạm hình chim phượng.
Điện Thái Hòa – nơi các vua nhà Nguyễn thiết đại triều mỗi tháng 2 lần. Ảnh: Tư liệu
Điều đáng quan tâm nhất ở ngai vua triều Nguyễn là hình tượng Mặt trời và 2 chữ "thọ" ở lưng ngai. Chữ "thọ" ở trên được viền bằng những dây lá lật kiểu tay mướp rất giống dây lá ở diềm bia tiến sĩ. Đặc biệt là giống dây lá ở các hoa cúc bằng vàng trang trí trên hệ thống mũ miện triều Nguyễn.
Chữ "thọ" phía dưới cho thấy, có 2 hình dơi cách điệu chầu vào. Độc lạ ở chỗ dơi được cách điệu từ những dây lá cúc - cúc hóa dơi. Giới nghiên cứu đồng ý kết luận, chữ thọ ở trên là đồ án "cúc cài thọ" mang ý ngĩa trường thọ, còn chữ thọ ở dưới là đồ án "phúc thọ".
Hình tượng Mặt trời được đặt ở vị trí cao nhất. Với vị trí này, khi nhà vua ngự tọa, Mặt trời sẽ ở trên đầu như vầng hào quang tỏa sáng. Điểm đặc sắc là Mặt trời được phối cùng mây theo bố cục hợp nhất theo hình một chiếc ngai.
Điểm độc đáo này còn được thể hiện tại họa tiết xoáy ở chân các tia lửa. Đồng thời, phía sau các chân tia là mây có hình cánh hoa, và lại có 2 lớp to nhỏ chồng lên nhau trông như 2 lớp cánh. Nhìn chung là giống với trang sức, vừa là Mặt trời, vừa hoa cúc ở trên mũ miện cũng của hoàng đế triều Nguyễn.
Tuy nhiên, nhiều người thắc mắc hình tượng Mặt trời được đưa vào trang trí trên ngai mang thông điệp gì? Giới nghiên cứu cho rằng, đây là hình thức tôn vinh để nói lên sự tương ứng giữa Mặt trời với ngôi vị của hoàng đế. Điều này cũng giống việc hoàng đế Minh Mạng đã chọn các chữ trong bộ 日 (nhật: Mặt trời) làm tự danh cho các vua khi lên nối ngôi.
Như vậy, dù sử sách triều Nguyễn không đề cập đến sự liên quan giữa hoàng đế và Mặt trời, nhưng với hình tượng trên chiếc ngai và việc vua Minh Mạng chọn chữ trong bộ 日, chỉ ra rằng ở triều Nguyễn, Mặt trời còn được ngầm hiểu là tượng trưng cho hoàng đế.
Dùng hình tượng Mặt trời để biểu trưng quyền lực hoàng đế là câu chuyện thường thấy trong lịch sử. Mẹ của Hán Vũ đế (vua nhà Hán) nằm mơ thấy Mặt trời chui vào bụng sau đó có mang và sinh ra ông. Ngoài ra còn một bằng chứng liên quan đến vấn đề này, đó là hình ảnh Mặt trời ở lăng vua Khải Định đã được thể hiện trong lúc đang lặn với hàm ý hoàng đế đã băng hà.
Dưới thời phụ chính của 2 đại thần Nguyễn Văn Tường và Tôn Thất Thuyết từng xảy ra việc 4 tháng thay 3 vua. Ảnh: Sohu
"Thời nhà Nguyễn, trong kinh thành có những đội thợ tay nghề bậc nhất chuyên chế tác đồ dùng cho hoàng gia và triều đình. Do đó, chiếc ngai được hoàn thành trong chứ không phải đặt làm ở nước ngoài. Đến thời vua Khải Định, nhà vua cho trùng tu lại điện Thái Hòa và cho làm lại bửu tán phía trên ngai vàng" - Nhà nghiên cứu Phan Thuận An.
Bảo vật quốc gia ngai vàng triều Nguyễn là một trong những hiện vật "chứng kiến" những thăng trầm lịch sử 143 năm của vương triều này. Theo nhà nghiên cứu Phan Thuận An, giai đoạn nhà Nguyễn độc lập kéo dài 56 năm qua bốn đời vua Gia Long, Minh Mạng, Thiệu Trị, Tự Đức.
Đến năm 1858, thực dân Pháp xâm lược và đô hộ, ngai vàng đẫm máu trong những cuộc tranh giành ngôi vua, như 4 tháng thay 3 vua, nhưng không ai dịch chuyển chiếc ngai đi nơi khác.
