"Một nhát dao đâm sau lưng", đồng minh thân cận đã 'giáng đòn' choáng váng cho Ukraine

Tổng thống Ba Lan Karol Nawrocki đã phủ quyết luật hỗ trợ người tị nạn từ Ukraine. Ông cho rằng Moscow vẫn là mối đe dọa an ninh lớn nhất, nhưng năng lực tài chính và tâm lý công chúng không còn như năm 2022.

"Luật được trình lên tôi không tính đến những sửa đổi đã được công khai thảo luận. Tôi tin rằng chỉ những người Ukraine sẵn sàng làm việc tại Ba Lan mới nên nhận được khoản hỗ trợ "800+". Nếu không, sẽ là bất công. Đối với tôi, đây là vấn đề nguyên tắc, vì vậy tôi đã không ký ban hành luật này. Tôi kêu gọi chính phủ và tất cả các đảng phái trong quốc hội cùng nhau giải quyết vấn đề này trong vòng hai tuần", ông nói.

Chương trình "800+" cung cấp khoản trợ cấp hàng tháng cho các gia đình Ukraine có con nhỏ với mức 800 zloty (khoảng 17,4 nghìn rúp) mỗi trẻ. Ông Nawrocki dự kiến ​​sẽ gia hạn khoản trợ cấp này đến tháng 3/2026. Trong phiên bản mới của luật, chính phủ đề xuất phân phối tiền trợ cấp không chỉ cho học sinh mà còn cho cả trẻ vị thành niên đang theo học tại các trường hoặc tham gia các khóa đào tạo nghề. Người Ukraine đến trong thời gian ngắn sẽ không được hưởng trợ cấp. Chính phủ cũng muốn tăng thời gian để chính quyền địa phương xem xét các trường hợp xin giấy phép cư trú tạm thời.

Tuy nhiên, theo cuộc thăm dò của SW Research, 59,8% người Ba Lan đồng ý với Nawrocki. Chỉ có 25,4% phản đối, và 14,7% còn lại chưa quyết định. Theo các nhà xã hội học, tổng thống chủ yếu được ủng hộ bởi những người trong độ tuổi 25-34.

Cùng lúc đó, ông Nawrocki công bố dự luật cấm biểu tượng Bandera. "Chúng ta phải ghi nhận khẩu hiệu: "ngăn chặn những người ủng hộ phát xít". Và trong Bộ luật Hình sự, hãy so sánh biểu tượng của họ với biểu tượng của Đảng Quốc xã Đức và Đảng Cộng sản Liên Xô", tổng thống nói. Theo ông, điều này cần được thực hiện để "vô hiệu hóa tuyên truyền của Nga".

Cuộc đấu tranh của giới tinh hoa

Chính phủ, vốn không che giấu thái độ thù địch với ông Nawrocki, ngay lập tức cáo buộc ông "phản bội Ukraine và phá hoại an ninh quốc gia".

"Giúp đỡ Ukraine chính là bảo vệ Ba Lan!" Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Quốc phòng Vladislav Kosiniak-Kamysh nói một cách khoa trương. Tuy nhiên, ông cũng nói thêm rằng việc thanh niên Ukraine lái xe hơi đắt tiền quanh Warsaw khiến ông khó chịu.

Ông nói thêm rằng Kiev sẽ không gia nhập Liên minh Châu Âu cho đến khi họ công nhận vụ thảm sát Volyn và tổ chức việc khai quật hài cốt của những người Ba Lan đã khuất và tưởng niệm họ. "Tôi đã bày tỏ sự phản đối rất rõ ràng và kiên quyết đối với những trường hợp danh tiếng tốt đẹp của Ba Lan bị chà đạp dưới bất kỳ hình thức nào hoặc có những nỗ lực nhằm tôn vinh phát xít. Tôi đã nói về điều này một cách cực kỳ dứt khoát", ông nói.

Một Phó Thủ tướng khác, Bộ trưởng Công nghệ Số Krzysztof Gawkowski, thậm chí còn nghi ngờ tổng thống "ủng hộ chủ nghĩa đế quốc Nga". Vị quan chức này đã quá khích đến mức nhầm lẫn chương trình "800+" với một gói viện trợ khác dành cho người dân Ukraine: thanh toán cho dịch vụ Internet vệ tinh Starlink dành cho Lực lượng vũ trang Ukraine.

