Phía sau vụ “thảm sát” rừng nghiến cổ thụ khủng nhất Việt Nam!
Tháng 6/2021, từ nguồn tin của người dân, nhóm PV Dân Việt đã nhiều lần vượt núi vào Vườn Quốc gia Du Già (Bắc Mê, Hà Giang) để tận mắt chứng kiến, đo đếm những cây nghiến cổ thụ trong rừng già quý giá bị “tàn sát”. Những đại công trường ngổn ngang “xác các cụ nghiến” khiến chúng tôi sững sờ.
òn nhớ, trước đó năm 2017, vụ đột kích kho xưởng gỗ nghiến ở huyện Vị Xuyên, chỉ chưa đầy 14 m3 gỗ bị thu giữ, đã được coi là phi vụ lớn nhất địa phương này và sau đó Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ đã có chỉ đạo bằng văn bản yêu cầu chấn chỉnh thảm trạng. Còn con số hiện nay, ít nhất gấp… 50 lần. Ở tỉnh Lào Cai kế bên, năm 2019 hai đối tượng chặt 1 cây nghiến ở huyện Mường Khương tổng thể 24m3 (chưa kịp lấy đi mảnh nào) đã lãnh án tù giam 11 năm.
Chúng tôi đã tìm nhiều nguồn tư liệu, số liệu các cơ quan chức năng liên quan đến các vụ việc phá rừng gỗ nghiến đã được phát hiện. Tính đến thời điểm này, vụ việc tại Bắc Mê (Hà Giang) có thể coi là vụ "thảm sát" rừng nghiến cổ thụ khủng nhất Việt Nam!
Vài chục thân nghiến hàng chục, hàng trăm năm tuổi bị đốn hạ trong rừng ở Bắc Mê, Hà Giang.
Có gốc cây, nhà báo nằm trên đó lọt thỏm như con mèo nằm cuộn trong chiếc nong. Đường kính gốc 2,7m; cây gỗ cao vài chục mét, thử hỏi mỗi cây mấy chục mét khối gỗ thuộc nhóm IIA - xếp vào hàng quốc cấm "nguy cấp, quý hiếm" của Việt Nam ta?
Trong nhiều ngày đi rừng, chúng tôi chứng kiến ít nhất 5 khu vực các "báu vật thiên nhiên trên núi đá" bị đốn hạ. Những cây gỗ cổ thụ được nhóm phóng viên thống kê, ghi hình. Trung tuần tháng 6, trong những chuyến đi rừng, PV đến những khu chưa có dấu hiệu được cơ quan kiểm đếm điều tra ghi nhận đánh dấu gỗ nghiến bị đốn hạ.
Khi đó, trao đổi với PV Dân Việt, ông Hoàng Hải Lý - Giám đốc Sở NNPTNT tỉnh Hà Giang đã phải ghi nhận ban đầu: vài chục cây nghiến cổ đã bị đốn hạ.
Tổng lượng gỗ rừng già bị tổn thất, bị ăn cắp đem đi, bị vứt lại trong các "công xưởng" xẻ gỗ mênh mông, ít nhất phải vài trăm hoặc nhiều trăm mét khối …
Rừng cổ thụ không biết nói tiếng người, nhóm PV Dân Việt phải bí mật nhờ những người dân, những cán bộ "tốt" đưa vào rừng để tận thấy thảm trạng kể trên. Khi thấy nhóm PV, ông Lù Quốc Hưng - Trưởng Công an huyện Bắc Mê còn bảo nhà báo: "Ở đây có gì mà viết bài, đi chỗ khác đi".
Chúng tôi đi đến đâu cũng bị theo dõi, dân và cán bộ đưa chúng tôi đi rừng liên tục bị "can thiệp" và có người phải bỏ cuộc dù đã hứa. Chúng tôi chỉ còn biết điều tra độc lập và lên tiếng một cách minh bạch nhất có thể.
Báo Điện tử Dân Việt là tờ báo đầu tiên đăng tin về vụ phá rừng nghiến cổ thụ trong Vườn quốc gia Du Già, ngày 11/6. Đến nay, cơ quan chức năng tỉnh Hà Giang vẫn chưa ai "dũng cảm" chính thức đưa số lượng cây, khối lượng gỗ bị đốn hạ trong vụ phá rừng kinh khủng này.
