Phóng viên báo “nông dân” và những cuộcgiải cứu... công nhân

Tin nhắn chiều 24 tết

Chiều 24 Tết Mậu Tý (9/2/2018), khi anh em phóng viên Văn phòng Đông Bắc Báo NTNN/Dân Việt đang liên hoan cuối năm thì bất ngờ tôi nhận được tin nhắn Facebook từ một tài khoản lạ. Tin nhắn cho biết, có một nhóm công nhân khoảng 40 người ở một công trình tại khu vực Bãi Cháy, TP.Hạ Long bị cai thầu bỏ rơi không có tiền về quê, thậm chí không còn cả tiền mua thức ăn, gạo để duy trì.

Ngay lập tức, tôi cùng phóng viên Nguyễn Quý có mặt tại công trình nhà ở cán bộ, chiến sĩ Đại đội thông tin, Ban Chỉ huy quân sự Quảng Ninh tại Cái Dăm (phường Bãi Cháy, TP.Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh). Anh Lê Văn Xuân (quê Nghệ An) là 1 trong số 40 công nhân ở đây cho biết: "Chúng tôi được một người quen giới thiệu để đi làm cho anh Nguyễn Văn Sơn. Trong đội có 37 anh em, trong đó có 26 người đến từ Nghệ An, 11 người đến từ Điện Biên. Anh em nhiều người dân tộc không có giấy tờ tùy thân. Trước khi làm, anh Sơn hứa sẽ trả lương cho anh em 300 nghìn/công thợ và 250 nghìn/công phụ. Đến nay, người làm ít cũng 30 công, nhiều thì gần 100 công. Cách đây khoảng nửa tháng, anh Sơn liên tục thất hẹn và hứa sẽ thanh toán tiền lương cho anh em trước tết để anh em về quê nhưng bất ngờ bỏ trốn".

Sau khi nắm được sự việc, chúng tôi đã trao đổi thông tin với chính quyền phường Bãi Cháy để tới hỗ trợ nhóm công nhân này. Ngay lập tức bài viết "24 Tết, cai thầu bỏ trốn, gần 40 công nhân không có tiền về quê" được đăng tải trên Báo điện tử Dân Việt.

Để xác định cai thầu Nguyễn Văn Sơn là ai? Chúng tôi đã tìm đến Công ty CPĐT Xây dựng số 3 Quảng Ninh là đơn vị được giao thi công công trình này. Sau đó, chúng tôi tiếp tục có bài viết: "Vụ cai thầu ôm tiền công của 40 công nhân bỏ trốn: Chủ thầu nói gì?" và "Vụ cai thầu "ôm" tiền công của 40 công nhân: Số tiền là bao nhiêu?" trong sáng ngày 10/2/2018 tức 26 tết Mậu Tý.

Ngay sau những bài viết đó, dư luận tại Quảng Ninh đã dậy sóng. Nhiều người dùng Facebook đã thông tin cho phóng viên Báo NTNN/Dân Việt biết một số thông tin về cai thầu Nguyễn Văn Sơn. Trước sức ép của dư luận từ các bài báo được đăng tải trên báo NTNN/ Điện tử Dân Việt, chiều ngày 10/2, Nguyễn Văn Sơn - cai thầu dự án, đã nhận trách nhiệm và thanh toán trước cho các công nhân từ 2-5 triệu đồng/người để về quê ăn tết.

Nhóm công nhân này sau đó cho biết, sau khi Dân Việt đăng bài viết, Bộ chỉ huy quân sự tỉnh Quảng Ninh đã hỗ trợ mỗi công nhân 1 triệu đồng, Liên đoàn Lao động TP.Hạ Long hỗ trợ mỗi người 300 đồng. Một doanh nghiệp ở Nghệ An cũng hỗ trợ mỗi người 1 triệu đồng và tài trợ xe cho công nhân về tận nhà. Nhóm công nhân này gửi lời cảm ơn tới Báo NTNN/Điện tử Dân Việt.

"Giải cứu" 50 công nhân bị trả lương bằng… gạch

Đến tận bây giờ, mỗi lần gặp tôi, anh Hoàng Trung Tâm và gần 50 công nhân Công ty cổ phần Xây lắp và sản xuất VLXD Hà Khẩu vẫn cho biết không thể tin có thể lấy được gần 5 tỷ đồng tiền lương, bảo hiểm, chế độ… Anh Tâm và nhiều công nhân ở đây cho biết, đã gửi rất nhiều đơn thư trong thời gian dài nhưng không hiệu quả. Chỉ đến khi Báo NTNN/Điện tử Dân Việt vào cuộc thì công ty mới thanh toán toàn bộ số tiền nợ cho công nhân.

Trước đó, khi chúng tôi nhận được đơn kêu cứu thì đã nhiều tháng, Công ty cổ phần Xây lắp và sản xuất VLXD Hà Khẩu không chi trả lương, chế độ cho công nhân lao động. Nhiều công nhân không chịu nổi đã phải nghỉ việc nhưng lương, bảo hiểm, chế độ thai sản, ốm đau bệnh tật vẫn "treo" ở công ty cũ.

Sau quá trình tìm hiểu, xác minh thông tin, tôi đã có 2 bài viết: "Quảng Ninh: Doanh nghiệp nợ lương, đòi trả hàng vạn viên gạch cho công nhân!" được đăng tải trên Báo điện tử Dân Việt vào ngày 23/3/2018 và bài "Doanh nghiệp trả lương công nhân bằng gạch nợ bảo hiểm "top đầu" Quảng Ninh" đăng tải vào ngày 2/4/2018. Ngay sau đó, chiều ngày 2/4/2018, trước sự chứng kiến của cơ quan chức năng TP.Hạ Long và phóng viên Báo Dân Việt, ông Nguyễn Văn Linh - Giám đốc Công ty CP Xây lắp và sản xuất VLXD Hà Khẩu đã ký bản cam kết sẽ giải quyết dứt điểm tiền lương, chế độ thai sản, ốm đau, tiền ăn ca và tiền trợ cấp thôi việc cho người lao động mà doanh nghiệp còn nợ trước ngày 30/4/2018.

Sau hơn 1 tháng chờ đợi, đúng ngày 3/5/2018, gần 50 công nhân bị nợ lương tưởng chỉ có thể được nhận gạch giá cao để trừ nợ đã được trả hết toàn bộ số tiền mà doanh nghiệp nợ.