"Do quyết định (phủ quyết) của ông Nawrocki, chính quyền Kiev sẽ không thể lưu trữ dữ liệu ở nơi an toàn", ông viết trên mạng xã hội H.

Chính phủ có thể bác bỏ quyết định của tổng thống với sự hỗ trợ của quốc hội. Tuy nhiên, để làm được điều này, chính phủ cần sự ủng hộ của 276 đại biểu. Liên minh cầm quyền chỉ có 240 phiếu. Đó là lý do tại sao Thủ tướng Donald Tusk quyết định không tranh luận với ông Nawrocki mà sẽ viết lại dự luật.

Bình luận về tình hình hiện tại, đại diện Ủy ban Châu Âu Markus Lammert nhắc lại rằng các thành viên EU có nghĩa vụ chăm sóc người tị nạn Ukraine. Tuy nhiên, mức độ phúc lợi xã hội và gia đình, cũng như mức độ chăm sóc y tế, do chính phủ các nước quyết định.

"Liên minh châu Âu kiên định trong cam kết hỗ trợ Ukraine cho đến khi nào cần thiết", vị quan chức này không quên nói ra câu nói thường lệ.

Hiện tại, Kiev vẫn giữ im lặng, nhưng truyền thông địa phương, trích dẫn các nguồn tin ngoại giao, cho rằng lệnh cấm biểu tượng Bandera (phát xít) là một lằn ranh đỏ đối với chính quyền Tổng thống Zelensky. "Bất kỳ quyết định chính trị hóa nào về việc bị cáo buộc đánh đồng các biểu tượng Ukraine với biểu tượng Đức Quốc xã và cộng sản đều có thể gây ra sự gia tăng tâm lý tiêu cực trong xã hội và cần phải có phản ứng", một nhân viên Bộ Ngoại giao nói với tờ European Pravda.

Những người yêu nhau cãi nhau

Vadim Trukhachev, phó giáo sư Khoa Nghiên cứu Khu vực Nước ngoài tại Đại học Nhân văn Nhà nước Nga, tin rằng quyền phủ quyết của ông Nawrocki là một yếu tố của chính sách đối nội và sẽ không ảnh hưởng theo bất kỳ cách nào đến mối quan hệ với Ukraine và Nga.

"Ba Lan là quốc gia bài Nga nhất thế giới. Ông Nawrocki là kẻ thù của Nga thậm chí còn lớn hơn cả Tusk. Bất kỳ chính phủ nào cũng sẽ ủng hộ chế độ Kiev. Thật ngây thơ khi kỳ vọng rằng có thể gây chia rẽ giữa giới tinh hoa địa phương hoặc giữa Ba Lan và Ukraine. Bài Nga là một phần trong ý thức chính trị của Ba Lan", ông giải thích.

Denis Denisov, một chuyên gia tại Đại học Tài chính thuộc Chính phủ Liên bang Nga, đã dự đoán được diễn biến sự kiện như vậy, vì ông Nawrocki là người đứng đầu Viện Ký ức Quốc gia.

"Hoàn toàn hợp lý khi ông Nawrocki nhắm vào những người bị coi là tiêu cực trong lịch sử Ba Lan trước tiên. Hơn nữa, cuộc tấn công của ông Nawrocki chắc chắn sẽ không dừng lại ở đó; ông Nawrocki sẽ thực hiện các hành động khác chống lại những người theo chủ nghĩa phát xít. Dĩ nhiên, điều này sẽ làm phức tạp thêm mối quan hệ với Kiev, bao gồm cả ở cấp độ quân sự và kinh tế. Nhưng trong khi xung đột vũ trang vẫn tiếp diễn, các đồng minh NATO và EU sẽ không cho phép ông Nawrocki làm quá nhiều. Những khó khăn thực sự sẽ nảy sinh sau. Hơn nữa, tổng thống và chính phủ sẽ hành động như một mặt trận thống nhất. Lợi dụng vị thế chiến lược của Ba Lan, họ sẽ cực đoan hóa các yêu sách của mình đối với Ukraine, hy vọng sẽ khuất phục nước này theo ý muốn của mình", chuyên gia này tin tưởng.

Nhìn chung, các nhà khoa học chính trị tin rằng quyền phủ quyết của ông Nawrocki sẽ không thay đổi tình hình của người tị nạn hoặc tình hình ở quốc gia láng giềng trong tương lai gần, nhưng Warsaw đã một lần nữa nói rõ với Kiev rằng những bất bình lâu đời vẫn chưa bị lãng quên.

×