Tính đến nay, nhóm Phóng viên Dân Việt đã dày công nhiều ngày đi bộ, leo núi, luồn rừng để đến được nhiều điểm rừng bị phá. Có chỗ cách đường ô tô vài trăm mét, có góc rừng tan hoang đi bộ 4 tiếng đồng hồ mới tới nơi. Đi chỗ nào cũng "chảy máu mắt" vì xót xa cho rừng nghìn năm tuổi. Ít nhất vài chục cây nghiến khổng lồ, với hàng trăm mét khối gỗ quý bị thảm sát.
Số gỗ bị chặt hạ ở Vườn Quốc gia Du Già, ở rừng phòng hộ Bắc Mê là vài chục gốc cây cổ thụ, chúng tôi đo, có cây 2,7m; có cây 1,6m đường kính gốc. Tính thêm chiều cao của cây sẽ ước lượng ra khối gỗ bị chặt hạ.
Song, họ đã lấy gỗ đi khỏi rừng rồi, chỉ còn gốc và ảo ảnh về một cánh rừng tối sẫm không thấy ánh sáng mặt trời sau cả nghìn năm các cụ nghiến gặn chắt từng giọt nước, từng cọng đất để ngạo nghễ vươn lên trên núi đá tai mèo xám ngoét. "Sợ gì gió, sợ gì mưa", đó là câu thơ tôn vinh sức mạnh kiên cường của các rừng nghiến miền Bắc núi đá Việt Nam ấy.
Lần đầu, chúng tôi đi từ xã Minh Ngọc, vài giờ đi bộ thì gặp một cánh rừng lớn ngổn ngang. Đếm, rồi cơ quan chức năng đến đánh số bằng sơn đỏ từ cây thứ nhất đến ít nhất "cây thứ 26". Có thể có các con số khác chúng tôi "thấy cây mà chưa thấy hết rừng".
Được người dân ủng hộ, phóng viên đi bộ đến một tán rừng thưa, 3 cây nghiến đại thụ bị đổ kềnh, còn chưa có dấu hiệu cán bộ đến kiểm tra (vạch sơn đỏ, sơn trắng lên gốc cây). Hôm sau chúng tôi giấu ô tô thật kĩ, 4 giờ sáng giắt dao quắm và đèn pin (không bật sáng) vào hành lý, lặng lẽ đi lên rừng trước khi trời sáng để tránh bị theo dõi.
Ở rừng già thuộc hai xóm 4 và 5 thôn Lùng Càng, có hơn 10 cây nghiến lớn bị đốn hạ tan hoang. Một góc rừng đặc dụng (Vườn Quốc gia) nát bươm với hơn bốn chục cây nghiến bị đốn hạ.
Sang đến rừng phòng hộ cũng thê thảm không kém. Phó Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Bắc Mê, ông Hoàng Công Trình trả lời phỏng vấn trực tiếp với Dân Việt, đã thừa nhận bằng bản báo cáo nhanh của Hạt kiểm lâm huyện Bắc Mê, lập và ký ngày 27/6/2021. Theo đó, 21 cây nghiến bị đốn hạ, riêng ở rừng sản xuất (chưa tính rừng của VQG Du Già) đã là 72,417 m3 gỗnghiến bị lâm tặc bỏ lại trong rừng. Số gỗ lâm tặc lấy đi trót lọt bao nhiêu thì "có giời mà biết".
Chúng tôi tiếp tục vào rừng bằng cách bỏ tiền thuê người dẫn đường bí mật sau nhiều giờ vắt cắn, lấm lem bê bết, chân toạc máu vì các đỉnh núi ủ rêu trơn trượt. Dân lại tố có một "xưởng mộc" giữa rừng với 8 cây nghiến đại thụ. Đi tiếp, rừng phòng hộ cũng bị phá, cũng có nghiến cổ thụ - loài cây quý ở góc độ bảo tồn và đắt đỏ vài trăm triệu đồng/cây theo giá chợ đen - bị đốn hạ tan tành.
"Kiểm lâm đã đến bắn tọa độ khoảng 30 cây nghiến bị đốn hạ ở chỗ này", người dẫn đường từng đưa cán bộ đi kiểm kê lâm sản bị "xẻ thịt" trái phép tiết lộ. Chúng tôi đếm, kiệt sức rồi, không muốn đếm thêm nữa. Ghi nhận bước đầu cũng ngót mấy chục cây nghiến khổng lồ bị chặt hạ, cưa xẻ.