Câu chuyện 4 tháng thay 3 vua là giai đoạn đen tối nhất trong lịch sử nhà Nguyễn, xảy ra sau khi vua Tự Đức băng hà. Do không có con nối dõi nên vua nhận 3 người cháu làm con nuôi. Vua Dục Đức được chọn để truyền ngôi nhưng trong lễ đăng quang trên ngai vàng đã yêu cầu quan đại thần bỏ bớt những dòng vua cha đánh giá không tốt về mình trong Di chiếu.
Sau đó, vua bị hai quan phụ chính đại thần là Nguyễn Văn Tường và Tôn Thất Thuyết đề nghị phế truất. Dục Đức làm vua chỉ được 3 ngày rồi bị bỏ đói đến chết trong ngục tối. Sau Dục Đức, Hiệp Hòa là con thứ 29 của vua Thiệu Trị (em khác mẹ của vua Tự Đức) được Tôn Thất Thuyết và Nguyễn Văn Tường đưa lên làm vua.
Tương truyền, trong lễ đăng quang có một con quạ đen bay đến đậu trên ngọn cây trước điện Thái Hòa, kêu lên 4 tiếng. Như một điềm báo trước, vua giữ ngai được 4 tháng và bị xử tử theo lệ của cung đình, vì duyệt tờ biểu trừ khử hai quan quyền thần nói trên.
Sau vua Hiệp Hòa, Tôn Thất Thuyết và Nguyễn Văn Tường quyết định chọn người con nuôi khác của vua Tự Đức là hoàng tử Ưng Đăng kế thừa ngôi báu. Từng chứng kiến hai cái chết liên tiếp, vị hoàng tử sợ sệt khi hai quyền thần đến đưa về kinh làm vua khi mới 15 tuổi, lấy hiệu là Kiến Phúc. Tuy làm vua nhưng Kiến Phúc luôn có cảm giác sợ hãi khi ngồi trên ngai vàng. Tâm trạng ấy khiến vua lâm bệnh rồi băng hà chỉ sau 8 tháng.
Trong 13 vua triều Nguyễn, duy nhất vua Đồng Khánh lên ngôi không do vua cha truyền lại hay do triều đình tôn lên. Ông tự vận động và dựa vào thế lực của Pháp, được thực dân Pháp đặt lên ngai vàng.
Nhà nghiên cứu Huế, Phan Thuận An cho biết, nhà vua ngồi trên ngai vàng đặt giữa điện Thái Hòa. Phía trong điện chỉ có các quan tứ trụ và những hoàng thân quốc thích mới được diện kiến nhà vua. Các quan khác đứng xếp hàng ngang theo thứ tự ghi trên các phẩm sơn bằng đá nhỏ đặt bên sân, theo nguyên tắc quan văn đứng bên trái, quan võ đứng bên phải.
Cách mạng tháng Tám thành công, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ra sắc lệnh yêu cầu các địa phương giữ gìn di vật, bảo vật do các đời trước để lại, không được phá hủy. Sau những biến cố lịch sử, chiếc ngai vẫn không xê dịch khỏi điện Thái Hòa.
Theo tìm hiểu của nhà nghiên cứu Phan Thuận An, từ xưa người Huế không bao giờ dám lấy một viên ngói hay gạch ở Hoàng cung về để sử dụng. Khi triều Nguyễn chấm dứt cho đến giai đoạn đất nước bị chia cắt, không ai dám phạm thượng tự ý ngồi lên ngai vàng hay xâm phạm bất cứ thứ gì.
Trong lịch sử phong kiến, hoàng đế Trung Quốc Chu Hậu Chiếu được nhiều người biết đến với một sự việc kỳ lạ. Ông có hơn 100 con trai nhưng không ai trong số họ là con ruột. Chuyện kỳ quái gì đã xảy ra với vị hoàng đế này?
Một nam sinh 21 tuổi bị nhóm giả danh công an dọa liên quan ma túy, ép gọi về xin 550 triệu đồng "chuộc mạng", được lực lượng chức năng giải cứu kịp thời.
Chia sẻ
Trên tuyến đường qua Đèo Ngang thuộc địa phận tỉnh Quảng Trị xuất hiện nhiều vết nứt lớn, kéo dài hàng chục mét. Dù người dân phản ánh tình trạng này nhiều ngày qua, đơn vị quản lý tuyến đường cho biết “đã nắm nhưng chưa xử lý”.
Chia sẻ
Dòng tiền hôm nay (4/12) dịch chuyển mạnh vào nhóm ngân hàng và dịch vụ tài chính, giúp VN-Index duy trì đà tăng phiên thứ 3 liên tiếp dù chịu áp lực từ các cổ phiếu lớn. Thanh khoản cải thiện và khối ngoại tiếp tục mua ròng đã củng cố tâm lý thị trường trong phiên giao dịch.
