Bình luận
0
Trong lịch sử hình thành và phát triển của ngành múa, mỗi giai đoạn lịch sử đều gắn với những tên tuổi bậc thầy. Giáo sư, Nghệ sĩ Nhân dân Thái Ly là một trong những trường hợp như thế. Ông được nhiều thế hệ đồng nghiệp, hậu bối, học trò kính trọng gọi “đại thụ ngành múa”, “cánh chim đầu đàn của múa Việt Nam”, “nhà sư phạm tài năng, đức độ”… Mỗi cách gọi đều là sự ghi nhận những đóng góp và ảnh hưởng của ông với nghệ thuật múa Việt Nam.
Giáo sư, Nghệ sĩ Nhân dân Thái Ly tên thật là Nguyễn Đình Thái, sinh ngày 6/7/1930 tại Hải Dương (nay là Hải Phòng). Những năm 1950, khi đang làm việc ở Đoàn Ca múa Nhân dân Trung ương tại chiến khu Việt Bắc, ông được cử sang học múa tại Học viện Nghệ thuật Bắc Kinh – Trung Quốc. Sau 5 năm theo học, ông tốt nghiệp Thủ khoa khoa Biên đạo múa với tác phẩm đầu tay Phá xiềng (Nghệ sĩ Ưu tú Hoàng Điệp biểu diễn - âm nhạc Nguyễn Đình Tích).
Về nước, ông là một trong những người gầy dựng nên Trường Múa Việt Nam (nay là Học viện Múa Việt Nam) và giữ cương vị Phó Hiệu trưởng. Trong thời gian này, ngoài cương vị quản lý và giảng dạy, ông đã dàn dựng nhiều tác phẩm múa, kịch múa lớn để đời.
Thời kỳ chiến tranh chống Mỹ, Giáo sư, Nghệ sĩ Nhân dân Thái Ly giữ vai trò chỉ đạo Đoàn Ca múa Giải phóng. Ông từng đi vào chiến trường miền Nam, trở thành Phó Vụ Trưởng vụ văn nghệ của Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam.
Sau ngày Việt Nam tái thống nhất, ông góp phần thành lập Trường Múa TP Hồ Chí Minh. Ông tiếp tục tham gia vào các lĩnh vực sáng tác, huấn luyện, lý luận, biểu diễn và quản lý. Ông mất đột ngột vào ngày 6/4/1992 tại Huế khi 62 tuổi.
Giáo sư Thái Ly được trao danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân đợt đầu tiên năm 1984 và được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật năm 1996 với cụm tác phẩm Bả Khó, Bà mẹ Miền Nam, Bài ca hi vọng, Katu, Cánh chim và ánh mặt trời. Ông là cá nhân đầu tiên của ngành múa nhận được giải thưởng cao quý này.
Sự nghiệp sáng tác của Giáo sư, Nghệ sĩ Nhân dân Thái Ly bao gồm nhiều tác phẩm múa và kịch múa, trong đó nhiều tác phẩm đã trở thành trở thành kinh điển trong nghệ thuật múa Việt Nam như: Đôi bờ, Cánh chim và ánh mặt trời, Katu, Hái hoa dâng Bác (kịch múa), Bà mẹ miền Nam (kịch múa), Bả Khó (kịch múa)...
Những sáng tác trong những năm chiến tranh Việt Nam như Xuống đường, Bài ca hy vọng, Hoa sen Đồng Tháp, Hội nghị Diên Hồng, Tiếng cồng vượt thác, Chông đồng khởi, Du kích vót chông, Xé ảnh tổng Ngô...
Thời kỳ hòa bình ông có các tác phẩm múa Mâm vàng Cửu Long, Tiếng chày trên sóc Bom Bo...