Vậy là 3 loại rừng ở Bắc Mê đều có các vựa nghiến khổng lồ bị tàn phá. Câu trả lời - có thể chắc chắn chưa là câu trả lời cuối cùng và cũng rất dễ gây tranh cãi khi "ai đó" muốn giấu thực trạng để mất rừng - đã dần dà xuất hiện. Lượng gỗ bị đốn hạ quá lớn. Thống kê chưa đầy đủ, cũng năm sáu chục cây đã được ghi nhận. Bấm đốt ngón tay, cũng biết một cây đại thụ đường kính gốc 2,7m mà cao 40m, đem lại "nguồn lợi" bao nhiêu mét khối gỗ cho lâm tặc cầm cưa và lâm tặc tham nhũng rừng.
Nhiều người băn khoăn đặt câu hỏi, vài trăm mét khối (số bị vứt lại hiện trường của riêng một "ổ" nhỏ được báo cáo bằng văn bản đã gần 73m3!) gỗ nghiến kia là con số kỉ lục tới mức nào? Chúng tôi dùng từ"vụ việc có khối lượng gỗ nghiến cổ thụ bị tàn phá lớn chưa từng có" ở Hà Giang cho loạt bài này đã thuyết phục chưa? Thế các vụ từng được biết đến nhỏ hơn ra sao?
Gõ trên Google tìm thông tin về các vụ phá rừng nghiến, phá án về gỗ nghiến lớn nhất Việt Nam, đọc các bài báo đã viết về chủ đề này, tìm số liệu từ cơ quan chức năng. Có những con số như thế này: ngày 1/10/2019, Báo Nhân Dân đăng: 11 năm tù dành cho hai đối tượng người huyện Mường Khương vì chặt một cây gỗ nghiến.
Giàng Quáng Phủng và Hồ Cổ Du (người xã Nậm Chảy) giết chết đúng 1 cây nghiến với khối lượng tổng thể (chưa hề mang tang vật đi như vụ chúng ta đang nói ở trên) là 26,4 m3. Số gỗ kia chỉ là gỗ ở rừng phòng hộ, tính chất trầm trọng của nó thấp hơn hẳn vụ ở "Vườn Quốc gia" Du Già tỉnh Hà Giang hiện nay. Đấy là chưa kể, ước tính, số lượng gỗ nghiến cổ thụ bị phá ở Bắc Mê vừa qua phải lên đến vài trăm mét khối (so với 26,4m3 đã đi tù 11 năm kia).
Trước đó, TTXVN đưa bài viết "Bắt giữ vụ gỗ nghiến được sơ chế dạng thớt lớn nhất từ trước đến nay" ở Hà Giang. Tổng khối lượng là hơn 13m3, được thu giữ ở kho xưởng của ông Vũ Mạnh Hoạch, thị trấn Việt Lâm, huyện Vị Xuyên. Và sau đó, trước tình trạng "nóng" trên, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ đã có ý kiến chỉ đạo UBND tỉnh Hà Giang, Bộ NNPTNT cần ra quân ngăn chặn tình trạng phá rừng nghiến trên địa bàn. 13m3 đã kinh động như thế, thử hỏi, vụ này gấp mấy chục lần con số "kỷ lục" kia thì sao? Nếu cho chúng tôi đi rừng thêm buổi nữa, có thể con số sẽ không dừng lại ở mức… vài chục đại thụ bị "hành quyết".
Nói thật, các vụ điều tra phá rừng nghiến của chúng tôi trước đó, có khi chỉ 1-2 cây bị chặt ở Tuyên Quang, đã khởi tố hình sự. Vài cây bị đốn hạ, Bí thư Tỉnh ủy đã vào đến hiện trường kiểm tra, Cục Kiểm lâm đã hỏa tốc vào cuộc. So sánh như thế để thấy, vụ việc ở Bắc Mê, ở rừng đặc dụng Du Già hiện nay, tính chất "kinh hoàng" hơn gấp nhiều lần.
