Trung tướng quân đội đề xuất cơ chế phối hợp về an ninh mạng giữa Bộ Công an và Bộ Quốc phòng

Chiều 7/11, tại phiên thảo luận ở hội trường Quốc hội về dự án Luật An ninh mạng, các đại biểu đã nhấn mạnh tầm quan trọng chiến lược của không gian mạng đối với chủ quyền quốc gia, đồng thời đề nghị phân định rõ ràng, hiệu quả vai trò, trách nhiệm giữa Bộ Quốc phòng và Bộ Công an trong lĩnh vực này.

Phát biểu thảo luận, Trung tướng Nguyễn Quốc Duyệt (đoàn ĐBQH TP.Hà Nội), Chánh thanh tra Bộ Quốc phòng khẳng định không gian mạng đã trở thành một địa cực mới của không gian chiến lược, không thể tách rời của chủ quyền quốc gia và là mặt trận tác chiến thứ năm bên cạnh các môi trường truyền thống.

Ông Duyệt nhấn mạnh, không gian mạng đã trở thành mặt trận, môi trường tác chiến thứ năm bên cạnh các môi trường truyền thống trên bộ, trên không, trên biển và vũ trụ, được coi là một phần lãnh thổ có vị trí đặc biệt trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Do đó, bảo vệ Tổ quốc trên không gian mạng là nhiệm vụ cấp bách, thường trực và lâu dài.

Vị đại biểu đoàn Hà Nội cho rằng, tính chất xuyên biên giới, phi đối xứng và phi truyền thống của các mối đe dọa trên không gian mạng khiến công tác bảo vệ chủ quyền quốc gia trở nên vô cùng phức tạp, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng, đặc biệt là vai trò nòng cốt của Bộ Quốc phòng và Bộ Công an.

Dù các nghị quyết của Đảng đã khẳng định đây là hai lực lượng nòng cốt, thực tiễn cho thấy ranh giới giữa bảo đảm an ninh mạng và tác chiến mạng phục vụ nhiệm vụ quốc phòng vẫn còn một số điểm giao thoa, chưa được pháp luật quy định cụ thể, dẫn đến khó khăn trong tổ chức lực lượng và phân công nhiệm vụ.

Trên cơ sở đó, Trung tướng Nguyễn Quốc Duyệt đề nghị dự thảo luật cần phân định rõ chức năng, thẩm quyền và cơ chế phối hợp giữa các bộ, ngành.

Ông phân tích, với chức năng là đội quân chiến đấu và quan điểm của Đảng về bảo vệ Tổ quốc "từ sớm, từ xa", Quân đội nhân dân là lực lượng nòng cốt bảo vệ chủ quyền quốc gia trên không gian mạng, phòng chống chiến tranh thông tin và chiến tranh không gian mạng.

Thực tế, Bộ Tư lệnh tác chiến không gian mạng đã được thành lập từ năm 2017, đóng vai trò nòng cốt trong nhiệm vụ này.

Để luật hóa vai trò đó, đại biểu đề nghị dự thảo luật cần khẳng định Bộ Quốc phòng là lực lượng nòng cốt trên ba trụ cột chính.

Thứ nhất, bảo vệ chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ quốc gia trên không gian mạng.

Thứ hai, chủ trì thực hiện tác chiến không gian mạng, bảo vệ các hạ tầng thông tin quan trọng của quốc gia, hạ tầng số quốc phòng, hệ thống vũ khí, radar, vệ tinh và dữ liệu bí mật nhà nước.

Thứ ba, được trao quyền chủ động triển khai các biện pháp kỹ thuật, nghiệp vụ để phát hiện, ngăn chặn các hành vi tấn công mạng xâm phạm chủ quyền, đồng thời có thể thực hiện phản công kỹ thuật có giới hạn, phù hợp với pháp luật Việt Nam và quốc tế.

Bên cạnh đó, đối với vai trò của Ban Cơ yếu Chính phủ trong quản lý nhà nước về mật mã dân sự, đại biểu đề nghị kế thừa các quy định còn phù hợp và đang phát huy hiệu quả của Luật An toàn thông tin mạng năm 2015.

Trung tướng Nguyễn Quốc Duyệt kiến nghị Chính phủ và cơ quan soạn thảo cần thể chế hóa rõ ràng thẩm quyền và trách nhiệm của Bộ Quốc phòng với 4 trọng tâm: quản lý nhà nước về hệ thống thông tin, dữ liệu quan trọng quốc gia và quốc phòng; thẩm quyền triển khai các biện pháp kỹ thuật nghiệp vụ để ngăn chặn tấn công mạng; chủ trì xây dựng chiến lược quốc phòng mạng quốc gia. Về cơ chế phối hợp liên ngành, Bộ Quốc phòng là cơ quan thường trực tác chiến không gian mạng quốc gia, Bộ Công an chủ trì điều tra, xử lý hệ tội phạm mạng.

Đồng quan điểm về tầm quan trọng của việc phân định rõ vai trò, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (đoàn TP.HCM) cho rằng không gian mạng là hạ tầng chiến lược, mọi gián đoạn đều có thể tác động dây chuyền đến người dân, doanh nghiệp và nhà nước. Ông tán thành việc ban hành luật để hợp nhất khung pháp lý, nhưng đề nghị làm rõ nhiều điều khoản cụ thể.

Đại biểu Hùng kiến nghị cần chuẩn hóa các khái niệm như "an ninh dữ liệu", "an ninh thông tin mạng" để tránh giao thoa với các luật chuyên ngành khác.

Ông cũng đề xuất luật hóa thang cảnh báo an ninh mạng và thiết lập cơ chế đồng chủ trì giữa Bộ Công an và Bộ Quốc phòng khi xảy ra sự cố tấn công nhằm vào hạ tầng không gian mạng quốc gia.

Theo ông, các chuỗi tấn công hiện đại thường phối hợp đa miền, dân sự kết hợp quân sự, do đó "nếu không đồng chỉ huy sẽ nhiễu lệnh trong ứng phó".

Đặc biệt, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng đề nghị cấu trúc lại nhiệm vụ của Bộ Quốc phòng trong dự thảo luật theo năm nhóm chính, bao gồm quản lý hệ thống quân sự và lưỡng dụng, xây dựng lực lượng tác chiến không gian mạng, và phối hợp tổ chức diễn tập phòng thủ mạng quy mô quốc gia.

Ông Hùng kiến nghị Chính phủ chỉ đạo sự phối hợp chặt chẽ, thống nhất hơn giữa Bộ Công an và Bộ Quốc phòng để hoàn chỉnh dự thảo, đảm bảo cho tổ quốc không bị động, bất ngờ trong mọi tình huống.

×