Mỹ - Trung Quốc đồng ý nối lại đối thoại thường xuyên về thương mại, đầu tư

Bộ trưởng Thương mại Mỹ Gina Raimondo và Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Vương Văn Đào mới đây đã đồng ý lập ra nhóm làm việc chuyên trách về các vấn đề thương mại và đầu tư cũng như trao đổi thông tin liên quan đến các quy định về hạn chế xuất khẩu các sản phẩm bán dẫn.

Nhiều quan chức chính phủ cấp cao hai nước cũng như đại diện nhiều doanh nghiệp tư nhân sẽ tham gia vào nhóm này, theo tuyên bố từ Bộ Thương mại Mỹ. Các cuộc đối thoại sẽ được tổ chức hai lần một năm ở cấp thứ trưởng, khởi đầu với cuộc gặp đầu tiên tại Mỹ vào đầu năm 2024.

Các cuộc đối thoại liên quan đến vấn đề kiểm soát xuất khẩu chip và nhiều sản phẩm chủ chốt khác sẽ được thực hiện riêng rẽ. Cuộc gặp đầu tiên diễn ra tại Bắc Kinh ngay từ ngày hôm nay, 29/08/2023.

Hai bên đã đồng ý đối thoại về việc các bộ trưởng thương mại sẽ gặp trực tiếp ít nhất một lần mỗi năm nhằm ngăn căng thẳng leo thang bất ngờ. Thỏa thuận mới nhất của Mỹ - Trung Quốc có được khi mà xuất hiện ngày một nhiều nỗi lo từ cả hai nước về việc căng thẳng leo thang sẽ gây tổn hại nặng đến tăng trưởng kinh tế Mỹ và Trung Quốc.

Bà Raimondo nói rằng hai nước sẽ vẫn có thể tiếp tục đối thoại nếu họ cởi mở và thực tế.

Chuyến thăm của bà Raimondo tới Bắc Kinh và Thượng Hải dự kiến sẽ kết thúc vào ngày thứ Tư. Trước đó đã có ba quan chức cấp cao trong chính quyền Biden đến thăm Trung Quốc bao gồm Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen và đặc phái viên Mỹ về biến đổi khí hậu – ông John Kerry.

Phát biểu mở đầu cho cuộc họp tại Bắc Kinh, bà Raimondo nói: "Quan hệ kinh tế giữa Mỹ và Trung Quốc là một trong những mối quan hệ kinh tế quan trọng nhất thế giới bởi tổng kim ngạch thương mại giữa hai nước lên đến 700 tỷ USD. Chính vì vậy việc chúng ta có mối quan hệ kinh tế ổn định phục vụ cho lợi ích của cả hai bên là vô cùng quan trọng".

Về phía mình, ông Vương cho biết ông sẵn sàng làm việc với Washington. Ông khẳng định quan hệ kinh tế song phương hai nước quan trọng không chỉ với hai nước mà với toàn bộ các nước trên thế giới. "Tôi sẵn sàng làm việc với bà để cùng hướng đến môi trường thuận lợi hơn, hợp tác mạnh mẽ hơn giữa cộng đồng doanh nghiệp hai nước để tăng cường quan hệ thương mại và đầu tư theo cách ổn định và dễ đoán định", Vương Văn Đào .

Từ tháng 10/2022, Mỹ và Trung Quốc đã áp dụng các biện pháp hạn chế xuất khẩu các sản phẩm bán dẫn. Mỹ cấm xuất khẩu các công nghệ cũng như thiết bị chip trình độ cao sang Trung Quốc. Trong nửa đầu năm 2023, xuất khẩu các thiết bị chip từ Mỹ sang Trung Quốc giảm nửa so với cùng kỳ năm trước.

Trong năm nay, phía Trung Quốc công bố hạn chế doanh nghiệp mua các sản phẩm sản xuất bởi công ty Micron Technologies của Mỹ. Đồng thời, Trung Quốc bắt đầu cấp phép xuất khẩu các nguyên liệu phục vụ cho việc sản xuất chip.

Vào đầu tháng 8/2023, Mỹ công bố kế hoạch hạn chế đầu tư của Mỹ vào Trung Quốc trong nhiều lĩnh vực ví như sản phẩm bán dẫn, trí tuệ nhân tại và công nghệ lượng tử.

Phát biểu tại cuộc đối thoại với phía Trung Quốc về việc hạn chế xuất khẩu một số sản phẩm công nghệ sang Trung Quốc, bà Raimondo cho biết Mỹ muốn bảo vệ an ninh quốc gia chứ không có ý định làm suy giảm tăng trưởng kinh tế Trung Quốc.

Một số chính trị gia Đảng Cộng hòa Mỹ đã phản đối ý tưởng lập ra nhóm làm việc mới với Trung Quốc với quan điểm cho rằng nó sẽ khiến cho Washington ngày một nhượng bộ.

Tuy nhiên, không ít quan điểm từ cả chính trường Mỹ và Trung Quốc đang băn khoăn về việc căng thẳng quan hệ hai chiều sẽ gây tổn hại đến các mối quan hệ kinh tế trong lĩnh vực bán dẫn.

Trong khoảng thời gian nửa đầu năm 2023, lần đầu tiên trong 15 năm, Trung Quốc đã không còn là nước đứng đầu thế giới về xuất khẩu hàng hóa sang Mỹ. Đầu tư trực tiếp của Mỹ vào Trung Quốc trong quý 2/2023 giảm gần 90%, xuống ngưỡng thấp nhất từ khi các số liệu này được tính toán vào năm 1998.

Thời gian qua, trong cộng đồng doanh nghiệp Mỹ xuất hiện ngày một nhiều quan điểm về việc họ đang mất đi cơ hội kinh doanh tại Trung Quốc. Minh chứng cụ thể ở việc xuất khẩu máy bay dân dụng từ năm 2018 đến năm 2022, giá trị xuất khẩu của mặt hàng này giảm đến khoảng 70%. Xuất khẩu máy bay dân dụng từng là mặt hàng xuất khẩu có giá trị cao nhất từ Mỹ sang Trung Quốc.

Vào ngày thứ Hai, bà Raimondo đã kêu gọi cải thiện quan hệ trong lĩnh vực du lịch cũng như thương mại và an ninh quốc gia.

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia kinh tế vẫn giữ quan điểm thận trọng, họ cho rằng việc quan hệ Mỹ - Trung Quốc có thực sự cải thiện hay không sẽ còn phải chờ thời gian mới có câu trả lời.

Tư vấn an ninh quốc gia tại Nhà Trắng, ông Jake Sullivan, phát biểu với phóng viên vào ngày 22/8/2023 cho biết phía Mỹ không cho rằng chuyến thăm của bà Raimondo sẽ mang đến nhiều thay đổi căn bản mà chỉ đơn giản là điều chỉnh lại mối quan hệ phức tạp.