Thái Nguyên: 124 tỷ tiền dân "đổ" về ngân sách, "đá" trách nhiệm tại dự án phát triển đô thị

Trước đó, Báo điện tử Dân Việt có bài viết "Thái Nguyên: Nhà đầu tư xót xa nhìn tiền "chôn" chặt vào dự án phát triển đô thị", nêu phản ánh bức xúc của người dân trúng đấu giá đất tại dự án Khu dân cư số 5 huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên. Theo đó, đã 1 năm trôi qua, hạ tầng dự án vẫn giữ nguyên trạng như thời điểm đưa ra đấu giá. Việc thiếu đường giao thông, các công trình phụ trợ, điện, nước khiến người dân không thể xây dựng nhà cửa, phát triển kinh tế dù đã đổ tiền tỷ vào đấu giá.

124 tỷ đồng thu từ đấu giá "rót" về ngân sách, dự án vẫn "trên giấy"

Để rộng đường dư luận, PV Dân Việt đã có buổi làm việc với đại diện Chủ đầu tư dự án là Trung tâm phát triển Quỹ đất tỉnh Thái Nguyên và Sở Tài Nguyên Môi trường tỉnh Thái Nguyên.

Trao đổi với PV, Giám đốc Trung tâm Phát triển Quỹ đất tỉnh Thái Nguyên Tô Xuân Mạnh cho biết, dự án Khu dân cư số 5 Phú Bình có vốn đầu tư trên 78 tỷ đồng. Tháng 6/2022, Trung tâm đưa 87 lô đất ra đấu giá, thu về 124 tỷ đồng nộp vào Kho bạc nhà nước tỉnh Thái Nguyên. "Như vậy, nếu xét theo tính hiệu quả thì dự án đã làm lãi cho ngân sách nhà nước", Giám đốc Trung tâm Phát triển Quỹ đất tỉnh Thái Nguyên nói.

Lãi gần 50 tỷ đồng ngay sau giai đoạn đấu giá đầu tiên, đồng nghĩa nguồn tiền hoàn thiện hạ tầng dự án là dôi dư. Đáng lý các giai đoạn tiếp theo của dự án này phải được thực hiện nhanh chóng, đảm bảo phục vụ nhu cầu phát triển kinh tế của người dân, cũng như mở rộng không gian đô thị cho huyện Phú Bình. Thế nhưng trên thực tế, đã cho thấy điều trái ngược. Hạ tầng dự án Khu dân cư số 5 không chỉ đình trệ, nay còn xuống cấp trầm trọng.

"Có tiền nhưng không làm được!", Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Thái Nguyên Phạm Bình Công trả lời PV Dân Việt về việc chậm tiến độ tại Khu đô thị số 5 Phú Bình. Theo lý giải của Phó Giám đốc Sở, thời điểm đầu triển khai, dự án được thực hiện theo hình thức ngoài ngân sách.

Nhưng sau thời điểm đấu giá, chủ đầu tư phải nộp tiền vào Kho bạc Nhà nước. Tới đây, vướng mắc cơ chế xuất hiện khi dự án không thuộc danh mục đầu tư công, không có kế hoạch sử dụng tiền ngân sách. Tức là toàn bộ 124 tỷ thu từ đấu giá rơi vào tình trạng "đóng băng" trong ngân sách tỉnh, mà không thể quay đầu để phục vụ hoàn thiện dự án.

"Liên quan đến vấn đề này, tỉnh cũng đang tìm cách tháo gỡ. Các sở, ngành cũng không thể nào đề xuất ngoài quy định nhà nước. Không chi được thì đương nhiên nhà thầu phải dừng, đây là cơ chế của đất nước", Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Thái Nguyên nói.

Còn theo Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất Tô Xuân Mạnh, năm 2018, dự án được phê duyệt hình thức ngoài đầu tư công. Tại thời điểm đó, sau khi đấu giá xong, nguồn tiền này chủ đầu tư sẽ giữ lại để chi trả cho nhà thầu. Sau đó phần tiền dôi dư còn lại mới phải nộp vào ngân sách nhà nước. Tuy nhiên những thay đổi về chính sách khiến quy trình thay đổi, dẫn đến vướng mắc như trên.

Để hàng tỷ đồng lãng phí trách nhiệm thuộc Chủ đầu tư dự án?

Theo Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh Thái Nguyên, tình trạng chậm tiến độ có một phần do nhà thầu thi công dự án là Công ty CP Đầu tư phát triển Minh Dũng triển khai chậm. Mặt khác, doanh nghiệp này cũng đề nghị tăng giá trị gói thầu theo giá thị trường trong quá trình thi công, cũng phần nào gây khó khăn cho chủ đầu tư.

Không đồng tình với ý kiến của đại diện Trung tâm Phát triển Quỹ đất, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên Môi trường khẳng định trước hết trách nhiệm phải thuộc về đơn vị chủ đầu tư. Theo đó, ông Phạm Bình Công khẳng định nhà thầu buộc phải chịu mức giá theo hợp đồng đấu thầu.

"Không có việc gì cả, cứ trả tiền cho người ta thì người ta sẽ làm. Nhà thầu trúng tại thời điểm nào thì bắt buộc phải chịu giá đó. Việc phản ánh của người dân là chính xác. Liên quan đến quá trình nhà thầu dừng thi công là đúng vì chẳng có tiền. để nhiều điểm đen nguy cơ tai nạn là trách nhiệm của nhà thầu và sự đôn đốc của chủ đầu tư", Phó Giám đốc Phạm Bình Công khẳng định.

Theo thông tin do ông Tô Xuân Mạnh cung cấp, hiện tại Trung tâm Phát triển Quỹ đất tỉnh Thái Nguyên đã vay của Quỹ phát triển đất tỉnh Thái Nguyên 35 tỷ đồng. Trong đó, 20 tỷ đồng phục vụ giải phóng mặt bằng. 15 tỷ đồng còn lại được tạm ứng cho đơn vị thi công, bằng 1/3 tổng giá trị 45 tỷ đồng của gói thầu thi công. Tức hiện tại, Trung tâm Phát triển quỹ đất đang nợ cả quỹ ứng, nhà thầu và nợ cả hạ tầng với người dân.

Trong khi các đơn vị còn đang tìm cách "đá" trách nhiệm, thì người dân, dư luận đặt rất nhiều nghi vấn về năng lực của cán bộ thực hiện dự án, cũng như vai trò của cán bộ Trung tâm Phát triển Quỹ đất tỉnh Thái Nguyên.

Mặt khác, theo phát ngôn của ông Phạm Bình Công, tại thời điểm nhận được phản ánh, ông Công đã hỏi vì sao biết vướng mắc nhưng vẫn thực hiện bán đất thì nhận được câu trả lời "tỉnh cũng đang cần tiền thu ngân sách". Do đó, người dân đề nghị lãnh đạo UBND tỉnh Thái Nguyên làm rõ câu hỏi có hay không việc chủ đầu tư dự án Khu đô thị số 5 làm hạ tầng cho có, đã lường trước vướng mắc nhưng vẫn cố tình mang đất ra đấu giá thu tiền của người dân?