Trong đó, tác phẩm múa Katu được Giáo sư, Nghệ sĩ Nhân dân Thái Ly dàn dựng cùng Ngân Quý thể hiện cô gái dân tộc Cơ Tu trong hình tượng Phật bà nghìn tay nghìn mắt là một tác phẩm tiêu biểu cho múa dân tộc. Tác phẩm đã giành Huy chương bạc trong Hội diễn Nghệ thuật toàn quốc năm 1962 và giải thưởng quốc tế tại Bulgaria. Katu cũng được người dân Cơ Tu ở miền Trung biểu diễn và đã được biểu diễn rộng rãi trên các sân khấu trong nước và quốc tế.
Cánh chim và mặt trời cũng là một tác phẩm tiêu biểu của ông với "hình ảnh cánh chim vùng lên trong mưa gió, cố bay lên đón ánh mặt trời để nói về khát vọng tự do" đã được Nghệ sĩ Nhân dân Chu Thúy Quỳnh và nhiều nghệ sĩ khác biểu diễn thành công.
Mâm vàng Cửu Long ra mắt năm 1977 và liên tục từ năm 1977-1987, tác phẩm được biểu diễn trong nhiều chương trình khác nhau, được trao Huy chương Vàng đầu tiên ở Liên hoan Ca Múa Nhạc chuyên nghiệp tại Hà Nội sau năm 1980.
Về kịch múa, ông là người đã biên đạo cho vở kịch múa (ballet) đầu tiên của Việt Nam là Hái hoa dâng Bác vào năm 1960. Sau này ông lại dàn dựng cho 2 vở kịch múa Bà mẹ miền Nam và Bả Khó đều trở thành những vở vũ kịch kinh điển của Việt Nam.
Đóng góp của Giáo sư, Nghệ sĩ Nhân dân Thái Ly cho nghệ thuật múa không chỉ dừng ở khối lượng tác phẩm đồ sộ, mà còn ở công tác lý luận, xây dựng giáo trình đào tạo, phát triển nghệ thuật múa trên nền tảng gìn giữ bản sắc dân tộc và tiếp thu tinh hoa thế giới. Tư duy sáng tạo của ông đã ảnh hưởng sâu rộng đến nghệ thuật múa Việt Nam suốt nhiều thập niên. Không chỉ vậy, Giáo sư, Nghệ sĩ Nhân dân Thái Ly còn là nghệ sĩ múa đầy tài năng.
Theo Nghệ sĩ Nhân dân Ứng Duy Thịnh, Giáo sư, Nghệ sĩ Nhân dân Thái Ly ghi dấu ấn sâu sắc trong nghệ thuật múa Việt Nam với 3 yếu tố chủ đạo: tính dân tộc, hình tượng nghệ thuật sâu sắc và ngôn ngữ biểu đạt giàu hình ảnh. Tính dân tộc luôn là nền tảng xuyên suốt trong các tác phẩm của ông, thể hiện qua đề tài gắn bó mật thiết với quê hương, đất nước và con người Việt Nam.
Từ cuộc sống chiến đấu kiên cường của đồng bào Tây Nguyên (Katu), khát vọng tự do cháy bỏng (Cánh chim và ánh mặt trời) đến hình ảnh người mẹ miền Nam kiên cường (Bà mẹ miền Nam)…, các tác phẩm của ông thấm đẫm tinh thần dân tộc và tình yêu sâu sắc với con người.
Không chỉ đơn thuần phản ánh hiện thực, Nghệ sĩ Nhân dân Thái Ly còn vận dụng tư duy hiện đại để nâng tầm nghệ thuật múa, tạo nên những tác phẩm vừa giàu chất thơ, triết lý vừa có cấu trúc chặt chẽ và ngôn ngữ hình thể sáng tạo.