Bởi, đây là khu vực tự nhiên có tính đa dạng sinh học cao với nhiều loài động vật nằm trong sách đỏ, được bảo vệ cao nhất trên toàn cầu như vọoc mũi hếch Bắc Bộ, vượn đen má trắng, sơn dương nâu…; nhiều loài thực vật quý hiếm như: bách xanh, bách xanh núi đá, nghiến, đinh. Việc mất rừng trên quy mô lớn chưa từng thấy, với những cây gỗ nghiến bị chặt phá đường kính thậm chí lên tới 2,7m như hiện nay trong khu vực là một tổn thất lớn của chúng ta, nhất là khi chúng còn là một phần quan trọng của di sản Công viên Địa chất toàn cầu Cao nguyên đá Đồng Văn.
Nhiều người dân sinh sống tại khu vực đất dịch vụ Đồng Giường, phường Dương Nội (Hà Nội) bức xúc trước việc xe tải chở đất, rác thải về đổ ngay sát khu dân cư gây ô nhiễm tiếng ồn, bụi bẩn… khiến cuộc sống sinh hoạt của nhiều người dân bị ảnh hưởng.
HTX Dân Tiến, xã Bắc Tân Uyên (TP.HCM) dù còn nhiều khó khăn, vẫn kiên trì đưa nông sản sạch đạt chuẩn VietGAP ra thị trường, với doanh thu khoảng 2 tỷ đồng mỗi năm. Qua đó, HTX góp phần nâng cao thu nhập người dân và từng bước thay đổi diện mạo nông thôn địa phương.
Chính phủ Anh sẽ không đơn phương tịch thu các tài sản của Nga đang bị đóng băng sau khi hội nghị thượng đỉnh EU thất bại, tờ Financial Times dẫn lời một quan chức chính phủ cho biết.
Chủ doanh nghiệp TSL và Avatek chi từ 50 đên 100 triệu đồng mỗi tháng cho cựu Thư ký Phó chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, để nhờ anh ta tiếp khách, quan hệ giúp với cơ quan Nhà nước và nếu có hồ sơ cần giải quyết, tiền được trả theo vụ việc, mỗi lần từ 50 đến 500 triệu đồng.
Tỷ giá USD/VND hôm nay 20/12 trong nước lặng sóng. Trong khi đó, chỉ số DXY nhích tăng trong bối cảnh giới đầu tư tiếp tục đánh giá triển vọng chính sách tiền tệ của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed).
Trong các bộ kiếm hiệp của nhà văn Kim Dung, mỗi nhân vật, mỗi bậc anh hùng đều gắn liền với các loại binh khí riêng. Rất nhiều món võ khí đã trở nên vang danh thiên hạ nhờ chủ nhân của chúng.
Dù còn ơn 1 tháng nữa mới Tết âm lịch Bính Ngọ 2026, nhưng hiện nay nhiều doanh nghiệp đã bắt đầu tính toán phương án thưởng Tết cho người lao động. Một số mức thưởng cao trót vót xuất hiện ở một vài đơn vị nhưng cũng có những ngành mức thưởng chỉ vừa đủ mua 2 bát phở.
Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được đảm nhận vai trò Phó Chủ tịch Hội đồng điều hành Trung tâm Tài chính Quốc tế tại Việt Nam, theo quyết định của Thủ tướng.
Ngày 20/12, đoàn thể thao Việt Nam bước vào ngày thi đấu cuối SEA Games 33 với tâm điểm là 2 cơ hội HCV cầu mây, khép lại kỳ đại hội bằng cái kết trọn vẹn.
Tại SEA Games 33, dù chỉ đứng thứ 6 về số lượng vận động viên tham dự, thậm chí chỉ bằng hơn một nửa so với chủ nhà Thái Lan, nhưng Đoàn Thể thao Việt Nam vẫn cán đích xuất sắc khi xếp thứ 3 toàn đoàn.
Năm 2025 chứng kiến cuộc tái cấu trúc mạnh mẽ của hệ thống ngân hàng: cắt giảm nhân sự, đóng phòng giao dịch kém hiệu quả, đẩy nhanh số hóa và mở rộng hệ sinh thái dịch vụ để tăng thu ngoài lãi. Mục tiêu của cuộc tái cấu trúc này không chỉ tối đa hoá lợi nhuận mà còn là điều kiện cần để ngân hàng tiếp tục đóng vai trò "huyết mạch" cung ứng vốn cho nền kinh tế tăng trưởng 2 con số trong giai đoạn 2026 -2030.
