Vì sao cựu trợ lý nguyên Chủ tịch Quốc hội được đề nghị giảm án dù không kháng cáo?

Cựu trợ lý nguyên Chủ tịch Quốc hội được đề nghị giảm án dù không kháng cáo

Phiên tòa phúc thẩm xét xử bị cáo Nguyễn Duy Hưng - cựu Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Thuận An và 13 bị cáo khác đang diễn ra tại Hà Nội.

Trong vụ án này, có 17 bị cáo có đơn kháng cáo, nhưng trước ngày diễn ra phiên tòa phúc thẩm, 3 người đã rút đơn là ông Phạm Thái Hà (cựu Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, cựu trợ lý nguyên Chủ tịch Quốc hội), Nguyễn Văn Thạo (cựu Giám đốc Ban Quản lý dự án Bắc Giang cũ) và Đàm Văn Cường (cựu Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án Bắc Giang cũ).

Theo đại diện Viện kiểm sát, 14 bị cáo có kháng cáo đã thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải và trình bày hoàn cảnh gia đình khó khăn của mỗi người. Các bị cáo cũng có thêm tình tiết mới để làm căn cứ xét kháng cáo. Đặc biệt, các bị cáo đã bồi thường khắc phục toàn bộ hậu quả vụ án, với tổng số tiền 120 tỷ đồng.

Trên những cơ sở đó, Viện kiểm sát đề nghị tòa phúc thẩm chấp nhận kháng cáo, giảm hình phạt cho Nguyễn Duy Hưng từ 2 năm 6 tháng đến 3 năm tù. Trước đó, bị cáo Hưng lĩnh 10 năm 6 tháng tù về tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng.

Cùng tội này, Viện kiểm sát đề nghị giảm án cho Trần Anh Quang (cựu Tổng Giám đốc Tập đoàn Thuận An) từ 1 năm 6 tháng đến 2 năm tù (án sơ thẩm 7 năm tù). Một số bị cáo khác cũng được đề nghị giảm 6-9 tháng tù.

Cũng theo Viện kiểm sát, dù nhiều bị cáo trong vụ án không kháng cáo hoặc đã rút đơn kháng cáo cũng được đề nghị giảm 6-9 tháng tù, trong đó có bị cáo Phạm Thái Hà, cựu Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, cựu trợ lý nguyên Chủ tịch Quốc hội.

Ở một diễn biến liên quan, trong khi bị cáo Phạm Thái Hà đang thi hành án, xuất hiện tại phiên tòa phúc thẩm, vợ ông này đưa ra một số tình tiết giảm nhẹ tội cho chồng như: Ông nội của bị cáo được Huân chương lao động hạng Ba, Huân chương kháng chiến, được Thủ tướng tặng bằng khen...

Căn cứ đề nghị giảm án dù rút kháng cáo

Trao đổi với PV Báo điện tử Dân Việt, luật sư Hoàng Hà (Đoàn luật sư TP.HCM) cho biết, khi một bị cáo rút kháng cáo theo Điều 342 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, điều đó chỉ có nghĩa bị cáo không còn yêu cầu tòa phúc thẩm xem lại phần liên quan đến mình theo đơn kháng cáo.

Hay nói khác, rút kháng cáo chỉ làm mất yêu cầu của chính mình chứ không làm mất quyền của tòa phúc thẩm nếu phiên phúc thẩm vẫn phải mở vì còn kháng cáo, kháng nghị khác.

Nếu trong vụ án còn bị cáo khác vẫn kháng cáo hoặc viện kiểm sát có kháng nghị, tòa vẫn phải mở phiên phúc thẩm để xét các yêu cầu đó. Lúc này dù một bị cáo đã rút kháng cáo, ròa vẫn đang xét xử phúc thẩm toàn vụ án trong phạm vi kháng cáo, kháng nghị còn tồn tại.

Trong bối cảnh đó pháp luật cho phép HĐXX cấp phúc thẩm khi thấy có căn cứ được sửa án sơ thẩm theo hướng có lợi cho cả những người không kháng cáo hoặc đã rút kháng cáo.

Cụ thể hơn, nếu bị cáo không còn mong tòa giảm án bằng đơn của mình nhưng nếu trong quá trình xét phúc thẩm xuất hiện lý do hợp lý để giảm, tòa vẫn có thể giảm để bảo đảm công bằng và đúng chính sách hình sự. Cơ chế này gắn với quyền sửa án ở phiên phúc thẩm theo Điều 357 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015.

Theo luật sư Hoàng Hà, “có căn cứ” thường rơi vào các dạng rất cụ thể, ví dụ như sau khi xử sơ thẩm bị cáo nộp thêm tiền khắc phục hậu quả, bồi thường; xuất hiện tài liệu chứng minh thêm tình tiết giảm nhẹ; có xác nhận mới về công trạng, bệnh lý, hoàn cảnh đặc biệt; hoặc có sai sót trong áp dụng pháp luật ở án sơ thẩm theo hướng bất lợi cho bị cáo.

Khi những thứ này được ghi nhận, viện kiểm sát có thể đề nghị và HĐXX cấp phúc thẩm có thể chấp nhận giảm, kể cả với người đã rút kháng cáo.

Từ phân tích trên và đối chiếu với trường hợp của bị cáo Phạm Thái Hà, vị luật sư cho rằng, ông này được giảm án do có căn cứ để giảm nhẹ đó là vợ của bị cáo đưa ra một số tình tiết như ông nội bị cáo được Huân chương lao động hạng Ba, Huân chương kháng chiến, được Thủ tướng tặng Bằng khen...

Bởi vậy, việc cựu Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, cựu trợ lý nguyên Chủ tịch Quốc hội dù rút kháng cáo nhưng vẫn được đề nghị giảm án là có căn cứ, đúng quy định pháp luật.

Trong vụ án này, ông Phạm Thái Hà bị cáo buộc vì có mối quan hệ thân thiết với Nguyễn Duy Hưng nên đồng ý giúp đỡ, giới thiệu được tạo điều kiện tham gia thi công dự án ở Bắc Giang.

Cuối tháng 12/2021, trong buổi ăn cơm với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bắc Giang tại nhà nguyên Chủ tịch Quốc hội, ông Hà đã giới thiệu Hưng với Bí thư Bắc Giang.

Bản án sơ thẩm cho rằng việc giới thiệu, tác động của ông Hà đã "tạo điều kiện cho Thuận An trúng thầu", là nguyên nhân gián tiếp dẫn đến việc các cá nhân tại Ban quản lý dự án Bắc Giang cùng đơn vị thiết kế và Tập đoàn Thuận An thông đồng, móc ngoặc giúp trúng thầu.

Sau khi Thuận An trúng thầu, ông Hưng đến nhà ông Hà đưa 500 triệu đồng cám ơn. Ngoài ra, vào các dịp lễ, Tết, ông Hưng nhiều lần biếu ông Hà thêm, tổng 250 triệu đồng.

Cơ quan tố tụng cáo buộc, hành vi của ông Hà đã phạm tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi.

×