Tại hội thảo Giáo sư, Nghệ sĩ Nhân dân Thái Ly - cuộc đời và sự nghiệp nhân kỷ niệm 91 năm ngày sinh của ông, Tiến sĩ – Nghệ sĩ Nhân dân Phạm Anh Phương - Chủ tịch Hội Nghệ sĩ múa Việt Nam khẳng định: “Nghệ thuật múa Việt Nam tự hào có một tên tuổi lớn như Nghệ sĩ Nhân dân Thái Ly. Ông đã để lại di sản đồ sộ trong sự nghiệp hình thành và phát triển nghệ thuật múa Việt Nam trên cả 4 lĩnh vực: sáng tác, đào tạo, lý luận và biểu diễn. Những đóng góp của ông không chỉ nằm trong khuôn khổ của một môn nghệ thuật mà có sức lan tỏa rộng lớn cả không gian, thời gian”.
Trước đó, nhạc sĩ Ca Lê Thuần cũng từng nói về Nghệ sĩ Nhân dân Thái Ly rằng: "Thái Ly trở thành một người nghệ sĩ lớn của ngành múa Việt Nam, bởi ông đã tiếp cận với nghệ thuật múa bằng cả ba con đường triết học, tâm lý học và xã hội học. Do đó, các tác phẩm của ông luôn phù hợp với công chúng, với xã hội nhằm hướng con người đến những vấn đề lớn lao của đất nước và thời đại".
Theo Nghệ sĩ Nhân dân Lê Huân, Giáo sư – Nghệ sĩ Nhân dân Thái Ly là một trong những biên đạo múa Việt Nam đi tiên phong sử dụng ngôn ngữ múa cổ điển châu Âu vào trong các tác phẩm múa dân gian, dân tộc từ những năm 60 của thế kỷ 20.
Ngoài công tác quản lý và sáng tác, ông là thầy giáo của nhiều nghệ sĩ tên tuổi như: Nghệ sĩ Nhân dân Chu Thúy Quỳnh, Nghệ sĩ Nhân dân Kim Quy, Nghệ sĩ Nhân dân Lê Huân, Nghệ sĩ Ưu tú Thành Lộc…
Với con số may mắn hôm nay 21/12, trong khi con giáp tuổi Sửu, Dần, Dậu thuận buồm xuôi gió, tiền bạc, tình cảm đều tốt thì tuổi Mùi đầy rẫy khó khăn.
Chia sẻ
Tôi thấy hình bóng gia đình mình trong phim.
Chia sẻ
Khi gặp lại Hoàng hậu Tiền Thị, Chu Kỳ Trấn gần như không nhận ra người vợ năm xưa. Dẫu thân thể nàng đã tàn tật, nhưng tấm lòng hy sinh và tình nghĩa sâu nặng ấy khiến ông vô cùng xúc động và trân trọng.
Chia sẻ
Trần Hữu Lượng tử trận trong trận quyết chiến Hồ Bà Dương trước đại quân của Chu Nguyên Chương. Con trai ông - Trần Thiện, người được phong làm thái tử, bị bắt giết. Người con còn lại là Trần Lý được đưa lên ngôi hoàng đế nhưng sau này phải lưu lạc sang Cao Ly.
Chia sẻ
Đêm hội hòa âm cồng chiêng Đông Nam Á năm 2025 được tổ chức tại tỉnh Lâm Đồng đã tôn vinh các giá trị đặc sắc của di sản văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên và các nước trong khu vực Đông Nam Á có văn hóa cồng chiêng.
Chia sẻ
Lễ bế mạc SEA Games 33 tại Thái Lan gây chú ý khi video tổng kết những khoảnh khắc đáng nhớ, nhưng tuyệt nhiên chủ nhà lại "quên" chiến thắng đầy cảm xúc của U22 Việt Nam.
Chia sẻ
Song song với hỗ trợ sinh kế, Chương trình “Tiếp sức nhà nông” còn trao học bổng cho con của các hộ tham gia, qua đó nhằm nuôi dưỡng tinh thần hiếu học và tiếp thêm động lực đến trường cho các em.
Chia sẻ
Châu Âu đang đứng trước một trong những lựa chọn quan trọng nhất kể từ khi xung đột Nga-Ukraine bùng nổ, theo Middle East Monitor.