Giá vàng hôm nay 20/12, vàng SJC và nhẫn neo ở ngưỡng cao, duy trì mức ổn định so với phiên hôm qua. Trong khi, vàng thế giới ổn định trên mức 4.300 USD/ounce.
Xã Xuân Sơn, (hình thành từ việc sáp nhập từ xã Suối Rao, Sơn Bình, Xuân Sơn, huyện Châu Đức, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu cũ) một xã ven đô của TP.HCM, nơi tiếp xúc trực tiếp và gần gũi với người dân đóng vai trò quan trọng trong chuyển đổi số. Để hiểu rõ hơn về những thay đổi và thách thức trong quá trình "số hóa" chính quyền cơ sở, phóng viên Dân Việt đã có cuộc trao đổi với ông Ngô Văn Luận, Phó Bí thư, Chủ tịch UBND xã Xuân Sơn, TP.HCM.
Sau sáp nhập, xã Vân Hồ (Sơn La) tập trung phát triển hạ tầng, du lịch, nông nghiệp, văn hóa, hoàn thiện các tiêu chí xây dựng nông thôn mới, nâng cao đời sống người dân.
Không chỉ dừng ở quản lý bữa ăn hằng ngày, an toàn thực phẩm đang trở thành tiêu chí quan trọng trong xây dựng nông thôn mới tại TP.HCM. Thông qua việc siết chặt quy chuẩn, mở rộng chuỗi cung ứng thực phẩm an toàn và triển khai đồng bộ chính sách của Chính phủ, Thành phố hướng tới xây dựng nông thôn hiện đại, an toàn và đáng sống.
Sau sáp nhập, xã Long Hải, TP.HCM tiếp tục đẩy nhanh hoàn chỉnh các tiêu chí phát triển đô thị theo hướng du lịch, dịch vụ, thương mại... Trong đó chú trọng việc chỉnh trang đô thị, tạo môi trường sống xanh, xạch, đẹp và bền vững cho người dân.
Theo Công an TP Hà Nội, hiện nay nhu cầu đầu tư tài chính trực tuyến rất phổ biến và đa dạng, bên cạnh các sàn giao dịch chính thống thì xuất hiện các sàn mạo danh các tổ chức tài chính quốc tế để lừa đảo các nhà đầu tư.
Một loạt công trình giao thông trọng điểm vừa được khởi công trên địa bàn Thủ đô Hà Nội, từ những tuyến metro đi sâu vào lòng đất, những đại lộ vươn dài ven sông Hồng đến trục đường kết nối sân bay quy mô lớn.
Moscow sẽ cân nhắc việc ngừng các cuộc tấn công tầm sâu vào Ukraine vào ngày nước này tổ chức bầu cử, với điều kiện hàng triệu người Ukraine đang sinh sống tại Nga được phép bỏ phiếu - Tổng thống Vladimir Putin cho biết hôm thứ Sáu 19/12.
Mặc dù niên đại chưa thể xác định và hiện chưa có kết quả phân tích C14, nhóm nghiên cứu bước đầu nhận định kỹ thuật chế tạo thuyền cổ Bắc Ninh có sự tương đồng với tư liệu lịch sử thời Lý, cho thấy sự hiện diện của loại hình thuyền này trong lịch sử Việt Nam.
Sáng sớm ở xã Thành Công, tỉnh Cao Bằng (địa phận huyện Nguyên Bình trước đây) khi màn sương mỏng còn chưa kịp tan trên những triền núi, trên con đường nhỏ dẫn vào rừng trúc tại xóm Bản Phường uốn lượn mềm mại như dải lụa mềm đưa du khách vào một miền không gian xanh tĩnh lặng, tiếng lá xào xạc nghe như khúc hòa âm của núi rừng.
Ngày 19/12, sau loạt phản ánh của Báo điện tử Dân Việt về tình trạng ô nhiễm môi trường khiến hàng trăm người dân thôn Mai Nội (Sóc Sơn, Hà Nội) bức xúc kêu cứu, UBND xã Sóc Sơn đã tổ chức đoàn kiểm tra làm việc trực tiếp tại Nhà máy gạch CERAMIC Hồng Hà.