Chia sẻ
Công an TP Hà Nội đã tạm giữ Lê Bá Linh, 28 tuổi, sau khi người này bị cáo buộc đánh anh N.Đ.D. ngay giữa ngã tư Phạm Hùng – Dương Đình Nghệ sau va chạm giao thông rồi rời khỏi hiện trường.
Chia sẻ
Món canh dân dã nhưng cực kỳ ngon miệng và siêu hot trên mạng xã hội.
Chia sẻ
Tổng thư ký NATO Mark Rutte ghi nhận các đồng minh đã cam kết tăng cường hỗ trợ Ukraine thông qua một chương trình cho phép châu Âu mua vũ khí Mỹ để chuyển giao cho Kiev sau cuộc họp tại trụ sở liên minh ở Brussels ngày 3/12.
Chia sẻ
Sau 10 năm, giá nhà tại các đô thị lớn như TP.HCM tăng gần gấp đôi tốc độ tăng thu nhập, khiến khả năng sở hữu chỗ ở của người lao động ngày càng trở nên khó khăn hơn.
Chia sẻ
Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Công an tỉnh Bắc Ninh vừa phối hợp với Ngân hàng Tiên Phong, chi nhánh Quế Võ ngăn kịp thời một người dân chuyển 450 triệu đồng cho đối tượng lừa đảo mạo danh Công an.
Chia sẻ
Chuẩn bị tâm thế, tiềm lực và chiến lược từ sớm, từ xa, nên khi bước vào lĩnh vực năng lượng tái tạo, T&T Group nhanh chóng nổi lên như một “ông lớn” với loạt dự án tầm quốc gia, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững, góp sức cùng Chính phủ thực hiện thành công cam kết phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.
Chia sẻ
Dù sắc xanh bao phủ nhóm bất động sản, thị trường vẫn chao đảo khi bộ ba “đầu tàu” Vingroup đồng loạt bị bán mạnh, kéo chỉ số ngành giảm điểm. Trong khi đó, VN-Index lại giữ được đà tăng nhẹ nhờ lực đỡ từ nhóm ngân hàng và nguyên vật liệu.
Chia sẻ
Nằm trên trục Hoàng Quốc Việt – tuyến đường cửa ngõ quan trọng kết nối Bãi Cháy với trung tâm du lịch Hạ Long và các vùng kinh tế lân cận – Imperia Holiday Hạ Long đang nhanh chóng trở thành điểm nóng của thị trường căn hộ. Vị trí chiến lược, kết nối đa hướng và hệ tiện ích hoàn chỉnh quanh khu vực đang tạo nên sức hút đặc biệt cho dự án trong giai đoạn nhu cầu an cư – đầu tư tại Hạ Long tăng mạnh.
Chia sẻ
Sau khi sáp nhập địa giới hành chính, TP.HCM đang dồn lực triển khai mạng lưới đường sắt đô thị nghìn kilomet. Thành phố vừa kiến nghị Bộ Tài chính bố trí 221.098 tỷ đồng (tương đương 8,39 tỷ USD) vốn Trung ương cho giai đoạn 2026-2030, đồng thời quyết tâm khởi công tuyến Metro số 2 (Bến Thành - Tham Lương) vào tháng 1/2026.
Chia sẻ
Bỉ tin rằng Nga sẽ không thua trong cuộc chiến Ukraine và cho rằng những tuyên bố về thất bại của Moscow chỉ là “một câu chuyện cổ tích, một ảo tưởng hoàn toàn”. Vì vậy, tài sản bị đóng băng sẽ phải được trả lại cho Nga sau chiến tranh - Thủ tướng Bỉ Bart De Wever tuyên bố.
Chia sẻ
TAND tỉnh Cà Mau đã quyết định trả hồ sơ để điều tra bổ sung vụ án liên quan đến ông Huỳnh Thế Giới (58 tuổi) - cựu Giám đốc Công ty CP Đầu tư - Phát triển nhà Cà Mau (gọi tắt là Công ty phát triển nhà Cà Mau), cùng 2 đồng phạm với cáo buộc gây thất thoát ngân sách.
Chia sẻ
Lãi suất huy động vốn đã chứng kiến đợt tăng mạnh liên tiếp chỉ trong vòng một tháng. Đến đầu tháng 12, các kỳ hạn dài hạn phổ biến ở nhiều ngân hàng lên đến 6,2%/năm, một vài ngân hàng còn có mức cao hơn, tạo cơ hội sinh lời vượt trội cho nhà đầu tư cá nhân.