Chia sẻ
Khoảng 15h ngày 18/12/2025, nhận được tin từ quần chúng nhân dân, bằng các biện pháp nghiệp vụ, Phòng Cảnh sát hình sự, Công an tỉnh Thanh Hóa đã nhanh chóng triệt xóa một sới bạc, bắt quả tang 15 đối tượng đang đánh bạc dưới hình thức xóc đĩa.
Chia sẻ
Không lâu sau khi ký hợp đồng chuyên nghiệp với CLB MVV Maastricht, hậu vệ Việt kiều Bỉ Lenn-Minh Trần đã tăng giá khá mạnh.
Chia sẻ
Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP Hà Nội đã ra quyết định truy nã đối tượng Trương Văn Tú (SN 2001; thường trú tại xã Nam Dương, tỉnh Bắc Ninh - trước là xã Nam Dương, huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang).
Chia sẻ
Lễ bế mạc SEA Games vừa diễn ra trên sân vận động Rajamangala (Bangkok Thái Lan) trong không khí đầm ấm, gắn kết, khép lại Đại hội thể thao Đông Nam Á với những dấu ấn đậm nét của đoàn thể thao Việt Nam.
Chia sẻ
Thủ tướng cho rằng, phát triển kinh tế tư nhân không chỉ là trách nhiệm, nghĩa vụ, thẩm quyền mà phải bằng cả trí tuệ, ý chí, khát vọng và tình cảm, để phát triển kinh tế tư nhân thực sự là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia.
Chia sẻ
Ngày 20/12, hàng chục cán bộ Bảo hiểm xã hội (BHXH) và Bưu điện tỉnh Lai Châu đã đồng loạt xuống đường, “gõ cửa” từng hộ dân để tuyên truyền về BHXH tự nguyện và bảo hiểm y tế (BHYT) hộ gia đình. Đây là đợt ra quân cao điểm nhằm đưa chính sách an sinh xã hội lan tỏa sâu rộng trong đời sống đồng bào các dân tộc trên địa bàn.
Chia sẻ
Sau đợt mưa lũ vừa qua, nhiều địa phương tại Khánh Hòa và khu vực Tây Nguyên vẫn còn đối mặt với vô vàn khó khăn. Không chỉ ruộng vườn, tài sản bị hư hại, mà nhiều gia đình còn mất đi mái nhà – chỗ dựa cuối cùng để an tâm sống qua ngày. Trong hoàn cảnh ấy, chương trình “Phân Bón Cà Mau – Cùng nhau san sẻ” đã kịp thời có mặt, đến tận nơi thăm hỏi, động viên và hỗ trợ xây dựng nhà Đại đoàn kết, giúp người dân sớm ổn định cuộc sống, có mái ấm an toàn trước Tết Bính Ngọ 2026.
Chia sẻ
Lực lượng Phòng vệ Ukraine tiếp tục tiến hành các đòn tấn công nhằm vào nhiều tài sản quân sự chiến lược của Nga tại các khu vực khác nhau bao gồm ở Crimea và biển Caspi, với mục tiêu làm suy yếu tiềm lực quân sự và kinh tế của đối phương.
Chia sẻ
Ngày 20/12, Công an tỉnh Bắc Ninh tổ chức Hội nghị tổng kết công tác Công an năm 2025 và triển khai nhiệm vụ năm 2026.
Chia sẻ
Toả sáng ở U22 Việt Nam, Phạm Lý Đức 1m82 trở lại “giải cứu” HAGL?; U23 Việt Nam sắp hội quân trở lại; Ronaldo sở hữu biệt thự đắt nhất Bồ Đào Nha; HLV Klopp sẵn sàng cân nhắc dẫn dắt Real; HLV Arteta muốn gắn bó lâu dài với Arsenal.
