Loại quả rẻ bèo, chợ nào Việt Nam cũng có, được nhiều người ví là nhân sâm của người nghèo: quả mướp

Vì sao mướp được mệnh danh là "nhân sâm của người nghèo"?

Trong Y học cổ truyền, mướp được nhân dân ta sử dụng làm thuốc từ lâu đời. Không chỉ quả mà nhiều bộ phận khác của cây như lá mướp (ty qua diệp), dây mướp (ty qua đằng), xơ mướp (ty qua lạc) đều được sử dụng làm vị thuốc chữa bệnh rẻ và hiệu quả hữu hiệu.

Đặc biệt, trong Đông y, quả mướp vị ngọt, tính mát, không độc, có tác dụng điều kinh, thanh nhiệt, nhuận da, thông kinh lạc, thông đại tiểu tiện, hành huyết mạch... Có thể sử dụng các bộ phận của cây mướp như lá, quả… để chữa một số bệnh ngoài da, bệnh trĩ, bệnh khớp, bệnh ho và cả thông sữa cho bà bầu.

Đáng chú ý, trong Y dược học hiện đại phát hiện trong quả mướp có protid, lipid, glucid, xenlulo, canxi, photpho, sắt, beta-caroten, B1, B6, B2, C… Vì vậy, mướp là loại quả tuyệt vời để giải nhiệt mùa hè, giúp điều hòa huyết áp, tốt cho hệ tiêu hóa.

Loại quả này còn giàu kali, giúp lợi tiểu, tiêu phù, và điều chỉnh huyết áp cao. Vitamin B có thể thúc đẩy quá trình trao đổi chất của cơ thể và duy trì thể lực. Vitamin C trong mướp giúp cơ thể hấp thụ sắt tốt hơn.

Ăn mướp thường xuyên giúp bổ não: Thông tin trên báo Tiền Phong, trong quả mướp có một nguồn dồi dào chất sắt, nhờ đó giúp cải thiện não bộ. Nếu cơ thể thiếu sắt không chỉ gây ra bệnh thiếu máu mà còn tạo ra tình trạng bồn chồn, khó chịu và giảm khả năng vận động. Theo đó, thường xuyên bổ sung mướp vào thực đơn hàng ngày để đảm bảo sức khỏe.

Tốt cho máu: Trong quả mướp giàu vitamin B6 dồi dào. Vitamin B6 chịu trách nhiệm sản xuất hemoglobin trong máu để mang oxy đến tất cả các tế bào và máu.

Giảm nguy cơ mắc tiểu đường: Bạn có biết, mangan có trong mướp đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất các enzyme tiêu hoá hữu ích cho quá trình tạo gluconeogenesis. Các nghiên cứu gần đây cũng chứng minh rằng mangan có thể thúc đẩy tiết insulin, từ đó giảm nguy cơ mắc tiểu đường.

Tốt cho mắt: Hàm lượng vitamin A dồi dào trong mướp rất hữu ích để ngăn ngừa các vấn đề về mắt và loại quả này cũng là nguồn cung cấp vitamin A tuyệt vời nhất trong số các loại rau củ.

Cách chọn mua mướp ngon

Không nên chọn quả quá thẳng: Mướp là loại rau mọc tự nhiên, thuộc họ dây leo, sự tác động của nhiều yếu tố tự nhiên như ánh sáng, nhiệt độ, phân bón... khiến quả mướp thường hơi cong một chút.

Hiện nay, trên thị trường có nhiều loại mướp thẳng đuột, nhìn đẹp mắt nhưng có thể chúng đã được can thiệp bằng cách phun thuốc tăng trưởng. Vì vậy, khi mua mướp, bạn không nên chọn quả quá thẳng. Những quả mướp hơi cong một chút sẽ có hương vị thơm ngon hơn. Ngoài ra, nên chọn những quả mướp có hình dạng thuôn đều, hai đầu có kích cỡ tương đương nhau.

Màu sắc đậm sẽ ngon hơn: Một số người cho rằng những quả mướp có vỏ xanh nhạt sẽ mềm hơn. Tuy nhiên, điều này không chính xác. Mướp phát triển tự nhiên cần nhiều ánh nắng trong quá trình sinh trưởng nên những quả phát triển tốt thường có màu sắc đậm hơn.

Không chỉ ở Việt Nam, mướp còn khá phổ biến ở các nước châu Á, trong đó có Trung Quốc. mướp lại trở thành "đặc sản" khoái khẩu và bán rất chạy ở xứ tỉ dân. Tại Việt Nam, mướp chỉ có giá khoảng 15.000-60.000 đồng/kg.

Cách trồng mướp trong thùng xốp ngay tại nhà

Với các hộ gia đình có diện tích đất trồng ít thì việc trồng cây trong thùng xốp là sự lựa chọn khá lý tưởng.

Chuẩn bị hạt giống: Bạn ngâm hạt giống mướp trong nước ấm (pha theo tỉ lệ 2 sôi 3 lạnh) tầm 4 – 6 tiếng. Sau đó, bạn lấy hạt ra, rửa sạch lần nữa, rồi bỏ vào khăn giấy ẩm ủ tới khi hạt nứt nanh (tầm 36 – 48 tiếng).

Trồng cây mướp: Bạn trộn 1kg lân bột với 1-2kg phân hoại mục vào đất, rồi cho vào thùng xốp. Xong thì bạn gieo hạt mướp đã ủ vào, rồi phủ thêm lớp đất mỏng tầm 1cm lên hạt. Khi hạt nảy mầm có 2 - 3 lá non, bạn tách cây con ra sao cho mỗi cây cách nhau tầm 0,8 - 1m, hàng đôi tầm 4 - 5m.

Làm giàn cho cây mướp: Để tạo rễ thì khi cây dài rũ xuống đất, bạn hãy cho chúng leo giàn. Đến khi cây leo tầm 2m, bạn khoanh dây xuống thùng sao cho 1m dây nằm dưới thùng, 1m còn lại vẫn nằm trên giàn. Xong thì bạn đợi các đốt trên thân ra rễ, rồi phủ thêm 5 - 10cm đất lên mặt thùng là được.

Cách chăm sóc cây mướp: Bạn nên tưới nước cho cây 2 lần/ngày vào mỗi sáng sớm và chiều mát (mùa nóng), tưới 1 lần/ngày vào chiều tối (mùa lạnh). Ngoài phân hoại mục, bạn nên bón thêm các loại khác như phân lân, phân kali,... để cây được nhiều quả và lâu tàn hơn.

Để ngăn ngừa sâu bệnh, sau khi cây trồng tầm 1 - 2 ngày, bạn có thể phun dung dịch thảo dược. Tốt nhất là cứ cách 5 ngày bạn hãy phun 1 lần, mỗi lần phun hòa 5ml dung dịch cùng 1 lít nước (phun được 10m2 cây).

Thu hoạch quả mướp: Sau tầm 38 - 40 ngày gieo, mướp sẽ ra trái. Mỗi khi thu hoạch xong, bạn nên cho thêm mùn giun, rồi xới tơi đất và phơi 2 – 3 nắng để trồng cây mướp mới.