Chia sẻ
Những sự cố liên tiếp khiến công chúng lo ngại về khả năng truyền thông của nước chủ nhà SEA Games 33.
Chia sẻ
Bãi rác Núi Voi ở phường Bỉm Sơn (Thanh Hóa) nhiều năm qua đã quá tải, mùi hôi thối và nước thải đen kịt chảy ra môi trường khiến người dân vô cùng bức xúc.
Chia sẻ
Rau mì chính là một loại rau ăn lá có nguồn gốc cây nhập ngoại, xuất xứ Nam Mỹ, không phải cây bản địa Việt Nam. Có một thông tin bất ngờ, thông tin quan trọng về rau mì chính mà các mẹ cần biết. Rau mì chính ngọt như mì chính, ăn ngon, chưa phải là rau phổ biến ở Việt Nam. Loại rau ngọn non bấn, bẻ giòn rụm này xào, nấu canh, hay ăn lẩu đều giòn sần sật, có vị ngọt thanh, ăn ham miệng...
Chia sẻ
Lực lượng chức năng đã tiếp cận được khu vực các xe ô tô bị mắc kẹt trên đèo Gia Bắc (Lâm Đồng) do sạt lở, hỗ trợ cơm nước và nỗ lực giải phóng lượng đất đá để sớm thông đèo.
Chia sẻ
Dù thời tiết không còn mưa, đất đá vẫn liên tục tràn xuống gây sạt lở nặng trên tuyến đường DH6, làm ách tắc lối đi của hơn 800 hộ dân ở xã miền núi Nam Trà My và buộc chính quyền địa phương triển khai phương án khắc phục khẩn cấp.
Chia sẻ
Đúng như dự đoán của giới chuyên gia, doanh nghiệp xăng dầu đầu mối, do giá xăng dầu thành phẩm biến động trái chiều nên giá xăng dầu trong nước cũng biến động mạnh.
Chia sẻ
Người dân vùng trũng Khánh Hòa chưa kịp ổn định cuộc sống thì nay lại căng mình tiếp tục chạy lũ vì mưa lớn trở lại.
Chia sẻ
Sau nhiều lần bị nhắc nhở vì chậm tiến độ, dự án nút giao An Phú (TP.HCM) với tổng vốn 3.400 tỷ đồng đang tăng tốc mạnh mẽ, với nhiều hạng mục cầu vượt và hầm chui dần thành hình rõ rệt.
Chia sẻ
"Quán Kỳ Nam" là dự án hiếm hoi tại Đông Nam Á được quay hoàn toàn bằng phim nhựa 35mm – một lựa chọn tưởng chừng đã biến mất. Trong cuộc trò chuyện với PV Dân Việt đạo diễn Leon Quang Lê hé lộ lý do dám “đi ngược thời đại” và hành trình tự xây lại cả quy trình làm phim từ con số 0.
Chia sẻ
Tuyên bố của Bộ trưởng Ngoại giao Ý Antonio Tajani về việc ngừng tham gia chương trình cung cấp vũ khí cho Ukraine cho thấy Rome đang xem xét lại chính sách viện trợ quân sự cho Kiev, hãng tin Bloomberg cho hay.
Chia sẻ
Hai dự án nâng cấp hạ tầng khu Nam vừa được UBND TP.HCM chấp thuận đưa vào nghiên cứu, mở ra cơ hội tái cấu trúc giao thông và không gian đô thị ven sông.
Chia sẻ
Giá vàng hôm nay 4/12, vàng SJC và nhẫn tiếp tục giảm sâu theo hướng điều chỉnh của thế giới. Nhà vàng tiếp tục bán số lượng lớn và cảnh xếp hàng của người dân lại tái diễn.
Chia sẻ
Từ ngày 6/12, cầu Tân Thuận 1 (quận 7 cũ) sẽ điều chỉnh tổ chức giao thông, cấm các loại xe tải có khối lượng chuyên chở trên 1,5 tấn, xe khách trên 16 chỗ và giảm chiều cao giới hạn còn 2,5m.
Chia sẻ
Hơn 180.000 ca mắc mới mỗi năm, ung thư hiện là nguyên nhân gây tử vong sớm thứ 2 tại Việt Nam, chỉ sau bệnh tim mạch.
Chia sẻ
Nằm ở toạ độ giao thoa của nhiều dự án hạ tầng trọng điểm quốc gia, Boutique Gate - bất động sản thấp tầng thương mại thuộc Vinhomes Global Gate sở hữu tiềm năng tăng giá vượt trội, được giới đầu tư ví như “cỗ máy sinh dòng tiền” hiếm có khó tìm ở khu vực phía Bắc.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
PV 
