Nhà làm việc của bác sĩ A.Yersin tại Hòn Bà là di tích quốc gia

Bộ Trưởng Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng vừa có quyết định về việc bổ sung điểm di tích tại Điều 1 Quyết định số 993-QĐ ngày 28/9/1990 của Bộ trưởng Bộ Văn hóa – Thông tin, Thể thao và Du lịch xếp hạng di tích quốc gia.

Theo quyết định nói trên, điểm di tích Nhà làm việc của nhà bác học Alexandre Yersin (A.Yersin) tại Hòn Bà, xã Suối Cát, huyện Cam Lâm, tỉnh Khánh Hòa được bổ sung vào Di tích lịch sử lưu niệm nhà bác học A.Yersin – tỉnh Khánh Hòa tại Điều 1 Quyết định số 993-QĐ ngày 28/9/1990 của Bộ trưởng Bộ Văn hóa – Thông tin, Thể thao và Du lịch.

Ngôi nhà làm việc, còn gọi là trạm thử nghiệm, của bác sĩ Alexandre Yersin trên đỉnh núi Hòn Bà được xây dựng khoảng năm 1914. Địa điểm này gắn bó với cuộc đời và sự nghiệp nghiên cứu khoa học, y học phục vụ con người của nhà bác học - bác sĩ A.Yersin.

Căn nhà này nằm ở độ cao 1.578m, gồm nhà gỗ 2 tầng và bể nước kiên cố, được bác sĩ A.Yersin dùng làm nơi ở khi làm việc, nghiên cứu trên đỉnh núi Hòn Bà. Đến nay, nền móng nhà, bể chứa nước vẫn còn tồn tại.

Trước đó, Bộ Văn hóa - Thông tin, Thể thao và Du lịch (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) đã xếp hạng di tích lịch sử lưu niệm nhà bác học A.Yersin là di tích quốc gia theo Quyết định số 993-QĐ ngày 28/9/1990. Di tích là một quần thể các địa điểm riêng lẻ, tiêu biểu, nổi bật, gắn bó trực tiếp với cuộc đời và sự nghiệp của nhà bác học A.Yersin, bao gồm 3 địa điểm.

Cụ thể, Thư viện tại Viện Pasteur Nha Trang số 14 đường Trần Phú (nay là số 8), phường Xương Huân, TP Nha Trang; Chùa Linh Sơn, xã Suối Cát, huyện Diên Khánh (nay là huyện Cam Lâm) và Mộ Yersin, xã Suối Cát, huyện Diên Khánh (nay là huyện Cam Lâm).

Bác sĩ Yersin sinh ngày 22/9/1863 tại Lavaud, hạt Vaud, Thụy Sĩ. Năm 1891, ông đặt chân đến Nha Trang và đã có khoảng thời gian gần nửa thế kỷ sinh sống và làm việc ở đây cho đến ngày mất (1/3/1943).

Ông đã hoàn thành 55 công trình nghiên cứu khoa học có giá trị với đời sống con người. Trong đó, công trình khoa học cộng tác cùng Emile Roux tìm ra độc tố bạch hầu; nghiên cứu ký ninh trị bệnh sốt rét từ cây canh-ki-na do ông di thực.

Ngoài ra, bác sĩ Alexandre Yersin thực nghiệm nhiều giống cây cao su, ca cao, cà phê, trà… từ châu Âu vào Việt Nam. Ông còn đặt nền móng cho ngành thú y Đông Dương, là người phát hiện ra Hòn Bà (Khánh Hòa); năm 1893, ông khám phá cao nguyên Langbiang (Lâm Viên), TP Đà Lạt ngày nay...