Chia sẻ
Sau thành công của "Nụ hôn bạc tỷ" dịp Tết 2025, Thu Trang xác nhận không tham gia đường đua phim Tết 2026 để tập trung toàn lực cho dự án điện ảnh "Ai thương ai mến". Nữ đạo diễn cho biết đây là lựa chọn chiến lược nhằm đảm bảo chất lượng cho dự án được xem là lớn nhất sự nghiệp của cô.
Chia sẻ
Những ngày gần đây, giá sầu riêng ngịch vụ (quả sầu riêng trồng nghịch vụ) trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp mới (chủ yếu trên địa bàn tỉnh Tiền Giang trước đây) giảm mạnh khiến nhà vườn trồng sầu riêng “đứng ngồi không yên”.
Chia sẻ
Sau quyết định của EU về việc cấp cho Kiev một khoản vay được bảo đảm bằng ngân sách của Liên minh, thay vì tài sản của Nga, Thủ tướng Hungary Viktor Orbán tuyên bố rằng nếu Nga kiện về việc tịch thu các khoản tiền bị đóng băng của mình, EU sẽ phải hoàn trả gấp đôi số đó.
Chia sẻ
Trên những triền núi ở xã Vân Canh, tỉnh Gia Lai (địa phận huyện Vân Canh, tỉnh Bình Định trước đây), đồng bào dân tộc Chăm H’roi và Bahnar vẫn gieo trồng lúa nương, trong đó có giống lúa Đá Đỏ. Với họ, đây không chỉ là vụ mùa mà quan trọng hơn là cách gìn giữ ký ức của cha ông, hương vị thiêng quý của núi rừng.
Chia sẻ
Bí thư Tỉnh ủy Hưng Yên Nguyễn Hữu Nghĩa cho biết, Hưng Yên thống nhất quan điểm triển khai dự án phục dựng, tái hiện, hồi sinh Phố Hiến không nhằm lợi nhuận kinh tế trước mắt mà hướng tới mục tiêu lâu dài, bền vững, kết nối giá trị văn hóa của quá khứ - hiện tại - tương lai.
Chia sẻ
Nghệ sĩ Ưu tú từng tham gia "Biệt động Sài Gòn", từng là chủ hãng phim, từng được nhiều Nghệ sĩ Nhân dân tài danh cộng tác.
Chia sẻ
Theo tử vi ngày mai, bắt đầu từ cuối năm nay, 3 con giáp sẽ trải qua một thời kỳ thịnh vượng hiếm có trong cả thập kỷ, không còn phải chịu cảnh nghèo đói.
Chia sẻ
Đại gia Trần Đăng Khoa, hay được gọi là Khoa “khàn” bất ngờ tái xuất với vai trò Chủ tịch HĐQT CTCP Đầu tư Địa ốc Đại Quang Minh. Trước đó, vị đại gia này là người đứng sau hàng loạt dự án bất động sản lớn đình đám.
Chia sẻ
Truyền thông Hàn Quốc không tiếc lời ca ngợi chiến tích của U22 Việt Nam và HLV Kim Sang-sik trước U22 Thái Lan ở chung kết SEA Games 33.
Chia sẻ
KS Nguyễn Thị Nguyệt và cộng sự, Trung tâm Ươm tạo Doanh nghiệp Nông nghiệp Công nghệ cao TPHCM vừa thực hiện thành công đề tài nghiên cứu sản xuất hàng loạt lan Kiếm từ giống nuôi cấy mô. Lan Kiếm là một trong những loài lan được ưa chuộng trên thị trường bởi sự đa dạng về chủng loại, màu sắc hoa phong phú và có mùi thơm…
Chia sẻ
Thông qua buổi thảo luận sẽ giúp người dân Khánh Hòa có thêm nguồn lực để sớm phục hồi sản xuất, giảm thiểu rủi ro và ổn định sinh kế sau mưa lũ.
Chia sẻ
Bình luận bị cho là kém duyên của tỷ phú Elon Musk về hình thể nữ diễn viên Sydney Sweeney đã thổi bùng làn sóng phản đối mạnh mẽ trên mạng xã hội.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
